Σήμερα επίσημα εορτάζεται η επέτειος των 110 χρόνων από την ίδρυση της Ένωσης Βούλγαρων Συγγραφέων στην Λέσχη Αξιωματικών στην Σόφια. Η εκδήλωση είναι υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, Ρούμεν Ράντεβ.

• Εορτασμοί για τα 110 χρόνια της Ένωσης Βουλγάρων Συγγραφέων

ΗΈνωση Βούλγαρων Συγγραφέων είναι η πιο παλιά οργάνωση συγγραφέων στην Ευρώπη. Ο θεσμός ιδρύθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1913 και από τότε εκπληρώνει τον σκοπό του να υπερασπίζεται τα πνευματικά δικαιώματα των βούλγαρων δημιουργών. Ταυτόχρονα η οργάνωση αναπτύσσει ποικίλη διεθνή δραστηριότητα και συμβάλει στην διατήρηση της ειρήνης μεταξύ των λαών. 

«Τις δεκαετίες του 1960, του ’70 και του ’80  η Ένωση διοργάνωνε πολλές συναντήσεις συγγραφέων, λέει ο Μπογιάν Άγγελοβ, πρόεδρος του θεσμού. Σ’ αυτές τις συναντήσεις συμμετείχαν περίπου 800 ξένοι συγγραφείς μεταξύ των οποίων υπήρχαν και νομπελίστες. Αυτοί οι δημιουργοί έρχονταν από τις ΗΠΑ, την Δυτική Ευρώπη, την Ρωσία, την Ινδία, την Ιαπωνία, την Κίνα. Σήμερα προσπαθούμε να συνεχίζουμε αυτήν την παράδοση κια ας μην διαθέτουμε τις ίδιες οικονομικές δυνατότητες όπως παλιά. Καμία κρίση δεν μπορεί να σταματήσει την πολιτιστική ανταλλαγή. Η Ένωση Βούλγαρων Συγγραφέων είναι τακτικό μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της Ευρώπης που υπάγεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τακτικά συμμετέχουμε στην κριτική επιτροπή για τον ορισμό του Ευρωπαϊκού Βραβείου Λογοτεχνίας. Συμμετέχουμε μέσω εκπροσώπων μας σε Διεθνή Συνέδρια για την Οδηγία για τα Πνευματικά Δικαιώματα στις βιβλιοθήκες PLR. Προσπαθούμε εδώ και χρόνια να επιστήσουμε την προσοχή των πολιτικών προς την υπεράσπιση των βούλγαρων συγγραφέων των οποίων τα βιβλία βρίσκονται στις βιβλιοθήκες. Η εισαγωγή της Οδηγίας στην Βουλγαρία θα εξασφαλίσει δίκαιη αμοιβή για την εργασία των βούλγαρων συγγραφέων».

Η Ένωση συνεργάζεται ενεργά με πολιτιστικές οργανώσεις βούλγαρων συγγραφέων στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Η συγγραφέας Σνεζάνα Γκάλτσεβα, που είναι μέλος της Ένωσης, πρόεδρος του Σαλονιού για Βουλγάρικο Πολιτισμό και Πνευματικότητα στο Σικάγο και αντιπρόεδρος του Συνεδρίου των Βουλγάρικων Πολιτιστικών Οργανώσεων στο Εξωτερικό, εκδίδει εφημερίδα, βιβλία και ανθολόγια βούλγαρων συγγραφέων που ζουν στις ΗΠΑ. Μεταξύ αυτών είναι το βιβλίο «Σε 10 ερωτήσεις», ένα ανθολόγιο με 42 συνεντεύξεις σημαντικών σύγχρονων συγγραφέων με βουλγάρικη καταγωγή που ζουν στην Βουλγαρία, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία.

Το 2018 υπογράφηκε μια συμφωνία μεταξύ της Ένωσης Βούλγαρων συγγραφέων και Ενώσεων Συγγραφέων από την Σερβία, την Ρουμανία, την Σλοβακία και την Κροατία.  Ο ποταμός Δούναβης είναι ο φυσικός δεσμός μεταξύ της Δυτικής, της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης και ο Εκδοτικός Οίκος του θεσμού εκδίδει το Ανθολόγιο «Ντούναβσκι πρεντέλι» (Τα Όρια του Δούναβη) που συμπεριλαμβάνει έργα συγγραφέων από την Γερμανία, την Βουλγαρία, την Σερβία, την Σλοβακία, την Ουγγγαρία, την Μολδαβία και την Ουκρανία. Ως αποτέλεσμα της συνεργασίας της Βουλγάρικης και της Σερβικής Ένωσης Συγγραφέων πέρσι σέρβοι συγγραφείς φιλοξενήθηκαν στην Σόφια όπου υπογράφηκε συμφωνία για έκδοση δίγλωσσου Ανθολογίου με έργα 20 Βουλγάρων και 20 Σέρβων ποιητών. Σχεδιάζεται και η έκδοση 5 βιβλίων βούλγαρων συγγραφέων στην Σερβία και 5 βιβλία σέρβων συγγραφέων στην Βουλγαρία. 

«Όταν ενώσουμε τις προσπάθειές μας η γλώσσα της λογοτεχνίας γίνεται διεθνής γλώσσα και γλώσσα φιλίας, λέει ο Μπογιάν Άγγελοβ. Όταν οι άνθρωποι ασχολούνται με παρόμοια πράγματα πάντα βρίσκουν καινά θέματα και κάνουν κοινά σχέδια. Τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία δυσκολεύει την επικοινωνία αλλά εμείς είμαστε φίλοι με πολλούς ουκρανούς συγγραφείς. Με την βοήθεια του ουκρανού συγγραφέα και μεταφραστή, Βίκτωρ Μέλνικ, στην Ουκρανία εκδόθηκαν 9 βιβλία βουλγάρων συγγραφέων. Το 2022 περισσότεροι από 100 ουκρανοί πολίτες που διέφυγαν από τον κίνδυνο του πολέμου εγκαταστάθηκαν για 6 μήνες σε κτήριο της Ένωσης στην Μαύρη Θάλασσα. Χαιρόμαστε που μπορέσαμε να βοηθήσουμε γυναικόπαιδα που είχαν ανάγκη από υποστήριξη και υπάρχουν ακόμα πολίτες στην Ουκρανία που φιλοξενούνται στην βάση μας. Κάθε άνθρωπος πρέπει να νιώθει αυτήν την εσωτερική ανάγκη να δείχνει ανθρωπιά προς τονπλησίον του που έχει πρόβλημα».

Το καλοκαίρι που πέρασε στην Σόφια φιλοξενήθηκε και ομάδα συγγραφέων από την Σουηδία και την Αλβανία. Τότε η Ένωση συμφώνησε μαζί τους βούλγαροι συγγραφείς να συμμετάσχουν σε διεθνή συνάντηση τον Απρίλιο του 2024 και να ετοιμαστεί ένα τρίγλωσσο Ανθολόγιο στα σουηδικά, τα αλβανικά και τα βουλγάρικα. Εδώ και μερικούς μήνες συνεργαζόμαστε επίσης με το Βουλγάρικο Πολιτιστικό Κέντρο στην Λεμεσό στην Κύπρο. Ο ιδρυτής του, ο Ντομπρίν Ντόμπρεβ-Φινιώτης, έχει διαφωτιστική και λογοτεχνική δραστηριότητα στην οποία συμμετέχουν μαθητές από βουλγάρικα σχολεία και εκπρόσωποι της βουλγάρικης κοινότητας στην Κύπρο.

«Έχουμε καλές σχέσεις με την πρεσβεία του Αζερμπαϊτζάν στην Βουλγαρία και εκδώσαμε για πρώτη φορά στην χώρα μας Ανθολόγιο σύγχρονης Ποίησης αζερμπαϊτζανών λογοτεχνών, συνεχίζει την διήγησή του ο Μπογιάν. Με την Ένωση Ρώσων Συγγραφέων έχουμε πρόγραμμα για μεταφράσεις νέων μεταφραστών. Ο βουλγάρικος λόγος φτάνει και στην Νότια Αμερική. Στην Βραζιλία ζει ο βούλγαρος συγγραφέας Ίλκο Μίνεβ, μέλος της Ένωσής μας που γράφει στα πορτογαλικά και τα μυθιστορήματά του είναι συνέχεια στο ΤΟΠ 10 των πιο διαβασμένων βιβλίων στην Βραζιλία τα τελευταία χρόνια. Τα βιβλία του είναι μεταφρασμένα στα βουλγάρικα και συμβάλουμε για την παρουσίασή τους στην Βουλγαρία. Ο Ίλκο είναι δωρητής και χάρη σε ‘κείνον εδώ και 4 χρόνια απονέμουμε το Εθνικό Λογοτεχνικό Βραβείο «Βαλέρι Πετρόβ». Επίσης με την δική του συμβολή βοηθάμε ποιητές και συγγραφείς που βρίσκονται σε ευάλωτη κοινωνική θέση. Στην Αργεντινή δημιουργήθηκε η οργάνωση «Οι Βούλγαροι στην Αργεντινή» με την οποία υπογράψαμε συμφωνία συνεργασίας το 2020 και συμβάλαμε στο να δημιουργηθεί Ηλεκτρονική Πλατφόρμα για Βούλγαρους Συγγραφείς στον Ισπανόφωνο Κόσμο στην οποία μπορούν να διαβαστούν έργα, βιογραφικά στοιχεία, συνεντεύξεις και ρεπορτάζ. Ταυτόχρονα χάρη στο ίδιο συμβόλαιο δημιουργήθηκε τομέα βουλγάρικη λογοτεχνίας στην Βιβλιοθήκη του Κονγκρέσου στο Μπουένος Άιρες».

• Μυθιστόρημα του Ίλκο Μίνεφ συγκαταλέγεται στα βιβλία με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στη Βραζιλία

Η δράση της Ένωσης Βούλγαρων Συγγραφέων φτάνει και μέχρι τα βάθη της Ασίας. Διατηρούνται φιλικές επαφές με την Κίνα και την Ακαδημία των Γραμμάτων του Πακιστάν.

«Η Ακαδημία των Γραμμάτων του Πακιστάν ασχολείται με τις λογοτεχνικές διαδικασίες στην χώρα, λέει ο Μπογιάν. Πρόκειται για ένα κράτος που έχει 250 εκ. κατοίκους και είναι στρατηγικής σημασίας. Σε συνάντησή μου με την πρέσβη του Πακιστάν στην Σόφια είχα την ευκαιρία να σημειώσω ότι το κυριλλικό αλφάβητο χρησιμοποιούν επίσης 250 εκ. άτομα. Επίσης το κυριλλικό αλφάβητο είναι ένα από τα 3 επίσημα αλφάβητα στην ΕΕ  και η βουλγάρικη γλώσσα είναι μια από τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ και όταν μεταφράζουμε έργα πακιστανών συγγραφέων τα βιβλία τους φτάνουν στις βιβλιοθήκες της Ευρώπης». 

Ο δρόμος των καλλιτεχνών είναι σημαδεμένος από οικονομικά και άλλης φύσης προβλήματα αλλά τα τελευταία χρόνια το βουλγάρικο κράτος έχει βελτιώσει ξανά την σχέση του με την Ένωση Βούλγαρων Συγγραφέων. Στις αρχές του 2023 λήφθηκε μια σημαντική απόφαση για την οποία τα μέλη της Ένωσης πάλευαν τρεις δεκαετίες.

«Παράλληλα με το κρατικό βραβείο «Παΐσιος Χιλανδαρινός» πλέον απονέμονται και 2 εθνικά βραβεία, το διεθνές βραβείο «Χρίστο Μπότεβ» και το βραβείο «Νικόλα Βαπτσάροβ», λέει ο Μπογιάν Άγγελοβ. Αυτά τα 2 βραβεία απονέμονταν στο παρελθόν αλλά τα σταματούσαν κατά καιρούς για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους. Μετά από παύση κάμποσων χρόνων τώρα αρχίζουν ξανά να απονέμονται υπό την αιγίδα του υπουργού Πολιτισμού. Στην κριτική επιτροπή για την επιλογή των υποψηφίων συμμετέχει η Ένωση Βούλγαρων Συγγραφέων, η ΒΑΕ, το Πανεπιστήμιο της Σόφιας και το Εθνικό Λογοτεχνικό Μουσείο. Από την άλλη η Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας πρότεινε και η ιδέα μας αρέσει πολύ, γιατί συνειδητοποιούμε ότι είναι αναγκαίο, να δημιουργηθεί ένα Βουλγάρικο Πολιτιστικό Ινστιτούτο, όπως είναι το Γκαίτε Ινστιτούτ, το Ινστιτούτο Θερβάντες ή το Γαλλικό Ινστιτούτο, που να ενώσει τις δραστηριότητες των βουλγάρικων σχολείων και των βουλγάρικων πολιτιστικών κέντρων και των διαφωτιστών εκτός συνόρων». 

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα