Ως τις 29 Ιανουαρίου στον Οίκο του Κινηματογράφου (Ντομ να Κίνοτο) διεξάγεται το φεστιβάλ MENAR που μέσα από την κινηματογραφική τέχνη μας μιλάει για τις τύχες διαφορετικών λαών και ανθρώπων και οι θεατές αγγίζουν μακρινές χώρες και ιστορίεςΤο σινεμά αυτό βρίσκεται στο τμήμα του κέντρου της βουλγαρικής πρωτεύουσας, γνωστό ως το «τετράπλευρο της ανεκτικότητας» γιατί εκεί βρίσκονται πολύ κοντά το ένα στο άλλο ένας ορθόδοξος ναός, μια καθολική εκκλησία, μια συναγωγή και ένα τζαμί. Και αυτές τις μέρες, 

Εδώ και 15 χρόνια, ο σύλλογος «Ατίμωση» (Ποζόρ) συναντά το βουλγαρικό κοινό με τις καλύτερες ταινίες μεγάλου μήκους, ντοκιμαντέρ και μικρού μήκους της Μέσης Ανατολής, της Κεντρικής Ασίας και της Βόρειας Αφρικής. Από τον σύλλογο ονομάζουν το έργο τους Sofia MENAR (Middle East & Nort African Region Film Festival).

Τι εμπνέει τους διοργανωτές Άγγελ Χατζίισκι και Ζντράβκο Γκριγκόροφ να στρέψουν την προσοχή τους σε αυτό το μέρος του κόσμου;

Ο Άγγελ Χατζίισκι αποφοίτησε από την ειδικότητα Τουρκολογία του Πανεπιστημίου της Σόφιας, όπου έμαθε αραβικά και φαρσί ενώ ο Ζντράβκο Γκριγκόροφ ειδικεύτηκε στις κινηματογραφικές σπουδές. Και έτσι, μέσα από τα κοινά επαγγελματικά τους ενδιαφέροντα και το χόμπι τους να ταξιδεύουν, το φεστιβάλ Sofia MENAR γεννήθηκε για να μας ταξιδεύει σε ένα πολιτιστικό ταξίδι σε μακρινούς κόσμους, θρησκείες και έθιμα, αλλά όχι μόνο:

«Για πρώτη φορά στην ιστορία του, φέτος το φεστιβάλ άνοιξε με βουλγαρική ταινία - λέει ο Ζντράβκο Γκριγκόροφ. - Είμαστε εξαιρετικά ευγνώμονες στη σκηνοθέτη Κατερίνα Μπορίσοβα που μας εμπιστεύτηκε να ανοίξουμε το 15ο Φεστιβάλ με την ταινία «Το πνεύμα της Σεχραζάτ». Η μεγαλύτερη χαρά για εμάς ήταν ότι τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν μια εβδομάδα πριν την έναρξη του φεστιβάλ, κάτι που μιλάει τόσο για το ενδιαφέρον για το φεστιβάλ όσο και για το ενδιαφέρον για τον βουλγαρικό κινηματογράφο. Κάποιοι από τους καλλιτέχνες που παρουσιάζονται στο «Πνεύμα της Σεχραζάτ» ήταν καλεσμένοι του φεστιβάλ.»

Η ταινία μιλάει για καλλιτέχνες από τη Μέση Ανατολή που ζουν στη Βουλγαρία. Στην αρχή φτάνουν σε μια ξένη χώρα, όπου αναζητούν τη σωτηρία, αλλά σταδιακά βρίσκουν πολλά κοινά στον πολιτισμό, τις παραδόσεις, την κουζίνα, τη μουσική και έτσι αρχίζουν να τη νιώθουν πιο κοντά και πιο οικεία. Σήμερα, είναι τόσο συνδεδεμένοι με τη χώρα και τους ανθρώπους εδώ που για αυτούς η Βουλγαρία είναι σαν δεύτερη πατρίδα και οι ιστορίες τους είναι σαν το παραμύθι της Σεχραζάτ στους δρόμους της Σόφιας.

Η ερμηνεία του βουλγαρικού λαϊκού τραγουδιού «Κατερίνο Μόμε» από τους Σαάντ Αλαντίν και Αμτζάντ Τζαντ με τη συνοδεία μουσικών οργάνων από τις χώρες τους, φτάνει κατευθείαν στην καρδιά του θεατή.

Φέτος, το επίκεντρο του φεστιβάλ είναι στον ιρανικό κινηματογράφο.

«Το επίκεντρο είναι γυναίκες σκηνοθέτες από το Ιράν και αυτό οφείλεται στα γεγονότα των τελευταίων μηνών - εξηγεί ο Ζντράβκο Γκριγκόροφ. «Θα δείξουμε τέσσερις ταινίες από Ιρανές γυναίκες σκηνοθέτες».

Δεν είναι τυχαίο ότι το φεστιβάλ ξεκίνησε με την προβολή του «Πνεύματος της Σεχραζάτ». Στο επίκεντρο της ταινίας βρίσκεται η ιδέα της κατάρριψης των στερεοτύπων που έχουμε επιτρέψει όλα αυτά τα χρόνια για ιστορικούς, πολιτικούς, πολιτιστικούς λόγους. Είναι η τέχνη η πιο δυνατή γέφυρα προς τον άλλον; Η απάντηση είναι από τον ποιητή Αζίζ Νασμί Σακίρ, ο οποίος πρωταγωνίστησε και στη βουλγαρική ταινία:

«Σίγουρα είναι η καλύτερη γέφυρα, γιατί η τέχνη είναι ένα είδος φίλτρου, δηλ. δεν μπορούν όλοι να περάσουν αυτή τη γέφυρα, όσο μεγάλη κι αν είναι. Από την άλλη πλευρά της γέφυρας έχουμε μουσική, λογοτεχνία και κουζίνα. Είμαστε πιο διατεθειμένοι να συνδέσουμε την αραβική κουλτούρα με την κουζίνα, αλλά θα ήταν πολύ πιο σημαντικό για έναν Βούλγαρο να διαβάσει κάτι από έναν Άραβα συγγραφέα, να δει μια ταινία».

Φωτογραφίες: Sofia MENAR

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα