Podcast στα ελληνικά
Μέγεθος κειμένου
Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία © 2024 Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τον νόμο

Τρεις γιορτές σημειώνουν την μετάβαση από το φθινόπωρο προς τον χειμώνα

Οι παραδόσεις και έθιμα των εορτών της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Σάββα και του Αγίου Νικόλα

Έρχονται οι γιορτές και όλοι οι άνθρωποι ετοιμάζουν το πνεύμα και το σώμα τους για να τις απολαύσουν. Στην βουλγάρικη παράδοση η παροιμία λέει ότι «η Αγία Βαρβάρα βράζει, ο Άγιος Σάββας ψήνει και ο Άγιος Νικόλαος υποδέχεται τους επισκέπτες».

Στις 4 Δεκεμβρίου η ΒΟΕ, όπως όλοι οι ορθόδοξοι και οι καθολικοί Χριστιανοί,  τιμά την Αγία Βαρβάρα η οποία ήταν κοπέλα από πλούσια οικογένεια που μαρτύρησε για την πίστη της στις αρχές του 4ου αιώνα. Παλιότερα οι άνθρωποι πίστευαν ότι η μέρα αρχίζει να μεγαλώνει πολύ σιγά, όσο ένα σπυρί σιτάρι, ήδη από την γιορτή του Αγίου Αντρέα στις 30 Νοεμβρίου. Από την γιορτή της Αγίας Βαρβάρας ως την γιορτή του Αγίου Ιγνατίου, στις 20 Δεκεμβρίου, θεωρούσαν ότι η μέρα μεγαλώνει όσο η κορυφή καρφίτσας και άλλο τόσο από του Αγίου Ιγνατίου ως την γιορτή του Αγίου Βασιλείου, την 1η Ιανουαρίου. Την Ημέρα της Αγίας Βαρβάρας θεωρούσαν ότι η μέρα και η νύχτα γίνονται ίσες.

Η γιορτή αυτή ονομάζεται επίσης «Γυναικεία Χριστούγεννα». Τότε, ειδικά στην Δυτική Βουλγαρία, κοπέλες και κορίτσια ντυμένες γιορτινά γυρνάνε τα σπίτια όπως το κάνουν οι άντρες και τα αγόρια, «κολεντάρι», τα Χριστούγεννα. Οι κοπέλες επίσης ευλογούν τους νοικοκύρηδες με τραγούδια και ευχές για υγεία και γονιμότητα.

Στις λαϊκές δοξασίες η Αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα των παιδιών από ασθένειες όπως η ιλαρά η οποία δύσκολα θεραπευόταν και αν τα παιδιά δεν πέθαιναν έμεναν παραμορφωμένα και ασθενικά και δύσκολα παντρευόντουσαν. Οι άνθρωποι αποκαλούσαν την ασθένεια με παρατσούκλια για να μην την προκαλούν – γιαγιά, θεία, γλυκιά και μελένια, είναι κάποιες από τις προσφωνήσεις που φτάνουν ως σήμερα μέσα από τις παραδόσεις.

Φαντάζονταν την «γιαγιά ιλαρά» φαφούτα και κακιά. Για να την εξιλεώσουν οι γυναίκες έφτιαχναν ειδικό φαγητό με όσπρια και σιτηρά το οποίο ονομάζονταν «βαρβάρα». Του έβαζαν μέλι και το μοίραζαν στα παιδιά, στους συγγενείς και στους γείτονες. Τα παιδιά έπρεπε όλη μέρα να χοροπηδάνε για να μην τα πιάσει η αρρώστια.

Στις 5 Δεκεμβρίου η ΒΟΕ τιμά τον Άγιο Σάββα τον Αγιασμένο που έζησε τον 5ο αιώνα στην Καππαδοκία. Έγινε ερημίτης και ίδρυσε μοναστήρια στους Άγιους Τόπους, πήγε δυο φορές στην Κωνσταντινούπολη όπου συναντήθηκε με τους αυτοκράτορες Αναστάσιο και Ιουστινιανό. Απεβίωσε το 532 σε ηλικία 94 χρονών. Μέρη των λειψάνων του βρίσκονται στην Μονή Ιεροσολύμων, στην Μονή Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος, σε μοναστήρια στα Καλάβρυτα και το Κιλκίς. Ο Άγιος Σάββας δίδασκε στους πιστούς ηρεμία, σιωπή και να βασίζονται στον Θεό.

Στην λαϊκή παράδοση ο Άγιος Σάββας προστατεύει τους ανθρώπους από το χαλάζι και τους λύκους. Στην γιορτή του τελειώνουν οι επονομαζόμενες «γιορτές των λύκων» που ξεκινούν την Ημέρα του Αγίου Μηνά στις 11 Νοεμβρίου. Στο διάστημα αυτό οι νοικοκυρές προσέχουν να μην χρησιμοποιούν ψαλίδια και μαχαίρια και αποφεύγουν να ράβουν. Οι τελετουργίες της περιόδου προσπαθούν να προστατεύσουν τους ανθρώπους και τα ζωντανά τους από επιθέσεις λύκων.

Στις 6 Δεκεμβρίου η ΒΟΕ τιμά τον Άγιο Νικόλαο της Μυρλυκίας που γεννήθηκε τον 3ο αιώνα στα Πάταρα της Λυκίας σε πλούσια οικογένεια. Ο θείος του ήταν επίσκοπος της πόλης και τον εισήγαγε στον Χριστιανισμό. Μπροστά στα μάτια του διαδραματίστηκαν οι διωγμοί των Χριστιανών από τους ρωμαίους αυτοκράτορες, Διοκλητιανό και Γαλέριο.

Ο ίδιος φυλακίστηκε αλλά όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος ανέλαβε την εξουσία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τον ελευθέρωσαν και έγινε αρχιεπίσκοπος της πόλης Μύρα. Απεβίωσε σε μεγάλη ηλικία και έχαιρε ιδιαίτερου σεβασμού. Μοίρασε την περιουσία του και βοηθούσε τους φτωχούς.

Στην λαογραφία ο Άγιος Νικόλαος εξουσιάζει τις θάλασσες και τα ποτάμια, τις μπόρες και τα θαλάσσια πλάσματα. Αυτήν την μέρα φτιάχνονται ειδικά ψωμιά και όσοι νηστεύουν μπορούν να φάνε ψάρι – συνήθως κυπρίνο ψημένο μέσα σε ζύμη.

Παλιά παπάδες περνούσαν από τα σπίτια και αγίαζαν τα ψωμιά και τα ψάρια. Οι νοικοκύρηδες άνοιγαν τις πόρτες τους ακόμα και για ακάλεστους επισκέπτες – συγγενείς, γείτονες και τυχαίους ταξιδιώτες.

Η γιορτή του Αγίου Νικολάου θέτει την αρχή ενός κύκλου χειμερινών γιορτών που τελειώνει στα τέλη Ιανουαρίου. 


Φωτογραφίες: Facebook / Ιστορικό Μουσείο Μπουργκάς, ΒΕΓΠ, αρχείο

Επιμέλεια και μουσική επιμέλεια: Αλμπένα Μπέζοβσκα

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Περισσότερα στην κατηγορία

Νυμφαίο του 1ου-2ου αιώνα ερευνούν οι αρχαιολόγοι στο Aquae Calidae κοντά στο Μπουργκάς

Οι βούλγαροι αρχαιολόγοι συνεχίζουν τη μελέτη του αρχαίου νυμφαίου, που ανακαλύφθηκε στο συγκρότημα Aquae Calidae κοντά στο Μπουργκάς. Το νυμφαίο κατέχει κεντρική θέση στα πρώην ρωμαϊκά λουτρά και ήταν μέρος σιντριβανιού με επιγραφή και άγαλμα των..

δημοσίευση: 8/31/24 12:05 PM

Ο Καθεδρικός Ναός «Αγ. Αλεξάντερ Νέβσκι» έχει την καλοκαιρινή γιορτή του

Στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία προεξήρχε ο Παναγιώτατος Πατριάρχης της Βουλγαρίας και Μητροπολίτης της Σόφιας Δανιήλ μαζί με τον Επίσκοπο του Μπρανίτσεβο Παχώμιο, τον Επίσκοπο του Μέλνικ Γεράσιμο και ιερείς της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η..

δημοσίευση: 8/30/24 12:42 PM

Τιμούμε τα βάσανα του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου με αυστηρή νηστεία

Στις 29 Αυγούστου, η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του αποκεφαλισμού του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και Βαπτιστή. Για την Εκκλησία του Χριστού, ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι ο μεγαλύτερος μεταξύ των προφητών. Την ημέρα αυτή η..

δημοσίευση: 8/29/24 9:06 AM