Το ανσάμπλ «Τσούμπριτσα» (Ensemble Chubritsa) από το Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες) είναι μια από τις πιο μακρόβιες χορωδίες που ερμηνεύουν βουλγάρικο φολκλόρ εκτός των συνόρων μας. Την χορωδία «Τσούμπριτσα» (που σημαίνει θρούμπι) ίδρυσε η διάσημη παραδοσιακή τραγουδίστρια Γκαλίνα Ντουρμουσλίισκα (Galina Durmushliyska) μαζί με τον μαέστρο Ίβο Μπόσβαϊκ (Ivo Boswijk) και τον μάνατζερ Jaap van Beelen. Το ανσάμπλ έχει επισκεφτεί πολλές φορές την Βουλγαρία και πριν λίγες μέρες έδωσαν συναυλία στη πόλη Γκότσε Ντέλτσεβ, στο Ντομπρίνιστε και στο Εθνικό Πανηγύρι Λαϊκής Τέχνης στην Κοπρίβστιτσα.

• Στην Κοπρίβστιτσα αρχίζει η μεγαλύτερη γιορτή του βουλγαρικού φολκλόρ

Μαέστρος του ανσάμπλ «Τσούμπριτσα» από το 2018 είναι η Svetla Kleijn Anastasova. Γεννημένη στην Σιρόκα Λάκα η Σβέτλα ασχολείται από παιδί με μουσική και αθλητισμό. Αποφοίτησε από το Σχολείο Λαογραφικών Τεχνών της πόλης της με ταμπουρά και τραγούδι. Από τα 18 της χρόνια ζει στις Κάτω Χώρες και διευθύνει άλλες 4 χορωδίες που δεν είναι όμως παραδοσιακές. Έχει τελειώσει την Ακαδημία Μουσικής και Ορχηστικής Τέχνης στο Πλόβντιβ.

«Οι γονείς μου δίδασκαν στο σχολείο που πήγαινα και από μικρή πήγαινα στις πρόβες των συγκροτημάτων και των σολιστών αλλά και στις συναυλίες, λέει η Σβέτλα. Είχα θαυμάσιους καθηγητές αλλά θυμάμαι και έμαθα πολλά τραγούδια της Ροδόπης από την γιαγιά και τον παππού μου. Οι ρίζες της οικογένειάς μου είναι βαθιές. Όσον αφορά την συνεργασία μου με την χορωδία «Τσούμπριτσα» πρόκειται για μια ιδιαίτερη περίπτωση. Γίνεται λόγος για ένα ερασιτεχνικό σχήμα και τα μέλη τουδεν είναι επαγγελματίες μουσικοί. Έχει ο καθένας την δουλειά του αλλά αγαπούν το βουλγάρικο φολκλόρ και έχουν ταξιδέψει ως την Βουλγαρία. Ξέρουν δεκάδες τραγούδια τα οποία τραγουδούν απ’ έξω, με ενθουσιασμό και προσοχή προς την βουλγάρικη γλώσσα και προφορά. Έχουν εκδώσει 2 άλμπουμ «Χρόνια, χρόνια» και «Μάτια, μαύρα μάτια». Οι ενορχηστρώσεις είναι ειδικά για το σχήμα από τον Πέταρ Κρούμοβ, τον Γκέντσο Γκέντσεβ και άλλους βούλγαρους συνθέτες. Ενορχηστρώσεις κάνει και ο κλαρινετίστας του ανσάμπλ Μπερτ Κράουερ (Bert Kruijer) που βρίσκει τραγούδια για το ρεπερτόριο μαζί με τον Ίβο Μπόσβαϊκ.

• Όταν η μουσική σε αγγίζει βαθιά ή γιατί οι ξένοι γοητεύονται από τη λαογραφία μας

Στο ανσάμπλ συμμετέχουν μόνο 3 Βουλγάρες – η Νάντια Ορέσκοβα, η Άννα Σαμοούκοβα και η Χριστίνα Καραγκεοργκίεβα (που έχει εργαστεί στην αγγλική σύνταξη του Ράδιο Βουλγαρία). Τα υπόλοιπα μέλη είναι ξένοι που έχουν επαφές με Βούλγαρους καλλιτέχνες και έχουν μάθει βουλγάρικα.

«Όταν μαθαίνουμε νέο τραγούδι, πρώτα εξηγώ το περιεχόμενο του κειμένου, από ποια λαογραφική περιοχή είναι και ποια μουσικά μοτίβα είναι χαρακτηριστικά για την περιοχή, πως είναι οι φορεσιές, ποια είναι η νοοτροπία των κατοίκων. Οι στίχοι μεταφράζονται και γράφονται φωνητικά, ηχογραφώ κάθε μέρος αργά και δίνω έμφαση στα διακοσμητικά στοιχεία. Όταν προχωρήσουμε ηχογραφώ το τραγούδι στο κανονικό τέμπο. Κάνουμε πρόβες 2 φορές τον μήνα αλλά τα μέλη μελετούν πολύ στο σπίτι. Είμαι πολύ ευγνώμων στην Γκαλίνα Ντουρμουσλίισκα, στον Ίβο Μπόσβαϊκ, στην Ρένσκε Φέλτχαουζ (Renske Velthuis) η οποία διηύθυνε την χορωδία μετά τον Ίβο. Το ανσάμπλ δεν έχει διακόψει καθόλου την λειτουργία του, ακόμα και κατά την πανδημία κάναμε πρόβες. Συνεχίζουμε να δίνουμε συναυλίες και να κρατάμε την επαφή με το κοινό».

Φωτογραφίες:  Αλμπένα Μπέζοβσκα, chubritsa.nl

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα