Το χωριό Γκραντέσνιτσα βρίσκεται στην ΒΔ. Βουλγαρία κοντά στην Βράτσα και είναι γνωστό κυρίως για την αρχαιολογική ανακάλυψη μιας πλάκας με σύμβολα 5 000 χρόνων. Κατά την ρωμαϊκή εποχή στην περιοχή «Καλέτο» βρισκόταν φρούριο ενώ κατά τον μεσαίωνα χτίστηκε μοναστήρι αφιερωμένο στον «Ιωάννη Πρόδρομο» το οποίο υπήρξε πνευματικό κέντρο.

«Το μοναστήρι βρίσκεται σε γραφική περιοχή και η σημερινή του μορφή είναι από τον 17^ο αιώνα αλλά χτίστηκε πάνω στα ερείπια ναού από τον 10^ο αιώνα, λέει ο ιερομόναχος Σπυριντόν, ηγούμενος της μονής. Δυστυχώς οι άνθρωποι δεν ξέρουν πολλά γι’ αυτόν τον πνευματικό τόπο. Οι λόγοι είναι πολλοί και θλιβεροί. Κατά τον σοσιαλισμό, ο οποίος είναι γνωστός για τις αθεϊστικές του αντιλήψεις, μετατράπηκε μέχρι και σε στάβλο. Έχει υπάρξει πανδοχείο και τόπος διασκέδασης. Καταφέραμε με πολύ κόπο να δώσουμε ξανά στο μοναστήρι το στάτους που του αξίζει και εδώ και 2 χρόνια λειτουργεί σαν αντρική μονή. Έρχονται πολλοί άνθρωποι για να προσευχηθούν. Υποδεχόμαστε τους προσκυνητές και τους εντάσσουμε στον ρυθμό μιας ζωής αφιερωμένης στον Θεό». 

Ο θρύλος για την ανακατασκευή του μοναστηριού μιλάει για κάμποσους μοναχούς που σώθηκαν από την πυρπόληση του παλιού μοναστηριού από Τατάρους ή Οθωμανούς. Στην προσπάθειά τους να φτιάξουν κατάλυμα για να περάσουν την νύχτα ένας αετός έριξε από ψηλά ένα καμένο ξύλο από την παλιά μονή και εκεί οι μοναχοί έφτιαξαν καινούρια εκκλησία με πέτρες από το κοντινό ρωμαϊκό φρούριο. Η ιστορία της μονής είναι γεμάτη με γεγονότα, την ιστορία για τα οποία διαφυλάττει στο μελετητήριό της, ενώ στο προαύλιο βρίσκεται ο τάφος ενός από τους ανθρώπους που της έδωσαν ξανά κύρος, του ιερομόναχου Αρτέμιι Χιλεντάρσκι.

«Ο ιερομόναχος Αρτέμιι έφτασε εδώ από την μονή Χιλανδαρίου, στο Άγιο Όρος, λέει ο ηγούμενος. Τον 18^ο αιώνα η μονή αυτή, που είναι κατ’ εξοχήν σερβική, κατοικούταν κυρίως από βούλγαρους μοναχούς. Ο Αρτέμιι εισήγαγε στο μοναστήρι αγιορίτικο κανονισμό και ρύθμισε την μοναστική ζωή. Ανακαίνισε την εκκλησία και έγινε γνωστός μεταξύ των πιστών με τα θαύματά του. Πολλοί έρχονταν κοντά του για συμβουλή και παρηγοριά».

Φωτογραφίες: Ιερομόναχος Σπιριντόν, iloveBulgaria, πρ. αρχείο

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα