Μετά από ένα έτος κατά το οποίο η πιο συχνή λέξη ήταν «κορονοϊός» και τα υπουργεία κατανάλωναν τα κονδύλιά τους κυρίως για να στηρίξουν τους Τομείς που αντιπροσωπεύουν ήρθε ο καιρός για έναν απολογισμό και να δούμε αν μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ή όχι.
Ο οικονομολόγος Πέταρ Γκάνεβ, ερευνητής από το Ινστιτούτο Ελεύθερης Αγοράς, σε συνέντευξή του για το ΒΤΑ, έκανε κάποιες προγνώσεις για την έξοδο από την κρίση.
«Στα τέλη του 2019 μιλούσαμε για «συγχρονισμένη επιβράδυνση των οικονομιών», λέει εκείνος. Μετά όμως ο κόσμος άλλαξε. Η κρίση του κορονοϊού εκτόπισε την αναμενόμενη οικονομική κρίση και δημιούργησε μια νέα, το κύριο χαρακτηριστικό της οποίας είναι πως αυτή η κατάσταση ανάγκασε τα κράτη της ΕΕ να κάνουν απρόσμενα έξοδα για τα μέτρα υποστήριξης των πολιτών τους ενώ η Ένωση έπρεπε να ετοιμάσει Σχέδιο Ανάκαμψης και Σταθερότητας και να «ξεσφίξει» την οικονομική πολιτική της».
Η Βουλγαρία φαίνεται να είναι σε σχετικά καλή κατάσταση όσον αφορά την θέση της στην ΕΕ. Οι οικονομίες των κρατών μελών συρρικνώθηκαν κατά μέσο όρο με 6-7% το 2020 ενώ τα στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής δείχνουν πως ο ΑΕΠ της Βουλγαρίας μειώθηκε με 4.2% σε σύγκριση με το 2019. Παρόμοια είναι τα στοιχεία της Εσθονίας, της Λετονίας και κάποιων από τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης.
Μεταξύ των πιο αποτελεσματικών μέτρων που έλαβε η βουλγάρικη κυβέρνηση ήταν, κατά τον κύριο Γκάνεβ, το μορατόριουμ στις τράπεζες γιατί μείωσε το βάρος επί της ρευστότητας και το μέτρο 60/40 γιατί δεν επέτρεψε να αυξηθεί η ανεργία. Ο οικονομολόγος σχολίασε επίσης πως ίσως οι φαρμακευτικές εταιρίες και οι παραγωγοί μασκών και απολυμαντικών όπως και τα καταστήματα τροφίμων να είχαν κέρδη από την πανδημία αλλά σε ένα πιο γενικό πλάνο όλοι χάνουν.
«Τα αντιεπιδημικά μέτρα συνεχίζουν να ισχύουν και η βουλγάρικη οικονομία δεν μπορεί να εξελιχτεί βάση των δυνατοτήτων της, λέει ο κύριος Γκάνεβ. Μια μερική ανάκαμψη μπορεί να ξεκινήσει όμως από φέτος. Ο ρυθμός με τον οποίο θα φτιάξουν τα πράγματα εξαρτάται και από το πως θα εξελιχτεί ο εμβολιασμός. Το καλοκαίρι αναμένεται αυτή η διαδικασία να έχει προχωρήσει αρκετά και να μπορούμε να υποδεχτούμε το φθινόπωρο δίχως ανησυχίες για καινούριο κλείσιμο. Σ’ αυτήν την περίπτωση η ανάπτυξη της οικονομίας θα πρέπει να είναι πάνω από 3% για το 2021 και θα μπορούμε να αρχίσουμε να ανακτούμε τον χαμένο χρόνο με την τάση το 2022 η αύξηση του ΑΕΠ να φτάσει το 4-5%, κάτι που συμπίπτει με την πρόγνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το απαισιόδοξο σενάριο θα ήταν το φθινόπωρο να πρέπει ξανά να εισαχθούν μέτρα λόγω αργού εμβολιασμού ή μη αποτελεσματικότητας των εμβολίων».
Ποια θα είναι η θέση της Βουλγαρίας μετά την κρίση του κορονοϊού; Θα καταφέρουμε να προσαρμοστούμε;
«Η πανδημία είναι καταλύτης αλλά όχι ο κύριος λόγος για οικονομικές διαδικασίες όπως ο αυτοματισμός και η ρομποτοποίηση, λέει ο ειδήμων. Στόχος είναι πάντα η μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Η παγκοσμιοποίηση θα συνεχιστεί αλλά η Βουλγαρία μπορεί να κερδίσει από αυτό γιατί είμαστε μέρος της ευρωπαϊκής αγοράς, οι μισθοί είναι ανταγωνιστικοί, έχουμε δυνατότητες για επενδύσεις στην βιομηχανία, εταιρίες από την Γερμανία και την Τσεχία έχουν συμφέρον να μεταφέρουν την παραγωγή τους εδώ. Επίσης κάποιες εταιρίες που έχουν μεταφέρει την παραγωγή τους ανατολικά τώρα θα μπορούσαν να επιστρέψουν στα όρια της ΕΕ όπου τα στάνταρ τηρούνται και οι διανομές είναι πιο εγγυημένες».
Φωτογραφίες: αρχείο, bgnes
Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα
Οδεύουμε προς το ενδεχόμενο να μην εγκριθεί γρήγορα προϋπολογισμός για το 2025, είπε για τη ΒΕΡ ο Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ, γενικός οικονομολόγος του Ινστιτούτου Οικονομίας της Αγοράς. Κατά την παρουσίαση του εκπονημένου από το Ινστιτούτο εναλλακτικού..
Ο συνολικός δείκτης του επιχειρηματικού κλίματος τον Οκτώβριο μειώνεται κατά 5,6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Σεπτέμβριο από το 22,5% στο 16,9%. Η μείωση του δείκτη παρατηρείται σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, ανακοίνωσε η Εθνική..
Μόνο για το πρώτο εννεάμηνο του 2024 η Εθνική Τράπεζα Βουλγαρίας έθεσε σε κυκλοφορία 11 εκατομμύρια περίπου νέα χαρτονομίσματα 100 λέβα. Εάν στις αρχές του έτους τα χαρτονομίσματα 100 λέβα σε κυκλοφορία ήταν πάνω από 131 εκατομμύρια, στα τέλη..