Επίτευξη οικονομίας χωρίς καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2050 – αυτό προβλέπει η προωθούμενη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που σχετίζεται με την προσπάθεια για αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Η νέα πολιτική θα θίξει τους κλάδους της οικονομίας που μολύνουν το περιβάλλον, αλλά και την κοινωνική ζωή και τη ζωή των ανθρώπων γενικά. Δυσκολίες αναμένουν διάφοροι κλάδοι και κυρίως η ενέργεια, οι μεταφορές και η αγροτική οικονομία, που έχουν τη μεγαλύτερη συμβολή στην παραγωγή αερίων θερμοκηπίου. Εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται ότι δεν είναι υποχρεωτικό η πράσινη συναλλαγή να οδηγήσει σε κλείσιμο των θερμοηλεκτρικών σταθμών, που εξασφαλίζουν 40% της βουλγαρικής ηλεκτρικής ενέργειας, επειδή μπορούν να λειτουργούν όχι μόνο με άνθρακα, αλλά ασφαλώς θα θίξει τους απασχολούμενους στην εξόρυξη άνθρακα. 

«Στην πρακτική οι τοπικές αρχές κρατούν το κλειδί στη διαδικασία μετάβασης των περιοχών σε οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», επισημαίνει ο Γκεόργκι Στέφανοφ του WWF Βουλγαρίας σε συνέντευξη με την Άννα Τουρλάκοβα της ΒΕΡ-Στάρα Ζαγκόρα. Ο οικολογικός οργανισμός υποστηρίζεται με 107 χιλιάδες ευρώ στο πλαίσιο ειδικού προγράμματος για την Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Υδάτων της Γερμανίας. Ο σκοπός είναι μέσα σε 2,5 χρόνια να εκπονήσει έκθεση για τη δημιουργία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων και θέσεων εργασίας στις ανθρακοφόρες περιοχές της Νοτιοδυτικής και της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας. Η ανάλυση χρησιμεύει ως βάση για την εκπόνηση σχεδίου για δίκαιη μετάβαση προς καθαρή ενέργεια για τις τρις ανθρακοφόρες περιοχές της Βουλγαρίας –Μπόμποβντολ, Πέρνικ και Στάρα Ζαγκόρα. Το φθινόπωρο του 2021 στη Στάρα Ζαγκόρα θα διεξαχθεί και η 4^η συνάντηση ειδικού φόρουμ πάνω στο θέμα με τη συμμετοχή δημάρχων ανθρακοφόρων περιοχών σε 10 ευρωπαϊκά κράτη. Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι ενδιαφερόμενες πλευρές να ρωτηθούν άμεσα για τις ανησυχίες και τις προσδοκίες τους, είναι κατηγορηματικός ο οικολόγος. 

«Το επιτυχημένο μοντέλο είναι οι άνθρωποι να εκφράσουν την οπτική γωνία τους και αυτή να ληφθεί υπόψη», τονίζει ο Στέφανοφ. Ο ίδιος συμπληρώνει ότι για τις περιοχές σε μετάβαση μπορούν να επιλεχθούν οικονομικές δραστηριότητες με υψηλότερη προστιθέμενη αξία, κάτι που θα οδηγήσει σε ακόμη καλύτερη πληρωμή των ανθρώπων.

Τα εδαφικά σχέδια για δίκαιη μετάβαση των ανθρακοφόρων περιοχών, που εκπονούνται, συζητήθηκαν και σε συναντήσεις μεταξύ των συνδικάτων και της συμβουλευτικής εταιρείας PricewaterhouseCoopers. Η έγκρισή τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, λέει σε συνέντευξη για την Άννα Τουρλάκοβα ο Ογκνιάν Ατανάσοφ, εθνικός σύμβουλος της Συνομοσπονδίας Ανεξάρτητων Συνδικάτων Βουλγαρίας. 

«Οι πρόεδροι των ομοσπονδιών των ανθρακωρύχων και των υπαλλήλων στον κλάδο της ενέργειας είναι ικανοποιημένοι, γιατί δε συμβαίνει συχνά, όταν εκπονούνται τέτοια σχέδια, να σχολιάζονται. Είναι σημαντική και η ενεργός συμμετοχή στις συζητήσεις αυτές των ενδιαφερόμενων πλευρών – των συνδικάτων, των τοπικών αρχών», τονίζει ο Ατανάσοφ.  

«Πριν μιλάμε για μετεκπαίδευση των ανθρώπων που θα βγουν από τα ορυχεία τα επόμενα 15 χρόνια, πρέπει πρώτα να δούμε τι τους προσφέρουμε», τονίζει ο εμπειρογνώμονας της Συνομοσπονδία Ανεξάρτητων Συνδικάτων Βουλγαρίας. Κατά τη γνώμη του, ένα από τα βασικά προβλήματα των εργαζόμενων στον κλάδο είναι η έλλειψη σαφούς σχεδίου για το μέλλον, που να προταθεί από την κυβέρνηση.

«Η πράσινη συναλλαγή στην πραγματικότητα αποτελεί νέο οικονομικό μοντέλο. Εμείς όμως δε θα επιτρέψουμε μείωση θέσεων εργασίας, μέχρι να καταλάβουμε τι συμβαίνει. Η λύση είναι στις νέες τεχνολογίες και τη δυνατότητα να αναπτύσσονται στις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Ας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το λάβει υπόψη και κάνει έτσι, ώστε οι νέες τεχνολογίες να έρθουν και σε μας. Οι θέσεις εργασίας να διατηρηθούν, τα εισοδήματα να αυξηθούν – αυτό είναι υποχρεωτικό μέρος της μετάβασης προς νέο τύπου οικονομίας.»

Επιμέλεια: Μιγκλένα Ιβανόβα /από συνεντεύξεις της ΒΕΡ- Στάρα Ζαγκόρα/
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: bgnes-αρχείο