Στον κόσμο από κορονοϊό έχουν χάσει την ζωή τους 1 250 000 άτομα. Η μάχη των επιστημόνων και των γιατρών με την ασθένεια είναι καθημερινή. Τα μέτρα για την μετάδοση του ιού θίγουν την οικονομία και τους καταναλωτές, αυξάνουν την ανεργία και μειώνουν τα έσοδα των εργαζομένων. Η Βουλγαρία δεν μπορεί να μετρηθεί με τα ανεπτυγμένα κράτη. Η κοινωνία της αντιμετωπίζει προβλήματα που περιπλέκουν ακόμα περισσότερο την δύσκολη κατάσταση. Οι κυβερνώντες ασχολούνται κυρίως με την υγειονομική πλευρά ενώ δεν δίνεται αρκετή προσοχή στις οικονομικές απώλειες, στην ανθρωπιστικά κρίση και στην κρίση των αξιών. Δεν φτάνει αυτό υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που δεν πιστεύουν πως ο ιός υπάρχει ενώ αυτοί που αποδέχονται την ύπαρξή του αντιμετωπίζουν τα προβλήματα βάση των αντιλήψεων, των δυνατοτήτων και των διασυνδέσεών τους.

Τους τελευταίους 10 μήνες στην βουλγάρικη κοινωνία παρατηρούνται κάποια φαινόμενα τα οποία θα προσπαθήσουμε να χαρακτηρίσουμε.

«Η κρίση μόλις ξεκινά, λέει για το Ράδιο Βουλγαρία ο κοινωνικός ανθρωπολόγος, Χαραλάν Αλεξάντροβ. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε την κατάσταση του υγειονομικού συστήματος και την ικανότητα της κοινωνίας να φροντίσει τους αδύναμους, κάτι που ήταν δύσκολο ακόμα κι όταν η κατάσταση δεν ήταν εκτροχιασμένη. Υπάρχουν άνθρωποι που εξαρτώνται εντελώς από τις κοινωνικές υπηρεσίες. Η ποιότητά τους δεν είναι καλή και γι’ αυτό βλέπουμε ομάδες ανθρώπων που λένε πως «το σύστημα τους σκοτώνει». Ο πολιτισμός των θεσμών όμως ακολουθεί τον πολιτισμό της κοινωνίας και γι’ αυτό πρέπει να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και να αλλάξουμε κάποια πράγματα. Για αλλαγή όμως χρειάζεται βούληση. Μέχρι τώρα η ζωή μας ήταν αρκετά ανεύθυνη και θα είναι λάθος μετά τον εμβολιασμό να νομίζουμε πως όλα πέρασαν και να επιστρέψουμε στις συνήθειές μας». 

Οι κοινωνικοί αναλυτές τον τελευταίο καιρό ασχολούνται περισσότερο και με την υγειονομική παιδεία των Βουλγάρων η οποία προβάλλεται πιο έντονα όταν έρθουν καιροί δοκιμασιών και ανησυχίας.

«Ο Βούλγαρος πάντα είναι λίγο ανεύθυνος όσον αφορά την υγεία του, λέει ο κύριος Αλεξάντροβ. Οι άνθρωποι συνεχίζουν να πιστεύουν σε δεισιδαιμονίες, να συμβουλεύονται μάντεις. Τον τελευταίο καιρό είναι πολύ της μόδας η υγιής διατροφή και οι άνθρωποι έκαναν διακοπές σε λουτρά αλλά πρόκειται κυρίως για διασκέδαση. Είναι εντυπωσιακό το πόσο αδαείς είναι οι περισσότεροι κάτοικοι για τα βασικά πράγματα που πρέπει να κάνουν για να είναι υγιείς. Συχνά αποφεύγουν να πηγαίνουν στον γιατρό και να ενημερώνονται για την κατάσταση του οργανισμού τους ή ακόμα και για τις ασθένειές τους. Παρατηρούμε μια προσκόλληση στις μαγικές πεποιθήσεις του παρελθόντος όπως η φράση «αν εγώ δεν ξέρω για την αρρώστια δεν ξέρει κι εκείνη για μένα». Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την γήρανση του πληθυσμού και στην χώρα μας γύρω από την πανδημία παρατηρείται μια μεγάλη θνησιμότητα για τα δικά μας όρια. Το άλλο που παρατηρείται στην χώρα μας είναι ότι οι άνθρωποι δεν έχουν εμπιστοσύνη στο σύστημα αλλά στους γνωστούς τους. Συχνά στις έρευνες που κάνω με τους συνεργάτες μου οι ερωτηθέντες απαντούν πως εκπλήσσονται όταν κάποιος άγνωστος στις δημόσιες υπηρεσίες ενδιαφερθεί για το πρόβλημά τους. Αυτό δείχνει την δύναμη των μη τυπικών δικτύων και την αδυναμία των ευπαθών ομάδων».

Όσον αφορά των εμβολιασμό η κυβέρνηση τονίζει πως θα έχει νόημα μόνο αν αρκετά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού εμβολιαστεί.

«Πρόκειται για μια συλλογική απόφαση, λέει ο κύριος Αλεξάντροβ. Η ευθύνη δεν είναι ατομική και θα θέσει σε δοκιμασία την επικοινωνία κράτους – πολιτών. Αν η καμπάνια αποτύχει, αν ο καθένας αποφασίσει να σωθεί μόνος του, υπάρχει κίνδυνος να αποτύχουμε σαν κοινωνία. Υπάρχει τάση για θεωρίες συνομωσίας και παρανοϊκής συμπεριφοράς και αν πρέπει να επικεντρωθούμε σε κάτι είναι να βρούμε λύση γι’ αυτά τα προβλήματα».

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα