100 χρόνια από την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Βουλγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας σημειώνουμε το 2020. Δυστυχώς, η πανδημία του κοροναϊού ακύρωσε τους πολυπληθείς εορτασμούς παρόμοιων ιστορικών γεγονότων.

Στην πραγματικότητα διπλωματικές σχέσεις υπάρχουν από τις 4 Μαΐου του 1919, όταν στη Σόφια έφτασε ο κυβερνητικός αντιπρόσωπος της Τσεχοσλοβακίας Ρούντολφ Κоύντσελ-Ιζέρσκι. Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου υπογράφηκε διμερής εμπορική συμφωνία και στις 25 Σεπτεμβρίου του 1920 ο υπουργός Εξωτερικών Έντβαρντ Μπένες τηλεγράφησε στον Ιζέρσκι, ότι ανοίγουν πρεσβεία στη Σόφια.

Η Τσεχοσλοβακία είναι κράτος που συστάθηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα στα ερείπια της Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία. Εκεί ιδρύθηκαν τα θεμέλια της δημοκρατίας στην Κεντρική Ευρώπη. Από εκεί στη Βουλγαρία μετά την Απελευθέρωση ήρθαν διακεκριμένες προσωπικότητες όπως ο Κωνσταντίν Ίρετσεκ, οι αδελφοί Σκόρπιλ, ο Γιόσιφ Σνίτερ και πολλοί άλλοι, που έδωσαν νέο ορίζοντα στην ανάπτυξη της παιδείας, της αρχιτεκτονικής, της ιστορικής επιστήμης, του δικαίου και της επιχειρηματικότητα στη χώρα μας. 

Πολλές είναι οι ιστορικές ημερομηνίες που μας θυμίζουν τις κοινές μας σλαβικές ρίζες, αλλά και τα σημεία επαφής στη μοίρα των γενεών, που έγιναν μάρτυρες των δημοκρατικών αλλαγών μετά την πτώση του Σιδηρούν Παραπετάσματος. Η 17^η Νοεμβρίου είναι μια τέτοια ιστορική ημερομηνία, στην οποία κάθε χρόνο στην Τσεχία και τη Σλοβακία γιορτάζουν την Ημέρα του Αγώνα για Ελευθερία καιΔημοκρατία. «Μπορούμε να πούμε ότι στις 17 Νοεμβρίου 1989 άρχισε στη χώρα μας η διαδικασία συνειδητοποίησης και δημιουργίας του δημοκρατικού συστήματος, που υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του πολίτη», εξηγεί σε συνέντευξη για το Ράδιο Βουλγαρία ο πρέσβης της Σλοβακίας στη χώρα μας Μάνουελ Κόρτσεκ:

«Το 1989 ήμουν φοιτητής στο Πανεπιστήμιο, για μένα και για όλη τη γενιά μου αυτή η ημερομηνία σχετίζεται με την εγκαθίδρυση της δημοκρατικής κοινωνίας και την κοινή προσπάθειά μας για αξιοπρεπή ζωή για όλους. Οι σημερινοί νέοι δεν έχουν παρόμοιες εμπειρίες, γι’ αυτό οι ελεύθερες συζητήσεις πάνω στο θέμα μπορούν να είναι χρήσιμες, για να προσανατολιστούν και να εμπνευστούν από τις ιδέες του αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία.»

Ο πρέσβης Κόρτσεκ υπενθύμισε ότι προηγούμενα χρόνια, μαζί με τον Βουλγαρικό Ερυθρό Σταυρό, έχουν οργανώσει κέντρο αιμοδοσίας στη Σόφια στις 17 Νοεμβρίου. Τώρα η κατάσταση έχει αλλάξει, αλλά εκείνος καλεί εκ νέου τον καθένα που έχει δυνατότητα να δωρίσει αίμα. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την Τσέχικη Πρεσβεία, στη Σόφια παρουσιάστηκε έκθεση με εικονογραφημένες εκδόσεις του Σλοβακικού και του Τσέχικου Συντάγματος. Έτσι οι διπλωματικές αποστολές των δυο κρατών ελπίζουν να εμπνεύσουν συζητήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανάμεσα στους νέους.

«Η Βουλγαρία και η Σλοβακία δεν είναι άγνωστοι εταίροι, απόδειξη αποτελεί το ενάμιση δισεκατομμύριο λέβα, όσο είναι το ύψος του εξωτερικού εμπορίου πέρυσι» - λέει ο πρέσβης Κόρτσεκ.

«Η Βουλγαρία έχει στη Σλοβακία πρεσβεία, πολιτιστικό ινστιτούτο, πάνω από 70 χρόνια τώρα στην Μπρατισλάβα λειτουργεί βουλγαρικό σχολείο με την υποστήριξη της σλοβακικής κυβέρνησης. Οι σχέσεις μας εξελίσσονται εντατικά 27 χρόνια τώρα, μετά την ίδρυση της ανεξάρτητης σλοβακικής δημοκρατίας. Στη διπλωματία όμως έχουμε παλιές παραδόσεις. Αναβαθμίζουμε τις σχέσεις από την περίοδο της Τσεχοσλοβακίας. Οι σχέσεις μας έχουν ακόμη και πιο βαθιές ρίζες. Αρκεί να αναφέρουμε την αναγνώριση των Αγίων Αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου ή τις ατομικές επαφές μεταξύ Βουλγάρων και Σλοβάκων ήδη πριν από τη σύσταση της Τσεχοσλοβακίας. Σήμερα προσπαθούμε να αναπτυσσόμαστε σε όλους τους τομείς ως εταίροι και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι και οι δύο χώρες μας είναι μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.».

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα