Η μεγάλη τραγουδίστρια της Θράκης, Στάικα Γκιόκοβα, κλείνει τα 90 της χρόνια στις 7 Σεπτεμβρίου. Ασχολείται επαγγελματικά με το παραδοσιακό τραγούδι εδώ και 69 χρόνια και είναι πεπεισμένη πως «οι βουλγάρικες λαογραφικές ρίζες είναι βαθιές και δεν μπορούν να ξεραθούν». Η φωνή της είναι άλτο και κατέχει στην εντέλεια τα περίπλοκα διακοσμητικά στοιχεία των τραγουδιών της Θράκης. Είναι ειδήμων στα αργά τραγούδια με απαγγελία.

Για τα 90 χρόνια της τραγουδίστριας εκδόθηκε ανθολόγιο με τραγούδια της με τον τίτλο «Τραγουδά η Στάικα Γκιόκοβα». Στο ανθολόγιο υπάρχουν νότες για τα τραγούδια του ρεπερτορίου της και βιογραφικά στοιχεία.

Η Στάικα Γκιόκοβα κατάγεται από οικογένειες με μακρά παράδοση στο παραδοσιακό τραγούδι. Γεννήθηκε το 1930 στο χωριό Τάστεπέ (σήμερα Σμόλνικ), κοντά στο Καρνομπάτ (ΝΑ Βουλγαρία, στην περιοχή του Μπουργκάς) αλλά η οικογένειά της είναι μετανάστες από το Τσιρπάν, κοντά στην Στάρα Ζαγκόρα, όπου χτυπά η καρδιά της βουλγάρικης γεωγραφικής περιοχής της Θράκης.

Η Στάικα τραγουδούσε από παιδί αλλά ξεκίνησε την καριέρα της το 1951 όταν εμφανίστηκε σε μια ακρόαση στην ΒΕΡ και εντυπωσίασε την κριτική επιτροπή. Ακολούθησαν πλήθος συναυλιών και ηχογραφήσεων. Κέρδισε «Χρυσή λύρα» από την Ένωση Τραγουδιστών και Χορευτών Βουλγαρίας και το αγαλματίδιο «Νεστινάρκα» του Μουσικού Λαογραφικού Φεστιβάλ του Μπουργκάς για ειδική συμβολή προς την μουσική παράδοση της βουλγάρικης Θράκης. 

Συμμετείχε  στα συγκροτήματα «Βουλγάρικο τραγούδι», «Δικό μας τραγούδι», Θρακικό τραγούδι». Συνεργάστηκε με τον Γιόβτσο Καραϊβανόβ, τον Μπορίς Μασαλόβ, την Μίτα Στόιτσεβα, τους ακορντεονίστες Ιβάν Σιμπίλεβ και Πέτκο Ντάτσεβ, με τα συγκροτήματα «Παρβομάι», «Λένοβο» (από το ομώνυμο χωριό κοντά στο Ασένοβγκραντ), «Κονούς» (από το ομώνυμο χωριό κοντά στο Χάσκοβο). Εκτός από τις πολυάριθμες συναυλίες που έχει δώσει στην Βουλγαρία έχει συμμετάσχει σε περιοδείες στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα