«Δεν σταματώ να εργάζομαι και να σκέφτομαι για την Βουλγαρία, λέει ο Κρασιμίρ Μπάτσεβ που ζει στην Τσεχία εδώ και 31 χρόνια. Ασχολούμαι με μεταφορές και μετακινήσεις και κάθε μέρα έρχομαι σε επαφή με δεκάδες Βουλγάρους που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους για να βρουν βιοπορισμό στο εξωτερικό. Λίγοι είναι αυτοί που έρχονται εδώ για τουρισμό,οι περισσότεροι αφήνουν πίσω μια ολόκληρη ζωή».

Ο Κρασιμίρ μετακόμισε στην Πράγα πριν το 1989 και έχει δική του εταιρία με πούλμαν. Τότε τα αεροπορικά εισιτήρια ήταν ακριβά για τους Βουλγάρους οι οποίοι προτιμούσαν να ταξιδεύουν με λεωφορεία και περνούσαν από την Τσεχία στον δρόμο για την Ισπανία, την Γερμανία, την υπόλοιπη Ευρώπη και τα σκανδιναβικά κράτη. Η συνάντησή του με αυτούς τους ανθρώπους τον έκανε να καταλαβαίνει τα κίνητρά τους για μετανάστευση.

Οι περισσότεροι προσπαθούν να ξεφύγουν από την φτώχεια και την αδυναμία να βρουν δουλειά στις γεννέτειρές τους. Ο αριθμός των Βουλγάρων στην Τσεχία όλο και αυξάνεται. Με τον καιρό στην Πράγα ιδρύθηκε βουλγάρικο σχολείο. Τώρα με τον κορονοϊό είναι κλειστό αλλά πριν την πανδημία οι αίθουσες ήταν γεμάτες και δεν χωρούσαν τα παιδιά.

«Τα παιδιά έρχονται συνήθως μαζί με τους γονείς τους, λέει ο Κρασιμίρ. Αυτή είναι η καλύτερη περίπτωση, παρά να τα αφήσουν σε παππούδες και γιαγιάδες ή σε πιο μακρινούς συγγενείς, που επίσης συμβαίνει. Ανεξάρτητα όμως από τα παιδιά οι Βούλγαροι του εξωτερικού πάντα έχουν συγγενείς στους οποίους στέλνουν χρήματα για να τους βοηθάνε. Δυστυχώς το βουλγάρικο κράτος δεν βοηθά τις μειονότητες του όπως κάνουν οι άλλες χώρες. Δεν χρηματοδοτούν πρωτοβουλίες των Βουλγάρων του εξωτερικού και δεν τους υποστηρίζουν. Δεν μπορώ να πω πως το βουλγάρικο κράτος καταλαβαίνει τα προβλήματά μας. Αυτό οφείλεται και στο ότι η επικοινωνία δεν είναι εύκολη».

«Τον καιρό του σοσιαλισμού στην Τσεχία υπήρχαν δυο κατηγορίες Βουλγάρων, λέει ο Κρασιμίρ. Οι μεν ήταν φοιτητές που ταξίδευαν βάση προγραμμάτων ανταλλαγής μορφωτικών πρακτικών, οι δε ήταν εργάτες που απασχολούνταν κυρίως στην καλλιέργεια λαχανικών. Οι Τσέχοι τους αποκαλούσαν «οι βούλγαροι κηπουροί» και μάθαιναν από αυτούς γεωπονικές τεχνικές. Οι άνθρωποι αυτοί έφεραν μαζί τους από την Βουλγαρία νέες καλλιέργειες και είχαν πολύ καλή φήμη. Οι Τσέχοι έλεγαν «εργάζεται σαν Βούλγαρος» και αυτό σήμαινε πως ολοκλήρωναν την δουλειά τους με καλά αποτελέσματα. Έπειτα, πριν από 30 χρόνια, οι Βούλγαροι άρχισαν να έρχονται στην Τσεχία για να δουλέψουν σε οικοδομές. Ενώ όμως τότε ήταν εύκολο να βρεις δουλειά αρκεί να ήθελες να δουλέψεις, σήμερα ζητάνε πολύ περισσότερα προσόντα».

Πριν το 1989 το θέμα των στελεχών ήταν προτεραιότητα για το βουλγάρικο κράτος. Αυτό όμως δεν είναι πια έτσι. Λείπει λοιπόν διακρατικός διάλογος επί του θέματος και πρέπει να γίνει κάτι για να ξαναρχίσουν να συζητάνε οι κυβερνήσεις μεταξύ τους.

«Σήμερα όλοι μιλάνε για παραγωγικότητα και επενδύσεις αλλά ο καθένας πρέπει μόνος του να βρει την άκρη του, λέει ο Κρασιμίρ. Οι Βούλγαροι έχουν πολλά προβλήματα ανεξάρτητα αν μένουν στην πατρίδα ή ψάχνουν την τύχη τους στο εξωτερικό. Στην Τσεχία επίσης είναι αισθητή η οικονομική κρίση και αυτοί που εργάζονται δεν έχουν χρόνο για διαδηλώσεις. Ούτως ή άλλως κατά την γνώμη μου οι διαμαρτυρίες δεν λύνουν τα προβλήματα. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να βελτιωθεί η επικοινωνία μεταξύ της εξουσίας και των πολιτών». 

Κείμενο: Γκεργκάνα Μάντσεβα

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα