Ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας, τα 2/3 της έκτασης του ωκεανού και τα 3/4 της γης έχουν υποστεί σημαντικές αλλαγές. Μεταξύ 2010 και 2015, 32 εκατομμύρια εκτάρια δάσους εξαφανίστηκαν. Μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, ένα στα τέσσερα γνωστά είδη μπορεί να εξαφανιστεί από τον πλανήτη. Οι επιστήμονες επιμένουν ότι διαταράσσοντας την ισορροπία στη φύση, ο άνθρωπος δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση ιών από ζώα σε ανθρώπους. Σύμφωνα με μελέτες, περίπου το 75% όλων των λοιμωδών ασθενειών στους ανθρώπους είναι ζωονοσογόνοι. Απόδειξη γι’ αυτό είναι η Covid-19, η διάδοση της οποίας οφείλεται στην απώλεια της βιοποικιλότητας. Όσο περισσότερα είδη υπάρχουν σε ένα οικοσύστημα, τόσο πιο δύσκολο είναι να εξαπλωθούν τα παθογόνα μέσα του λόγω του φυσικού φραγμού που δημιουργεί η ποικιλομορφία των ειδών. Αυτός είναι ο λόγος που φέτος το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος είναι η βιοποικιλότητα. Ο στόχος είναι η ανθρωπότητα να αρχίσει να δρα ενεργά ενάντια στην επιταχυνόμενη απώλεια ειδών και την καταστροφή της φύσης.

Έχοντας υπόψη τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στη Βουλγαρία η εικόνα φαίνεται αισιόδοξη, λέει ο Σπάς Ουζούνοφ, εμπειρογνώμονας περιβάλλοντος στο Ίδρυμα Βιοποικιλότητας:

«Είμαστε μία από τις πέντε πρώτες χώρες της Ευρώπης όσον αφορά την ποικιλομορφία των μορφών ζωής, των οικοτόπων και των οικοσυστημάτων. Κατά την τελευταία δεκαετία, η ταχεία ανάπτυξη της οικονομικής ζωής στη Βουλγαρία θέτει το ερώτημα τι πολιτικές εφαρμόζουμε και τι επιρροή ασκούμε για την προστασία αυτού του πλούτου. Βλέπουμε είδη που μειώνουν σε αριθμό, καταστρέφονται οικοτόπους και όταν χτίζουμε ξενοδοχεία σε αυτούς τους μη ανανεώσιμους τόπους, χάνουμε και τους τουρίστες.»

Η εκροή Βουλγάρων τουριστών, που προτιμούν τις γειτονικές χώρες λόγω της διατηρημένης τους φύσης, είναι ενδεικτική. Οι ερειπωμένοι αμμόλοφοι της Αχτοπόλης, οι σκανδαλώδεις κατασκευές κοντά στην προστατευόμενη περιοχή Αλεπού, οι κατασκευές στην προστατευόμενη περιοχή του Ηρακλείου προκαλούν κύματα δυσαρέσκειας. Οι προετοιμασμένες τροποποιήσεις του νόμου για τη βιοποικιλότητα, που διακανονίζει τη διαχείριση των περιοχών από το ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000, προκάλεσαν επίσης δυσαρέσκεια.

«Παρέχεται απόλυτη εξουσία στις τοπικές και εθνικές επιχειρήσεις για τη διαχείριση της βιοποικιλότητας» λέει ο ειδικός. «Οι τροποποιήσεις προβλέπουν την απομάκρυνση των επιστημονικών οργανισμών από τις αρχές που αναπτύσσουν τα μέτρα για την προστασία των ειδών και των οικοτόπων. Ταυτόχρονα, παρέχεται πλήρης εξουσία στον Υπουργό Περιβάλλοντος. Βλέπουμε τι είναι το αποτέλεσμα στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας και σε άλλα μέρη.»

Άλλο ανησυχητικό γεγονός είναι η μαζική εξαφάνιση των μελισσών λόγω της εντατικής γεωργίας:

«Υπάρχει μια δραματική μείωση του αριθμού και της ποικιλίας αυτών των ειδών. Φυσικά, τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα που χρησιμοποιούνται στη γεωργία είναι ένας από τους λόγους, αλλά δεν είναι ο μόνος. Η καταστροφή των οικοτόπων, η αλλαγή του κλίματος και οι ΓΤΟ συμβάλλουν επίσης στην εξαφάνιση. Όλοι αυτοί οι παράγοντες οδηγούν σε δραστική μείωση των μελισσών, και χωρίς αυτές ούτε τα οικοσυστήματα μπορούν να λειτουργήσουν, ούτε εμείς.»

Ωστόσο, με πολλή προσπάθεια, οι περιβαλλοντικοί οργανισμοί κατάφεραν να αναπτύξουν επιτυχημένα περιβαλλοντικά έργα. Δύο από αυτούς φέτος έφτασαν στους τελικούς του διαγωνισμού για τα βραβεία Natura 2000 που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτές είναι η εκστρατεία για την προστασία των παλαιών δασών σε 145 προστατευόμενες περιοχές από το Natura 2000 και το σχέδιο για την αναβίωση της περιοχής του Δούναβη του WWF.

Φωτογραφίες: Pixabay, Facebook

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα