Τα μουσεία στην Κοπρίβστιτσα, στο Παναγκιούριστε, στην Στρέλτσα, στην Κλεισούρα, στο Μπατάκ, παρουσιάζουν την ιστορία της αυτοθυσίας των επαναστατών του Απρίλη 1876. Κάθε Μάιο είχαμε συνηθίσει να παρακολουθούμε μαζικές εκφάνσεις τιμών στην μνήμη τους και αναπαραστάσεις των ενεργειών τους. Φέτος όμως σε ούτε μια πόλη δεν διοργανώνοται φαντασμαγορικές εκδηλώσεις μνήμης.

Η αποκορύφωση του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα των Βουλγάρων ήταν η ανακύρηξη της Επανάστασης της 20ής Απριλίου 1876 με το παλιό ημερολόγιο. Οι κάτοικοι της μικρής πόλης Κλεισούρα μαζικά εντάχθηκαν στις γραμμές των επαναστατών και έδωσαν πολλά θύματα όταν οι Οθωμανοί κατέπνιξαν την εξέγερση. Οι ήρωες δεν φοβόντουσαν την αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου. Η πόλη κάηκε αλλά την έχτισαν ξανά μετά την Απελευθέρωση και οι επόμενες γενιές δεν ξέχασαν την ιστορία.

Κάθε χρόνο τον Απρίλη στην Κλεισούρα λαμβάνει χώρα μια από τις πιο γραφικές αναπαραστάσεις των γεγονότων της εποχής. Αλλά φέτος τα μέτρα για την αντιμετώπιση της Covid-19 άλλαξαν τα σχέδια των κατοίκων.

«Στην Κλεισούρα οι αναπαραστάσεις ξεκίνησαν το 1896, λέει ο Στογιάν Ιβανόβ, διευθυντής του Ιστορικού Μουσείου της πόλης. Μόλις 20 χρόνια είχαν περάσει από τα γεγονότα και υπήρχαν ακόμα επιζώντες που θυμόντουσαν τα γεγονότα και βοήθησαν στην πιστότητα των αναπαραστάσεων. Φέτος για πρώτη φορά δεν θα κάνουμε τις συνηθισμένες μας ετοιμασίες. Τα μέτρα για τον κορονοϊό δεν το επιτρέπουν. Αντιμετωπίζουμε μια πρωτόγνωρη δοκιμασία. Από τις 13 Μαρτίου αναγκαστικά κλείσαμε το Μουσείο και μας λείπουν οι επισκέπτες. Το μόνο που μπορέσαμε να κάνουμε ήταν να γυρίσουμε κάμποσες ταινίες μικρού μήκους τις οποίες θα ανεβάσουμε στην ιστοσελίδα μας για να μην ξεχνάμε αυτούς στους οποίους χρωστάμε την ελευθερία μας».

Κατά τα άλλα η Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης δίνει ευκαιρία στους υπαλλήλους του μουσείου να ασχολούνται περισσότερο με την αγαπημένη τους απασχόληση – την μελέτη. Έχουμε πλούσια συλλογή από ευρήματα τα οποία μας αποκαλύπτουν συνέχεια νέα στοιχεία.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που τα μουσεία στην Βουλγαρία αντιμετωπίζουν προβλήματα και δυσκολίες, λέει ο κύριος Ιβανόβ. Αλλά είμαι σίγουρος πως μόλις τα πράγματα βρουν τον κανονικό τους ρυθμό οι επισκέπτες αμέσως θα μας επισκεφτούν γιατί τους λείπουμε. Μακάρι τα μέτρα να πάψουν μέχρι το καλοκαίρι γιατί έχουμε ένα πρότζεκτ το οποίο ελπίζουμε να υλοποιήσουμε. Πέρσι για πρώτη φορά διοργανώσαμε εκστρατεία ως το σημείο όπου έχασε την ζωή του ο επαναστάτης από την πόλη μας Νικόλα Καρατζόβ. Το μέρος λέγεται Ράβνα ρεκά και βρίσκεται στον Αίμο. Έχουμε σύλλογο ο οποίος λέγεται «Παράδοση» και θέλουμε να οργανώσουμε αναπαράσταση του ηρωικού του θανάτου. Την 1^η Μαΐου, παρά την φετινή «μουντή» ατμόσφαιρα λόγω της πανδημίας, μαζί με τους δημάρχους της Κλεισούρα και του Κάρλοβο θα αποθέσουμε σταφάνια σε όλα τα μνημεία της περιοχής. Εδώ υπάρχουν μνημεία εις μνήμην των ντόπιων που πήραν μέρος στην εξέγερση – του Ιβάν Μποριμέτσκατα, του Νέιτσο Καλάτσεβ κ.ά. Ασχολούμαι προσωπικά με την διοργάνωση των αναπαραστάσεων και φέτος μου λείπει αυτή μου η δραστηριότητα. Αλλά συνεχίζουμε να υπενθυμίζουμε στην νέα γενιά την ιστορία του λαού μας κι ελπίζουμε οι νέοι να συνεχίσουν τις παραδόσεις μας».

Φωτογραφίες: bgnes

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα