Ο καθηγητής Σάβα Ντιμιτρόφ ο νεώτερος είναι κοσμήτορας της Σχολής Οργάνων της Μουσικής Ακαδημίας της Σόφιας. Παίζει και διδάσκει κλαρινέτο όπως ο πατέρας του, ο Ντιμίταρ Ντιμιτρόβ και ο παππούς του, ο Σάβα Ντιμιτρόβ (1919-2008). Για τα 100 χρόνια από την γέννηση του παππού του διοργάνωσε μια συναυλία στην οποία κάλεσε να παίξουν μαζί του λαμπρά ονόματα της σχολής που ίδρυσε ο πρόγονός του.

«Είχαμε την τιμή να ακούσουμε τον Ατανάς Κόλεβ που είναι 84 χρονών και πολλά χρόνια έπαιζε πρώτο κλαρινέτο στην Συμφωνική Ορχήστρα (ΣΟ) της ΒΕΡ, λέει ο κύριος Ντιμιτρόβ. Ακολούθησαν ο Ντάντσο Ράντεβσκι που ήταν βοηθός καθηγητή του παππού μου και ο τελευταίος μαθητής του ο Κριστιάν Καλογιάννοβ (και οι δυο παίζουν στην ΣΟ της ΒΕΡ). Έπαιξαν ακόμα ο Μιχαήλ Ζίβκοβ και ο Πέτιο Μπόμπεβ από την Φιλαρμονική της Σόφιας, ο Μπορισλάβ Γιότσοβ που είναι καλλιτεχνικός διευθυντής της Νέας Συμφωνικής Ορχήστρας και οι Ρόσεν Ιντεάλοβ, Γιάβορ Ντόμπρεβ και Στανιμίρ Τσανκόβ. Το πρόγραμμα συμπεριλάμβανε το «Γκραν ντούο» του Βέμπερ, την Πρώτη Σονάτα του Μπραμς και Σονάτα για Κλαρινέτο και πιάνο του Σεν Σανς με την συνοδεία της Ογκνιάνα Σοκόλοβα.Για του χρόνου τον Απρίλιο ετοιμάζουμε εντατικά τον Πρώτο Διεθνή Διαγωνισμό Κλαρινέτου αφιερωμένο στον παππού μου».

Η βουλγάρικη σχολή κλαρινέτου υπάρχει πάνω από 50 χρόνιακαι τα επιτεύγματά της οφείλονται κυρίως στην αφοσίωση του καθηγητή Σάβα Ντιμιτρόβ που γεννήθηκε στην πόλη Πόποβο στην περιοχή του Ταργκόβιστε και τα πρώτα του μαθήματα τα έλαβε από τον Χρίστο Ντιουλγκέροβ, τον ιδρυτή της Φιλαρμονικής του Ρούσε.

Για την Εθνική Μουσική Ακαδημία στην Σόφια τον προετοίμασε ο δάσκαλός του Στογιάν Τόμοβ ενώ το πρώτο του κλαρινέτο το αγόρασε με τα έσοδα από την πρώτη του συναυλία. Στην Ακαδημία μαθήτευσε δίπλα στον Στογιάν Στογιάνοβ που υπήρξε διευθυντής της Όπερας της Σόφιας και μετά την αποφοίτησή του το 1945 ειδικεύτηκε στην Τσεχία, πρώτα στην Πράγα με τον καθηγητή Βλαντιμίρ Ρζίχα και μετά στο Μπρνο με τον καθηγητή Φραντισέκ Χόρακ. 

Το κλαρινέτο είναι ένα όργανο με μεγάλες τεχνικές και τονικές δυνατότητες. Εφευρέθηκε το 1690 από τον Γιόχαν Κρίστοφ Ντέννερ, στην Νυρεμβέργη και σήμερα έχει τουλάχιστον 12 υποείδη που διαφέρουν σε μέγεθος και ήχο.  Υπάρχουν δυο βασικά συστήματα διάταξης των κλειδιών του οργάνου – το σύστημα Όιλερ (του Γερμανού Oskar Oehler, δημοφιλές στην Αυστρία και τη Γερμανία, το οποίο προτιμάται και στην Ελληνική παραδοσιακή μουσική) και το σύστημα Μπιομ (Boehm, του Υάκινθου Κλοζέ από την Γαλλία) το οποίο έδωσε στους ερμηνευτές μεγαλύτερη τεχνική ελευθερία.

Ο Σάβα Ντιμιτρόβ ήταν ο πρώτος Βούλγαρος που διδάχθηκε το σύστημα Μπιομ από τον καθηγητή Χόρακ ο οποίος έγραψε στον τότε υπουργό Πολιτισμού της Βουλγαρίας να του εξασφαλίσουν διαβατήριο για να μπορεί να ζει στο εξωτερικό και να δίνει συναυλίες σε όλον τον κόσμο. Ο 30χρονος τότε Ντιμιτρόβ όμως αρνήθηκε λέγοντας πως θα γυρίσει στην Βουλγαρία για να δημιουργήσει κι άλλους καλούς ερμηνευτές σαν τον ίδιο. Αυτή η αυτοθυσία του έθεσε τα θεμέλια της βουλγάρικη σχολής κλαρινέτου η οποία συνεχίζει να αναδεικνύει εξέχοντες μουσικούς. 

Ο Σάβα Ντιμιτρόβ είχε έπειτα την δυνατότητα να δώσει πολλές συναυλίες στην Ρουμανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία, την Αυστρία και το Βέλγιο, ακόμα και στην Ινδία. Αλλά στην ιστορία της βουλγάρικης μουσικής παράδοσης μένει σαν ο πρώτος καθηγητής κλαρινέτου της Μουσικής Ακαδημίας της Βουλγαρίας και σαν ο δημιουργός του Βασικού εγχειριδίου για Κλαρινετίστες στην χώρα μας.

«Ο παππούς μου εξέδωσε ένα μοναδικής αξίας έργο, λέει ο Σάβα Ντιμιτρόβ ο νεώτερος. Συμπεριλαμβάνει όλο το φάσμα από τεχνικές δυσκολίες και τα σημαντικά στοιχεία που χτίζουν μια καλή παρουσία στην σκηνή που να τονίζει την προσωπικότητα του ερμηνευτή. Όλα είναι πολύ καλά ταχτοποιημένα και υπάρχουν στοιχεία από την παραδοσιακή βουλγάρικη μουσική. Το εγχειρίδιο είναι μεταφρασμένο σε πάνω από 5 γλώσσες μεταξύ των οποίων ακόμα και στην γλώσσα χμερ που μιλάνε στην Καμπότζη. Είχα την τύχη να είμαι μαθητής του παππού και του πατέρα μου και είμαι υπερήφανος που συνεχίζω την παράδοσή τους. Για τον παππού μου όλοι οι κλαρινετίστες ήταν μια οικογένεια και όλοι βοηθούσαμε ο ένας τον άλλον. Μεταξύ των μαθητών του υπάρχουν μουσικοί που έχουν διεθνή φήμη όπως ο διάσημος κλαρινετίστας και καθηγητής κλαρινέτου, Πέτκο Ράντεβ, ο οποίος επί πολλά χρόνια έπαιζε πρώτο κλαρινέτο στην Σκάλα του Μιλάνο. Βούλγαροι κλαρινετίστες βιοπορίζονται σε πολλές χώρες του εξωτερικού όπου συνεχίζουν να διδάσκουν βάση του εγχειριδίου του παππού μου».

Φωτογραφίες: @savadimitrovclarinet, Ζντράβκο Πετρόβ

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα