Η Βουλγαρία είναι γνωστή σαν χώρα με παράδοση και υψηλό επαγγελματισμό στον τομέα της τέχνης του μπαλέτου. Φέτος έκλεισαν 90 χρόνια από την γέννηση του μαέστρου Εμίλ Ντιμιτρόβ ο οποίος το 1964 δημιούργησε τον Πρώτο Επαγγελματικό Διαγωνισμό Μπαλέτου στην Βουλγαρία που λαμβάνει χώρα ανά δυο χρόνια στην Βάρνα. Χάρη στις πολυετείς του προσπάθειες και την αφοσίωσή του ο διαγωνισμός απέκτησε μεγάλο κύρος και συνεχίζει να προσελκύει νέα ταλέντα από όλο τον κόσμο που στην συνέχεια κάνουν διεθνή καριέρα. Τις χρονιές που δεν έχει διαγωνισμό, στην Βάρνα διεξάγεται θερινή ακαδημία στην οποία μάστερ κλας δίνουν διάσημοι Βούλγαροι και ξένοι χορευτές.

Το 2019 υπήρξαν και άλλες σημαντικές επέτειοι. Έκλεισαν 120 χρόνια από την γέννηση του δημιουργού του βουλγάρικου μπαλέτου, Αναστάς Πετρόβ (AnastasPetrov), στο όνομα του οποίου στην γενέτειρά του, το Ντόμπριτς, διεξάγεται διαγωνισμός μπαλέτου. Ο πρώτος που κέρδισε τον διαγωνισμό αυτόν ήταν ο Γιάσεν Βαλτσάνοβ (JasenVulchanov), ένα από τα αστέρια του βουλγάρικου μπαλέτου που γιόρτασε τον Μάιο τα 60 του χρόνια. Στην φετινή επετειακή παράσταση «Η κυρία με τις καμέλιες» ο σολίστας εμφανίστηκε στον ρόλο του κόμη Ζιρέι (Comte de Giray). Ο Γιάσεν Βαλτσάνοβ σπούδασε στην Σχολή «Βαγκάνοβα» της Αγίας Πετρούπολης και έχει κερδίσει χρυσό και χάλκινο μετάλλιο από τον διαγωνισμό της Βάρνας. Υπήρξε επίσης καλλιτεχνικός διευθυντής του χορευτικού τμήματος της Βουλγάρικης Όπερας από το 1993 έως το 2000.

Το 2019 το βουλγάρικο μπαλέτο γιόρτασε και την επέτειο για τα 80 χρόνια της πρίμα μπαλαρίνας Κρασιμίρα Κολντάμοβα (KrassimiraKoldamova) η οποία βραβεύτηκε με «Κρυστάλλινο περιδέραιο» από την Ένωση των Μουσικών και Χορευτών της Βουλγαρίας για την συμβολή της στο βουλγάρικο μπαλέτο. Η Κρασιμίρα Κολντάμοβα τελείωσε την Σχολή Κλασσικού Χορού της Σόφιας και έκανε μεταπτυχιακό στα Μπαλέτα «Μπολσόι». Στην ιστορία του βουλγάρικου μπαλέτου μένει σαν η πρώτη που υποδύθηκε τον ρόλο της Κάρμεν και μάλιστα λαμπρά και σαν ένας από τους ιδρυτές του μπαλέτου «Αραμπέσκ» (BalletArabesque). Το 1991 δημιούργησε δική της σχολή χορού και συνεχίζει να διδάσκει σε ταλαντούχα παιδιά που επιλέγουν να κάνουν σταδιοδρομία στον κλασσικό χορό.

Το 2019 βγήκε και ένα σημαντικό βιβλίο. Τον Μάιο η πρίμα μπαλαρίνα Ντιλιάνα Νικηφόροβα παρουσίασε το έργο της «Το Εθνικό Μπαλέτο της Βουλγαρίας στα τέλη του 20ού και στις αρχές του 21^ου αιώνα» που συμπεριλαμβάνει πάνω από 400 φωτογραφίες που αποθανατίζουν στιγμές από τις πρόβες και τις παραστάσεις αλλά και από αξέχαστες πρεμιέρες.

Στις 29 Νοεμβρίου το μπαλέτο «Αραμπέσκ» παρουσίασε την πρεμιέρα της «Βασίλισσας του Χιονιού» που είναι βασισμένη στο ομώνυμο παραμύθι του Άντερσεν. Χορογράφος είναι η Αγγελίνα Γκαβρίλοβα (AngelinaGavrilova) που είναι και σολίστ του θιάσου. Η μουσική όπως πάντα είναι αριστουργηματική όπως και τα κοστούμια. Το κοινό θα ακούσει αποσπάσματα από έργα του Σιμπέλιους, του Μουσόργκσκι, του Τσαϊκόβσκι κ.ά. ενώ το βασικό μοτίβο είναι ο ήχος από μια αληθινή θύελλα.

«Ο Άντερσεν δεν έχει γράψει μόνο παραμύθια, λέει η κυρία Γκαβρίλοβα για το Ράδιο Βουλγαρία. Έχει και πολύ ενδιαφέροντα διηγήματα για μεγάλους. Η διευθύντριά μας η Μποριάνα Σετσάνοβα (BoryanaSechanova) με ενθάρρυνε να διασκευάσω την «Βασίλισσα του χιονιού» για να εμπλουτίσουμε το ρεπερτόριό μας. Πρόκειται για την μεγαλύτερη σε διάρκεια χορογραφία μου ως τώρα και μάλιστα την έκανα μόνη μου. Χρησιμοποίησα τα εργαλεία του μοντέρνου χορού ο οποίος με βοήθησε να δείξω το βάθος των ενδιαφερόντων θεμάτων που θίγει το παραμύθι».

Η Μάρτα είναι γεννημένη στην Σόφια και χορεύει από παιδί. Τελείωσε το Εθνικό Σχολείο Χορού και μετά την αποφοίτησή της άρχισε να εργάζεται στην Εθνική Όπερα της Βουλγαρίας. Λέει πως «η εκμάθηση του μπαλέτου συνδέεται με αρκετό πόνο αλλά αυτό που μένει είναι η ομορφιά του» και πως ανεξάρτητα από τις δυσκολίες δεν της περνά από το μυαλό να τα παρατήσει.