Τα βουλγαρικά κυριακάτικα σχολεία στο εξωτερικό είναι ένα πραγματικό φαινόμενο του σύγχρονου εκπαιδευτικού μας συστήματος. Μας θυμίζουν περισσότερο εκείνες τις αναγεννησιακές προσωπικότητες από την περίοδο πριν από την Απελευθέρωση, που έκαναν όλα τα δυνατά, για να διατηρήσουν τη βουλγαρική γλώσσα, φολκλόρ και πολιτισμό και να τους κληροδοτήσουν ως αιώνια αξία στις επόμενες γενιές. Έτσι σήμερα εκατοντάδες βουλγαρικές οικογένειες στον κόσμο έχουν στις καρδιές τους τη μητρική τους γλώσσα και, έστω και σε ξένο περιβάλλον, κατορθώνουν να την παραδώσουν στα παιδιά τους.

Ο ρόλος ζωντανής επαφής με την Πατρίδα εκτελούν τα κυριακάτικα σχολεία. Είναι δημιουργημένα από οργανώσεις Βουλγάρων, καταγεγραμμένες σε ξένα κράτη. Υπάρχουν και τέτοια που έχουν δημιουργηθεί στις πρεσβείες και τα προξενεία του βουλγαρικού κράτους, καθώς και τέτοια που είναι παραρτήματα βουλγαρικών ορθόδοξων δήμων σε όλο τον κόσμο. Τα πρώτα βουλγαρικά σχολεία στο εξωτερικό δημιουργήθηκαν από τους βουλγάρους κηπουρούς στην Πράγα, την Μπρατισλάβα και τη Βουδαπέστη μετά το 1945. Τα τελευταία 10 χρόνια οι βουλγαρικές κοινότητες είναι πολύ δραστήριες στη διοργάνωση εκπαιδευτικών σχολών, μαθημάτων βουλγαρικών παραδοσιακών χορών και μουσικής. Τα σχολεία μας στο εξωτερικό υποστηρίζονται μέσω προγραμμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Επιστημών. Ο αριθμός τους είναι ήδη 335, σε 50 κράτη σε όλο τον κόσμο. «Τα σχολεία αυτά είναι εστίες του βουλγαρικού πνεύματος, γιατί όχι μόνο φροντίζουν για τη διατήρηση της αυτοσυνείδησης, της βουλγαρικής γλώσσας και του πολιτισμού ανάμεσα στους νέους Βουλγάρους, αλλά και για την προβολή των βουλγαρικών στις κοινότητες, όπου βρίσκονται», λέει η Νατάλια Μιχάλεβσκα, διευθύντρια της Διεύθυνσης «Εκπαίδευση των Βουλγάρων στο εξωτερικό και σχολικό δίκτυο» στο Υπουργείο Παιδείας και Επιστημών.

«Στα βουλγαρικά κυριακάτικα σχολεία εργάζονται όχι απλώς Δάσκαλοι, αλλά πατριώτες που έχουν και άλλα επαγγέλματα, αλλά στον ελεύθερο χρόνο τους έχουν γυρίσει στις σκέψεις τους στη Βουλγαρία, εκπαιδεύοντας τα βουλγαρικά παιδιά στο εξωτερικό. Εκείνοι όχι απλώς μπαίνουν σε μια σχολική αίθουσα, για να συγκεντρώσουν τα παιδιά, η εκπαίδευση εκεί δεν είναι υποχρεωτική. Είναι άνθρωποι που έχουν πετύχει να κάνουν τους γονείς να πηγαίνουν το παιδί τους σε μεγάλες αποστάσεις, για να πάει σε βουλγαρικό σχολείο. Η εκπαίδευση είναι τα Σαββατοκύριακα, κάτι που σημαίνει ότι αφιερώνουν στο σχολείο τον λίγο ελεύθερο χρόνο τους, για να μπορούν τα παιδιά τους να μάθουν τα βουλγαρικά. Οι δάσκαλοι στα σχολεία αυτά ενθαρρύνουν τους γονείς, εμπνέουν τα παιδιά και εκδηλώνουν εφευρετικότητα, προτείνοντας καινοτόμες μεθόδους, που παίρνουν από το ντόπιο εκπαιδευτικό σύστημα σε συνδυασμό με τις βουλγαρικές εκπαιδευτικές παραδόσεις.»

Με τροποποίηση στους κανονισμούς του το Υπουργείο Παιδείας και Επιστημών αποσκοπεί στην προσέλκυση νέων ανθρώπων με βουλγαρική καταγωγή, που ζουν στο εξωτερικό, να επιλέξουν τη βουλγαρική εκπαίδευση στο μέλλον. Ένα βήμα στην κατεύθυνση αυτή έγινε με τη δυνατότητα, που προσφέρεται στον καθένα, που απέκτησε πιστοποιητικό γλωσσικής επάρκειας B2 για τα βουλγαρικά, να υποβάλει υποψηφιότητα για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Βουλγαρίας χωρίς απολυτήρια εξέταση βουλγαρικών.

«Το Υπουργείο καταβάλλει πολλές προσπάθειες όχι μόνο για τη χρηματοδότηση των μαθημάτων των διδασκάλων της βουλγαρικής γλώσσας, ιστορίας και γεωγραφίας της Βουλγαρίας, αλλά και των υπευθύνων των εξωσχολικών δραστηριοτήτων, που αφορούν το εθνικό φολκλόρ και πολιτισμό στα σχολεία ανά τον κόσμο», συμπληρώνει η Νατάλια Μιχάλεβσκα:

«Εκπονήσαμε τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα, ώστε οι γνώσεις βουλγαρικής γλώσσας να μπορούν να πιστοποιηθούν. Μ’ αυτόν τον τρόπο οι μαθητές όχι απλώς θα δείξουν ότι ξέρουν τη μητρική τους γλώσσα σε ορισμένο επίπεδο, αλλά και θα μπορούν να δουλεύουν με το έγγραφο αυτό στη συνέχεια στη ζωή τους. Η προσπάθειά μας είναι όλα τα πάνω από 40 χιλιάδες βουλγαρόπουλα από την 1^η μέχρι την 12^η τάξη να μπορούν να εκπαιδεύονται όχι μόνο επί τόπου στα βουλγαρικά σχολεία, αλλά και ηλεκτρονικά και εξ’ αποστάσεως εκεί όπου δεν μπορούν να πάνε βουλγαρικό σχολείο.»

Φωτογραφίες: @bsrodnarech

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα