Περιγράφουν τις γυναίκες που άγγιξαν τις ευαίσθητες χορδές της ψυχής του Χρίστο Μπότεφ σαν εντυπωσιακές διανοούμενες. Όμορφες και μορφωμένες ταυτόχρονα υπηρετούσαν υψηλά ιδανικά. Στο σχολείο μας μάθαιναν πως ο Μπότεφ ήταν τόσο αφοσιωμένος στα εθνικά συμφέροντα, που δεν είχε χρόνο για έρωτα. Οι δάσκαλοι παράθεταν σαν απόδειξη το ποίημα «Στην πρώτη μου αγάπη», στο οποίο ο Μπότεφ γράφει πως δεν μπορεί να σκέφτεται για έρωτα, ενώ ο λαός του βασανίζεται κι όμως το ίδιο αυτό ποίημα μπορεί να είναι επιχείρημα και για βαθιά αισθήματα.

Ο εκδότης Πλάμεν Τότεφ παρουσιάζει μια σύγχρονη επανέκδοση των ποιημάτων του Μπότεφ.

Ονομάσαμε το βιβλίο όπως το γνωστό ποίημα του Μπότεφ – «Στην πρώτη μου αγάπη», λέει εκείνος. Μας ενδιέφεραν οι συνθήκες που ενέπνευσαν τον ποιητή να γράψει και τα υπόλοιπα ποιήματά του, γι’ αυτό η έκδοση συμπεριλαμβάνει και μια μελέτη της Λιουντμίλα Γκαμπρόβσκα, η οποία βάσει ιστορικών εγγράφων δίνει ανθρώπινες διαστάσεις στην παγωμένη στο χρόνο μορφή του ποιητή. Στο βιβλίο θα τον βρείτε σαν έναν άνθρωπο που αγάπησε και για τον οποίο ο έρωτας ήταν πηγή έμπνευσης. Οι ζωγραφιές όπως σε όλα τα βιβλία αυτής της σειράς είναι της εξαιρετικά ταλαντούχας ζωγράφου, Ράλιτσα Ντέντσεβα. Φυσικά το ανθολόγιο συμπεριλαμβάνει και αυθεντικές φωτογραφίες των τριών σημαντικότερων γυναικών στη ζωή του Μπότεφ μετά την οικογένειά του. 

Η πρώτη ήταν η δασκάλα στο Καλόφερ, Παρασκεύα Σουσούλοβα, η οποία σπούδασε στη Ρωσία, όπου συνάντησε για πρώτη φορά τον ποιητή. Δεν είναι πολύ ξεκάθαρο αν αυτή ήταν η μούσα του Μπότεφ για το ποίημα «Στην πρώτη μου αγάπη» ή η επόμενη εντυπωσιακή του συνοδοιπόρησα, η Μαρία Γκοράνοβα, την οποία οι συγγενείς της αποκαλούσαν Μίνα.

Η Μαρία σπούδασε μουσική στην Πράγα και ανταποκρίνεται στην γυναίκα από το ποίημα που είχε κατά πως φαίνεται «θαυμάσια φωνή». Προτίμησε όμως να επιστρέψει στην πατρίδα της και να υπηρετήσει το σκοπό της χειραφέτησης των γυναικών της Βουλγαρίας.

Η τρίτη μούσα του Μπότεφ ήταν η σύζυγός του, η Βενέτα, που μεγάλωνε μόνη το παιδί της από τον πρώτο της γάμο στη Ρουμανία. Η γυναίκα αυτή στάθηκε δίπλα στον ήρωα μέχρι το τέλος και τον υποστήριζε στα μεγαλόπνοα σχέδιά του γι’ αυτό οι αναλυτές θεωρούν πως ανταποκρίνεται στην πραγματοποίηση του ονείρου του ποιητή για την ιδανική σύντροφο.

Η νέα έκδοση της ποιητικής συλλογής του Χρίστο Μπότεφ κυκλοφορεί για την γιορτή των ερωτευμένων και δεν αποτελεί απλά μια παρατήρηση γεγονότων, αλλά μια διήγηση για τον έρωτα που μας κάνει τολμηρούς.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: Νταρίνα Γκριγκόροβα και αρχείο