Όταν ήμουν μικρή δεν ήξερα τίποτα για την Παλαιστίνη και ήμουν σίγουρη πως είμαι γεννημένη στον Λίβανο, λέει η Ράνα Χαλίλ, της οποίας η οικογένεια ζει στην Βουλγαρία με «μπλε κάρτα», είναι δηλαδή άνθρωποι δίχως υπηκοότητα. Κάποια στιγμή παρατήρησα πως η μητέρα μου κουβαλάει μαζί της πάντα μια μπλε κάρτα, στην οποία γράφει «πρόσφυγας». Αργότερα κατάλαβα πως αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο ο πατέρας μου δεν επιτρέπεται να εργαστεί και εγώ δεν μπορώ να πηγαίνω σε κανονικό σχολείο.

Μπορούμε να διαβάσουμε την ιστορία της Ράνα Χαλίλ σε ένα ανθολόγιο με 15 παιδικά διηγήματα, το οποίο ονομάζεται «Ταξιδεύοντα παραμύθια» και είναι γραμμένα από παιδιά πρόσφυγες στη Βουλγαρία.

Εργαζόμουν με παιδιά από τα Κέντρα Υποδοχής Προσφύγων της χώρας και με λυπούσε που έφευγαν χωρίς να αφήσουν ίχνος πίσω τους, λέει η Μαρτίνα Ραϊτσίνοβα από την φιλανθρωπική οργάνωση «Κάριτας» της καθολικής εκκλησίας. Φυσικά εγώ έχω φωτογραφίες από το χρόνο που περάσαμε μαζί και πολλές αναμνήσεις, αλλά αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι παραπάνω για να μην είναι αόρατα αυτά τα παιδιά για την κοινωνία. Σταθήκαμε στην ιδέα για τα παραμύθια, για να έχουν οι διηγήσεις στοιχεία από τον πολιτισμό της πατρίδας αυτών των παιδιών. Τα κάναμε να θυμηθούν τις ιστορίες που τους έλεγαν οι γιαγιάδες και οι μαμάδες τους πριν να κοιμηθούν. Τα παραμύθια αυτά ήρθαν στην Βουλγαρία μαζί με αυτά τα παιδιά και θα συνεχίσουν να ταξιδεύουν μαζί τους.

Το κάθε διήγημα αποτελεί τρίπτυχο από φωτογραφία του κειμένου γραμμένο από κάθε παιδί στη γλώσσα του, μετάφραση στα βουλγάρικα και μετάφραση στα αγγλικά. Τα τρίπτυχα φυλάσσονται σε ένα όμορφο κουτί.

Αποφασίσαμε να το κάνουμε με αυτόν τον τρόπο για να μπορούν να τα διαβάσουν και άνθρωποι που δεν μιλάνε βουλγάρικα, λέει η κυρία Ραϊτσίνοβα. Εκτός αυτού από την εξωτερική πλευρά κάθε προσφυγάκι έχει ξεκινήσει μια ζωγραφιά, την οποία ο αναγνώστης μπορεί να ολοκληρώσει και να νιώσει συνδεδεμένος με το παιδί που έχει γράψει την ιστορία.

Οι διοργανωτές της φιλανθρωπικής καμπάνιας προσφέρουν τα έσοδα από το ανθολόγιο για τις οικογένειες, για τις μοναχικές μητέρες και για τα παιδιά που βρίσκουν άσυλο στην Βουλγαρία. Η επιθυμία τους είναι να βελτιώσουν την πρόσβαση των παιδιών αυτών στην μόρφωση, να τους εξασφαλίσουν βιβλία και σχολικά εγχειρίδια. Υπάρχουν και άλλα διηγήματα που περιμένουν να εκδοθούν. 

Το μήνυμα που μεταφέρει αυτό το ανθολόγιο είναι πως όλοι μοιάζουμε ανεξάρτητα από την καταγωγή μας, συνεχίζει η κυρία Ραϊτσίνοβα. Τα παραμύθια των διάφορων λαών τονίζουν τις ίδιες αξίες και έχουν τα ίδια ηθικά διδάγματα. Μακάρι οι Βούλγαροι να στρέψουν το βλέμμα τους προς τους πρόσφυγες και να συνειδητοποιήσουν πως κι αυτοί είναι άνθρωποι σαν εμάς, να σταματήσουν να τους αντιμετωπίζουν σαν ξένους και διαφορετικούς.

Παρά τις προσπάθειες της Κρατικής Υπηρεσίας για τους Πρόσφυγες και των εθελοντών οι μετανάστες έρχονται αντιμέτωποι με πάρα πολλά προβλήματα.

Τα Κέντρα Υποδοχής βρίσκονται στην άκρη της πόλης και η ζωή αυτών των ανθρώπων είναι απομονωμένη, λέει η κυρία Ραϊτσίνοβα. Οι ντόπιοι τους αποφεύγουν. Τα σχολεία που έχουν οργανωθεί ειδικά για την περίπτωσή τους χωρίζουν τα παιδιά σε τάξεις βάση της ηλικίας τους και όχι ανάλογα με τις γνώσεις τους. Τους είναι δύσκολο να μάθουν τη γλώσσα και να παρακολουθήσουν την ύλη των σχολικών προγραμμάτων. Τα παιδιά που φτάνουν ως τα δημόσια σχολεία αντιμετωπίζουν μια κοροϊδευτική συμπεριφορά από τους συνομήλικούς τουςπου αναπαράγουν την θέση των γονιών τους και ποτέ δεν τα καλούν σε γενέθλια.

Το άγνωστο φοβίζει τους ανθρώπους και τα ΜΜΕ παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Αλλά τα παιδιά είναι τα ίδια παντού και έχουν όλα τα ίδια όνειρα. Θέλουν να ζουν ήρεμα και να είναι μέρος της κοινωνίας. Ελπίζω κάποια μέρα η Βουλγαρία να με αγκαλιάσει και να μπορώ να πω με υπερηφάνεια πως αυτή είναι η χώρα μου, καταλήγει η Ράνα Χαλίλ.

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα