Ο Ελίας Κανέτι είναι ένας πολίτης του κόσμου. Η καταγωγή του είναι εβραϊκή, από τους Σεφαρδίτες. Το γένος της μητέρας του ήταν, τον 18ο αιώνα, από τις ιδρυτικές οικογένειες της εβραϊκής συνοικίας του Ρούσε, που τότε λεγόταν Ρουστσούκ, ενώ το γένος του πατέρα του ήρθε στην παραδουνάβια πόλη τον 19ο αιώνα. Ό, τι κι αν βίωσα στη ζωή μου το είχα ήδη νιώσει στο Ρουστσούκ, λέει ο συγγραφέας που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ το 1981 για το συνολικό του έργο, το οποίο φέρει το σημάδι της μετοίκησής του από την Βουλγαρία στην Αγγλία, την Ελβετία, την Αυστρία, την Γερμανία, την Γαλλία. Αν και έζησε περισσότερο καιρό στην Αγγλία και έλαβε αγγλική υπηκοότητα τελείωσε τη ζωή του στη Ζυρίχη, σε ηλικία 89 χρονών, το 1994.
Στην Βουλγαρία λειτουργεί εδώ και 25 χρόνια Διεθνής Σύλλογος "Ελίας Κανέτι". Την φετινή επέτειο τα μέλη του θα γιορτάσουν με έκθεση στην αίθουσα του Κρατικού Αρχείου που αποκαλύπτει στιγμές από τη ζωή και το έργο του διεθνούς φήμης συγγραφέα. Ο Σύλλογος εκδίδει τα βιβλία του νομπελίστα, διοργανώνει λογοτεχνικό φεστιβάλ, διεθνείς διαγωνισμούς και φόρουμ.
Ο Ελίας Κανέτι μιλούσε βουλγάρικα, αγγλικά και γαλλικά. Τα έργα του, μεταφρασμένα σε 25 γλώσσες, ήταν γραμμένα στα γερμανικά. Το Νόμπελ το έλαβε σαν κάτοικος της Αυστρίας, αλλά ποτέ δεν απαρνήθηκε την γενέτειρά του την Βουλγαρία. Ειδικά το Ρούσε, όπου πέρασε τα πρώτα 6 χρόνια της ζωής του και του χάρισε υπέροχες αναμνήσεις από τα παιδικά του χρόνια. Η πόλη στην οποία γεννήθηκα είναι παλιά, το λιμάνι της ήταν σημαντικό σε όλες τις εποχές και εκεί ζουν άνθρωποι από διάφορους λαούς, θυμάται ο συγγραφέας.
Ο Ελίας Κανέτι γεννήθηκε το 1905 και το 1911 η οικογένειά του αναχώρησε για το Μάντσεστερ, λέει η καθηγήτρια Πένκα Άνγκελοβα, ιδρύτρια του Διεθνούς Συλλόγου «Ελίας Κανέτι». Μετά το θάνατο του πατέρα του με τη μητέρα του αναγκάστηκαν να μετακομίσουν στη Ζυρίχη και τη Βιέννη, όπου ο συγγραφέας εξέδωσε τα πρώτα του έργα. Η γλώσσα που επέλεξε ήταν τα γερμανικά, αλλά η προσάρτηση της Αυστρίας στη Ναζιστική Γερμανία τον ανάγκασε να ξαναφύγει για την Αγγλία. Η παγκόσμια καριέρα του ξεκίνησε το 1960 όταν ο μεγαλύτερος γερμανικός εκδοτικός οίκος, ο «Χάνζερ», άρχισε να δημοσιεύει τα έργα του. Όταν κέρδισε το Νόμπελ, σε ηλικία 76 χρονών, δήλωσε πως δεν μπορεί να ταυτιστεί μόνο με μια χώρα και δίπλα στο όνομά του εκτός από την Αυστρία, όπου ζούσε τότε, έγραψε και ότι γεννήθηκε στο Ρούσε.
Στα έργα του – πεζογραφήματα, θεατρικά, δοκίμια – ο Κανέτι διαλογίζεται επί της ανθρώπινης ύπαρξης και του θανάτου, τα βασικά προβλήματα που τον απασχολούν είναι η έλλειψη λογικής, η εξουσία και τα μαζικά κινήματα. Το 2005 στη Βουλγαρία θεσμοθετήθηκε εθνικό λογοτεχνικό βραβείο, αφιερωμένο στον συγγραφέα που εξύμνησε το Ρούσε.
Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα
Φωτογραφίες: Ντιάνα Τσανκόβα και αρχείο
Ως τις 13 Σεπτεμβρίου στον κινηματογράφο "Grand Action", στο Παρίσι, λαμβάνει χώρα Φεστιβάλ Βουλγάρικου Κινηματογράφου με το σλόγκαν «Πιο δυνατοί μαζί». Το πρόγραμμα συμπεριλαμβάνει 3 ταινίες μεγάλου μήκους συμπαραγωγές με την Βουλγαρία...
Η ταινία «Τριούμφ» (Θρίαμβος) των σκηνοθετών Κριστίνα Γκρόζεβα και Πέταρ Βαλτσάνοφ είναι η βουλγαρική πρόταση για βραβείο «Όσκαρ», ανακοίνωσε το Εθνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Η επιλογή για τη συμμετοχή μας στην κατηγορία «Διεθνής ταινία» στα 97 α..
Λίγα χρόνια πριν νιώσουμε την πνοή ελευθερίας που έφτασε σε εμάς με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, μουσικοί, καλλιτέχνες, συγγραφείς, καλλιτέχνες του θεάτρου εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στις σκηνές του φεστιβάλ «Απολλώνια» στη Σωζόπολη. Σαράντα..