Στις 7 Ιουνίου η βουλγαρική Βουλή ενέκρινε την πρόταση του GERB και των Ενωμένων Πατριωτών, η κυβέρνηση να ανανεώσει την αναζήτηση δυνατοτήτων για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού «Μπέλενε» μαζί με στρατηγικό επενδυτή, σύμφωνα με τις αρχές της ελεύθερης αγοράς και χωρίς κρατικές εγγυήσεις. Ταυτόχρονα η Βουλή απέρριψε την πρόταση του Βουλγαρικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΒΣΚ) να αρθεί το μορατόριουμ από το 2012 για την διακοπή της κατασκευής του σταθμού.

Οι εξελίξεις στην υπόθεση «Μπέλενε» προκαλούν αντικρουόμενες αντιδράσεις στην κοινωνία, γιατί το σχέδιο είναι τυπικά «ξεπαγωμένο», αλλά το μορατόριουμ παραμένει. Για τη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό δεν είναι παράξενο, μιας και από το 1987, όταν ξεκίνησε η κατασκευή του σταθμού, οι εργασίες συνέχεια αρχίζουν και διακόπτονται. Το 1990 η διακοπή οφειλόταν σε έλλειψη χρημάτων, το 1991 υπήρχε κοινωνική διαμαρτυρία, το 1996 το ΒΣΚ ανανέωσε το σχέδιο, αλλά το 1997 σταμάτησε, γιατί το ηλεκτρικό ρεύμα ήταν πολύ ακριβό, το 2002 η κυβέρνηση του Συμεών Σαξκομπουργκότσκι το έθεσε ξανά σε εφαρμογή, αλλά το 2012 η πρώτη κυβέρνηση «Μπορίσοφ» το διέκοψε λόγω έλλειψης στρατηγικού επενδυτή.

Τώρα η τρίτη κυβέρνηση του Μπόικο Μπορίσοφ αποφάσισε να ξανανοίξει το φάκελο «Μπέλενε» και απ’ ό, τι φαίνεται, αυτό βρίσκει σύμφωνο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που συνήθως δεν έχει ιδιαίτερα αρμονικές σχέσεις με την κυβέρνηση. Ο Ρούμεν Ράντεφ είναι «υπέρ» της άρσης του μορατόριουμ και έκανε έκκληση να δημιουργηθούν οι συνθήκες, έτσι ώστε η κυβέρνηση να μπορεί ήρεμα να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις και τις μελέτες για την ασφάλεια και το λογισμικό.

Η υπουργός Ενέργειας, Τεμενούζκα Πετκόβα, δήλωσε βέβαιη πως η απόφαση της Βουλής επιτρέπει την αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή και είπε επίσης πως ήδη υπάρχουν 4 ενδιαφερόμενοι, κάτι που κάνει δυνατή την κατασκευή του σταθμού για 7 χρόνια. Ενδιαφέρον για το σχέδιο έχουν δηλώσει η Κρατική Πυρηνική Εταιρεία της Κίνας, η οποία όμως δεν είναι σύμφωνη με την έλλειψη κρατικών εγγυήσεων, και η ρωσική Rosatom, η οποία σκοπεύει να σκεφτεί την απόφαση της βουλγάρικης Βουλής. Πιθανοί επενδυτές είναι η γαλλική Framatome και η αμερικανική General Electric, αλλά οι δυο τελευταίες θα προτιμούσαν να είναι διανομείς και όχι στρατηγικοί επενδυτές.

Κατά τις διαπραγματεύσεις οι κυβερνώντες θα πρέπει να λάβουν υπόψη όχι μόνο εξωτερικούς, αλλά και εσωτερικούς παράγοντες, όπως το γεγονός πως στη χθεσινή συζήτηση στη Βουλή το Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών δήλωσε «κατά» του σχεδίου «Μπέλενε», ενώ το ΒΣΚ αν και είναι «υπέρ» της κατασκευής του σταθμού, αμφιβάλλει για την ειλικρίνεια της κυβέρνησης. Ο νεοϊδρυθείς δεξιός συνασπισμός «Δημοκρατική Βουλγαρία» διαμαρτυρήθηκε έντονα κατά του σχεδίου και παρά το γεγονός ότι δε συμμετέχει στη Βουλή, αποτελεί δύναμη που δεν μπορεί να αγνοηθεί, γιατί έχει κοινωνική επιρροή.

Καθόλου δεν ξέρουμε αν είναι εφικτό πραγματικά να κατασκευαστεί ο σταθμός Μπέλενε για 7 χρόνια, αλλά η κοινωνία σίγουρα είναι κουρασμένη από όλες αυτές τις ανατροπές και ζητά τελεσίδικη λύση.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα