Και φέτος την Ημέρα της Ανάληψης του Κυρίου (στα βουλγαρικά Σπάσοβντεν ή ημέρα του Σπας, από τη λέξη «спасение» που σημαίνει «σωτηρία»), πολλοί άνθρωποι θα συγκεντρωθούν στο μεγάλο ξέφωτο γύρω από το πηγάδι «Σπάσοβο κλάντεντσε» (πηγαδάκι του Σπας) κοντά στην πόλη Ζλατίτσα. Το μέρος αυτό είναι εμβληματικό για όλη τη γύρω περιοχή και από προ αμνημονεύτων χρόνων οι άνθρωποι πήγαιναν εκεί για να προσευχηθούν για υγεία και να τιμήσουν τις ιαματικές δυνάμεις της φύσης.
Η πηγή βρίσκεται σε έναν τύμβο που λέγεται «Σπάσοβα μογκίλα», στους πρόποδες του βουνού. Πλησίον του πηγαδιού με τα χρήματα των κατοίκων έχει φτιαχτεί και συντηρείται πέτρινο παρεκκλήσι.
Και σήμερα στην εκκλησιαστική γιορτή Ανάληψη του Κυρίου εδώ θα μαζευτούν εκατοντάδες άνθρωποι για να πάρουν από το ιαματικό νερό και να ανάψουν ένα κεράκι για υγεία όπως έκαναν οι πρόγονοί τους. Ελάχιστοι όμως ξέρουν πως εδώ πριν τους χριστιανικούς χρόνους υπήρχε ένα ειδωλολατρικό ιερό.
Το νερό της πηγής βγαίνει βαθιά από τη γη και έχει σταθερή θερμοκρασία που δεν εξαρτάται από τη ζέστη ή το κρύο. Στον βυθό μετά από εργασίες, για να φτιαχτεί βρύση, ανακαλύφτηκαν 80 νομίσματα από διάφορες εποχές με παλαιότερο ένα νόμισμα από την εποχή των Θρακών. Το μέρος είναι εξευγενισμένο χάρη στις προσπάθειες του Μπορίς Γκέτσεφ, κατοίκου της πόλης Ζλατίτσα, ο οποίος δημιούργησε και μικρό τοπικό μουσείο για να μπορούν οι επισκέπτες να μάθουν περισσότερα για την ιστορία της πηγής.
Το παλαιότερο νόμισμα είναι ασημένιο, λέει ο κύριος Γκέτσεφ. Από τη μια όψη απεικονίζεται ο Διόνυσος, ενώ από την άλλη ο Ηρακλής. Άλλο νόμισμα είναι από τον 1ο αιώνα π. Χ. και προέρχεται από τη Θάσο. Από την ίδια εποχή βρέθηκε και ένα ασημένιο ρωμαϊκό δηνάριο. Στη συλλογή υπάρχουν και βυζαντινά νομίσματα, νομίσματα από το Πρώτο και το Δεύτερο Βουλγαρικό Βασίλειο και πιο συγκεκριμένα από την εποχή του Ιβάν Ασέν του Β΄. Εδώ βρέθηκε επίσης ένας αρχαίος σταυρός από σεντέφι, κοσμήματα και αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν οι Κέλτες. Και σήμερα οι άνθρωποι ρίχνουν νομίσματα, τα οποία θα τα βρουν κάποτε στο μέλλον όταν ο δικός μας πολιτισμός θα είναι αντικείμενο μελέτης.
Το παλαιότερο χειρόγραφο, στο οποίο αναφέρεται το πηγάδι, είναι από τον 15ο αιώνα και συγγραφείς του είναι δυο αδέρφια – ο Γκεόργκι και ο Πάντσο Ντουραλίεβι. Πρόκειται για ένα οικογενειακό σημειωματάριο, το οποίο πέρναγε από χέρι σε χέρι επί 5 αιώνες και οι τελευταίες σημειώσεις είναι από το 1943. Υπάρχει και ένας θρύλος που συνδέει το πηγάδι με τον βοεβόδα Σπας, έναν από τους τελευταίους υπερασπιστές αυτής της γης όταν καταλαμβανόταν από τους Οθωμανούς.
Η περιοχή χαρακτηρίζεται με στενά περάσματα και ψηλές κορυφές, λέει ο κύριος Γκέτσεφ. Είναι φυσικά οχυρωμένη και η Ζλατίτσα είναι μια από τις τελευταίες πόλεις που υποτάχτηκαν στους Τούρκους. 30 χρόνια κράτησε η αντίσταση, η οποία τελείωσε με την κατάληψη του Μεγάλου Κάστρου στην περιοχή Ζέκοβ βιρ. Οι διασωθέντες οπισθοχώρησαν στο μικρό κάστρο κοντά στην κορυφή Γκολές, πάνω από τη Ζλατίτσα, με αρχηγό τον βοεβόδα Σάλκο, ενώ ο βοεβόδας Σπας με δυο αποσπάσματα συνέχισε να μάχεται, αλλά τραυματίστηκε. Λένε πως οι σύντροφοί του τον έφεραν εδώ, όπου οι πληγές του ιατρεύτηκαν γρήγορα χάρη στο ιαματικό νερό.
Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα
Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο και sabori.bg
Η Βουλγάρα Σάσα Μπεζουχάνοβα, διεθνώς αναγνωρισμένη μάνατζερ στην ψηφιακή βιομηχανία και φιλάνθρωπος, τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο Women in Tech Global Lifetime Achievement Award 2024 για τη συνολική συμβολή της στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και..
Στην Εθνική Βιβλιοθήκη «Αγ. Κύριλλος και Μεθόδιος» στη Σόφια απόψε στις 18:00 θα παρουσιαστεί το βιβλίο «Δέκα Μεγάλοι Φίλοι της Βουλγαρίας» της δημοσιογράφου Μιλένα Ντιμιτρόβα. Η ιστορία για τις δέκα προσωπικότητες από διαφορετικές εθνικότητες και..
Σε κεντρική θέση στο Μουσείο Βιομηχανίας του Σικάγου τοποθετήθηκε χριστουγεννιάτικο δέντρο με βουλγαρικό διάκοσμο. Για 5η συνεχόμενη χρονιά συμπατριώτες μας από το Σικάγο κατασκεύασαν τον πλούσιο διάκοσμο του βουλγαρικού χριστουγεννιάτικου δέντρου με πάνω..
Η «Δύναμη για τη νέα γενιά» είναι μια νέα εκστρατεία κατά του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο που θα βοηθάει στην αντιμετώπιση της επιθετικότητας με..
Όλοι οι κάτοικοι της Στάρα Ζαγκόρα – τόσο οι μικροί, όσο οι μεγάλοι, μπορούν ήδη να στείλουν τα γράμματά τους στον Αϊ Βασίλη. Στο φουαγιέ του..