Στην αρχή της προεδρίας της του Συμβουλίου της ΕΕ, εκτός από τις ήδη δηλωμένες προτεραιότητες, η Βουλγαρία κατέστησε σαφές πως τους επόμενους 6 μήνες θα κάνει τα τελευταία βήματα και θα παρουσιάσει την υποψηφιότητά της για την ένταξή της στον Ευρωπαϊκό Συναλλαγματικό Μηχανισμό ERM-2, δηλαδή στην «αίθουσα αναμονής» της Ευρωζώνης, στην οποία κάθε υποψήφιο κράτος περνά 2 χρόνια.

Αυτό είναι ουσιαστική, αν και αναμενόμενη, εξέλιξη της πολιτικής των βουλγαρικών αρχών, οι οποίες, μετά από 11 χρόνια που το κράτος μας είναι μέλος στην ΕΕ, έμεναν επιφυλακτικοί όσον αφορά την Ευρωζώνη και δεν έκαναν τίποτα το συγκεκριμένο για την ένταξη της Βουλγαρίας στον μηχανισμό, παρά το ότι βάσει του νόμου για την προσχώρηση στην ΕΕ η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να υιοθετήσει το ευρώ.

Σε τι οφείλεται η νέα προσπάθεια της Σόφιας και ποιες είναι οι δυνατότητες επιτυχίας;

Η βουλγαρική οικονομία τα τελευταία 2-3 χρόνια αναπτύσσεται αρκετά καλά με ετήσια άνοδο της τάξης του 4% και όπως δείχνουν οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας αυτό θα συνεχιστεί και για τα επόμενα δυο χρόνια. Ο πληθωρισμός είναι υπό έλεγχο και το 2017 έφτασε την «εξυγίανση» του 2.8%, μετά από κάμποσα χρόνια αποπληθωρισμού. Το εξωτερικό χρέος είναι κάτω του 30% του ΑΕΠ, δεν έχουμε έλλειμμα στον προϋπολογισμό, η συναλλαγματική ισοτιμία του βουλγαρικού νομίσματος προς το € είναι σταθερή και δεν υφίσταται αλλαγές εδώ και 20 χρόνια. Όλες αυτές οι ενδείξεις είναι ουσιαστικά τα κριτήρια του Μάαστριχτ που απαιτούνται για την είσοδο στην Ευρωζώνη. Η Βουλγαρία έχει γράψει την εργασία της για το σπίτι, είπε ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ κατά την τελετή έναρξης της Βουλγαρικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.

Τι σκέφτεται η βουλγαρική κυβέρνηση είναι σημαντικό, αλλά ακόμα πιο σημαντική είναι η γνώμη αυτών που διοικούν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, από τους οποίους εξαρτώνται και οι τελικές αποφάσεις, σε αυτό το επίπεδο όμως τα πράγματα δείχνουν αμφιλεγόμενα. Δεν υπάρχει διεθνής οικονομικός θεσμός με κύρος, ο οποίος να μη θεωρεί πως η χώρα μας έχει θέση στην Ευρωζώνη. Αυτή είναι η γνώμη της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, γενική εκτελεστική διευθύντρια της Παγκόσμιας Τράπεζας, αυτή είναι και η γνώμη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει επίσης σαφές τι σκέφτονται στις Βρυξέλλες. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος είναι καλοπροαίρετος προς τη Βουλγαρία και τον πρωθυπουργό Μπορίσοφ, δήλωσε πως η χώρα μας έχει θέση στην Ευρωζώνη, αλλά χρειάζεται λίγη ακόμα προσπάθεια.

Οι διεθνείς πολιτικοί παρατηρητές και οικονομικοί εμπειρογνώμονες όμως είναι πιο φειδωλοί και επιφυλακτικοί για την είσοδό μας στην Ευρωζώνη. Όλοι αυτοί αναγνωρίζουν πως θεωρητικά η Βουλγαρία έχει ανταποκριθεί σε όλες τις απαιτήσεις, αλλά υπενθυμίζουν πως η απόφαση είναι πολιτική και πρέπει να ληφθεί με πλήρη συναίνεση. Και σ’ αυτό το σημείο τα πράγματα γίνονται ασαφή, γιατί τα διάφορα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές απόψεις για τη χώρα μας. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στους εορτασμούς για την έναρξη της Βουλγαρικής Προεδρίας, όταν τα διεθνή ευρωπαϊκά ΜΜΕ δημοσίευσαν αρκετά αντικειμενικές, αλλά και κρίσιμες κριτικές για τη Βουλγαρία όσον αφορά τη διαφθορά, την εγκληματικότητα και τη φτώχεια. Ακόμα πιο πολύ προσοχή πρέπει να δώσουμε στις συστάσεις πως η χώρα δεν πρέπει να εισάγει το ευρώ πριν φτάσει σε ικανοποιητικό βαθμό το βιοτικό επίπεδο των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών.

Η είσοδός μας στην Ευρωζώνη αυτή τη στιγμή είναι απλά ευχή, γιατί σήμερα το βιοτικό επίπεδο των Βουλγάρων ανέρχεται στο 40% του στάνταρ ζωής των Ευρωπαίων, ενώ πρέπει να φτάσει τουλάχιστον το 60% και πρέπει να αλλάξουμε πολλά πράγματα για να το πετύχουμε. Αλλά η κατεύθυνση που έχουμε πάρει είναι σωστή και μάλιστα κινούμαστε αρκετά γρήγορα, έτσι ώστε φαίνεται ρεαλιστικό στα μέσα της δεκαετίας του ’20 να τα καταφέρουμε.

Στο φόντο της καλής οικονομικής ανάπτυξης οι βουλγαρικές αρχές δείχνουν πιο σίγουρες από πριν ότι αυτό είναι δυνατόν. Ας μην ξεχνάμε όμως την πικρή μας πείρα όταν ταπεινωτικά δε μας άφησαν να μπούμε στον Χώρο Σένγκεν και το ότι υπάρχει ειδική παρακολούθηση επί των εσωτερικών υποθέσεων και του δικαστικού συστήματός μας, η οποία έχει επιβληθεί για πολιτικούς λόγους, παρά το ότι η Βουλγαρία τυπικά ανταποκρίνεται σε όλα τα γραπτά κριτήρια.

Δεν πρέπει η ΕΕ να είναι το ζωντανό παράδειγμα για την εφαρμογή της αρχής της κυριαρχίας του νόμου και όχι των υποκειμενικών πολιτικών εκτιμήσεων και προσωρινών διαθέσεων?!

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα