Η Βουλγαρία είναι η φτωχότερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι Βούλγαροι είναι το φτωχότερο έθνος σ’ αυτήν. Αυτό είναι γνωστό και δεν αποτελεί είδηση για κανέναν. Παράδοξο, όμως, είναι το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή η Βουλγαρία είναι μεταξύ των πρώτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε ρυθμούς αύξησης των εσόδων - κατά μέσο όρο περισσότερο από 10%. Αν το Μάρτιο, το 20% των νοικοκυριών είχε εισόδημα, ανά μέλος νοικοκυριού, κάτω από 100 ευρώ, στη συνέχεια, τον Δεκέμβριο, το ποσοστό αυτό μειώθηκε δύο φορές, φτάνοντας στο 10%. Λίγες είναι οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μπορούν να καυχηθούν για παρόμοια επιτυχία. Το πρόβλημα με τα χαμηλά εισοδήματα, ωστόσο, παραμένει, γιατί η αύξηση του 10%, όταν ο μισθός είναι 400 ευρώ, παραδείγματος χάριν, δεν αυξάνει σημαντικά την αγοραστική δύναμη. Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα - η τιμή του πόσιμου νερού της βρύσης θα αυξηθεί, από την 1η Ιανουαρίου, σε 14 νομούς, έως και 20% και πλέον χάνουν το νόημά τους οι κοινωνικές παροχές για όσους δεν μπορούν να πληρώσουν για τα στοιχειώδη αγαθά, χωρίς τα οποία κανείς δεν μπορεί να ζήσει!

Από την 1η Ιανουαρίου του 2018, ο νέος κατώτατος μισθός γίνεται, από 230, 257 ευρώ, ποσό, με το οποίο θα αμείβονται σχεδόν 500 χιλιάδες άτομα, σε σύνολο 2,3 εκατομμυρίων εργαζομένων. Στη Γαλλία, ο κατώτατος μισθός είναι σχεδόν 1500 ευρώ. Το όριο της φτώχειας στη Βουλγαρία, για το 2018, αυξάνεται, από 158 φέτος, σε 162 ευρώ. Ο μέσος μισθός στη χώρα είναι περίπου 550 ευρώ και η μέση σύνταξη - 175 ευρώ. Αυτά είναι μόνο μερικά εύγλωττα στοιχεία που έρχονται να αποδείξουν ότι τα εισοδήματα των Βουλγάρων είναι, στην καλύτερη περίπτωση, επιεικώς μέτρια. Από την άλλη, στην τελευταία φετινή συνάντηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις Βρυξέλλες, την περασμένη εβδομάδα, η Βουλγαρία εγκωμιάστηκε, σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ, για τους οικονομικούς της δείκτες. Στο κρατικό επίπεδο τα οικονομικά μπορεί να είναι εν τάξει, αλλά οι πόροι των βουλγαρικών νοικοκυριών είναι ανησυχητικά χαμηλοί και απειλούν την, κατά τα άλλα, καλή πορεία της βουλγαρικής οικονομίας.

Σε πρόσφατη μελέτη του, ο ΟΗΕ χαρακτήρισε τη Βουλγαρία ανεπτυγμένη, αλλά φτωχή χώρα. Η Eurostat την τοποθέτησε στη δεύτερη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε ό, τι αφορά στο μερίδιο του πληθυσμού που αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Η αύξηση των εισοδημάτων οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην πρόοδο, στο διάστημα των τελευταίων 2-3 ετών, της βουλγαρικής οικονομίας, η οποία φτάνει φέτος το 4%. Ωστόσο, αυτό δεν θα διαρκέσει πολύ, προειδοποιούν οι οικονομολόγοι, οι οποίοι δείχνουν ήδη σημάδια της εξάντλησης των δυνατοτήτων περαιτέρω ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας, η οποία βρίσκεται κοντά στο φυσικό ανώτατο όριό της. Η απειλή προέρχεται κυρίως από μια όλο και πιο έντονη έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και την αδιάκοπη μετανάστευση. Στην πραγματικότητα, αυτά τα δύο φαινόμενα είναι αλληλένδετα, επειδή μεταναστεύουν κυρίως ειδικευμένοι εργαζόμενοι ή εκείνοι, οι οποίοι σπουδάζουν σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού και όπως είναι φυσικό, η οικονομία δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς ποιοτική εργασία. Σε αυτό το δυσμενές πλαίσιο εντάσσεται και η απειλητική γήρανση του πληθυσμού της Βουλγαρίας, στην οποία η αναλογία των συνταξιούχων γίνεται ανησυχητικά υψηλή. Οι συνταξιούχοι ούτε παράγουν, ούτε καταναλώνουν αρκετά, λόγω των ταπεινωτικά χαμηλών συντάξεων που παίρνουν. Φέτος το καλοκαίρι, έγινε μια προσπάθεια για την εισαγωγή ξένου εργατικού δυναμικού για τον τουρισμό, αλλά αυτή δεν είναι μια μόνιμη λύση, επειδή η βουλγαρική οικονομία χρειάζεται εργαζόμενους σε όλη τη διάρκεια του έτους και όχι μόνο εποχιακά. Εδώ, και πάλι, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το πρόβλημα της φτώχειας και των χαμηλών μισθών, γιατί κανείς δεν θα συμφωνήσει να έρθει να εργαστούν στη Βουλγαρία με τα δεδομένα επίπεδα των αμοιβών.

Οι βουλγαρικές αρχές το γνωρίζουν αυτό καλά, αλλά διαρκώς εξηγούν ότι αυτές είναι οι πραγματικές δυνατότητες, ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα, ότι το πρόβλημα είναι ότι οι επιχειρήσεις δεν πληρώνουν αρκετά στους εργαζομένους.

Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι ακριβώς όταν τα κρατικά ταμεία ξεχειλίζουν από τα χρήματα από τις πληρωμές φόρων, δασμών και τελών και ο προϋπολογισμός του επόμενου έτος είναι κατά 1.26 δισεκατομμύρια ευρώ μεγαλύτερος από πέρυσι, η ζώνη μπορεί να χαλαρώσει και να αυξηθούν τα εισοδήματα των δημόσιων υπάλληλων και των συνταξιούχων, οι οποίοι αποτελούν, σχεδόν, το 40% του πληθυσμού. Αυτό θα πιέσει, αναπόφευκτα, τον ιδιωτικό τομέα να αυξήσει τους μισθούς των εργαζομένων του. Και αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση, θα δώσει νέα ώθηση στο σύνολο της βουλγαρικής οικονομίας, η σημερινή φτώχεια θα αρχίσει να ξεθωριάζει και η χώρα θα προσεγγίσει την ευρωπαϊκή ποιότητα ζωής. Χρήματα για αυτό υπάρχουν, αλλά είναι θέμα πολιτικών προτεραιοτήτων και στρατηγικών στόχων.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης