Στο τέλος της περασμένης εβδομάδας στο Ντουμπρόβνικ της Κροατίας πραγματοποιήθηκε σύνοδος κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης /SEECP/. Ιδρυθείσα πριν από 21 χρόνια με την καθοριστική συμμετοχή της Βουλγαρίας, η Διαδικασία και σήμερα αποτελεί μορφή περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ των χωρών με συνολικό πληθυσμό 150 εκατομμυρίων ατόμων. Η τελευταία σύνοδος κορυφής χαρακτηρίζεται από ορισμένα σημαντικά σημεία, για τα οποία σήμερα η Βουλγαρία έχει δεσμεύσεις όχι μόνο ως χώρα της περιοχής, αλλά και ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, κάτι που άφησε ισχυρό αποτύπωμα στη συμμετοχή της βουλγαρικής αντιπροσωπείας στο φόρουμ του Ντουμπρόβνικ.

Επί του παρόντος τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν μια ιστορική ευκαιρία αποκατάστασης στη διεθνή σκηνή. Μετά από παρατεταμένη κόπωση των διαδικασιών διεύρυνσης της ΕΕ, για άλλη μια φορά μιλάμε για την ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων. Ως όρους για την ένταξη η ΕΕ θέτει τον περιορισμό της εθνικιστικής ρητορικής, των αντιδημοκρατικών καταχρήσεων και της διαφθοράς. Σ’ αυτά τα συμφραζόμενα πρέπει να κατανοήσουμε τη δήλωση του πρωθυπουργού της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ ότι, προκειμένου να επιταχυνθεί η ευρωατλαντική προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων /σ.σ. - Αλβανίας, Βοσνίας, Κοσόβου, Δημοκρατίας της Μακεδονίας, Μαυροβούνιου και Σερβίας/, οι πολιτικές τους ελίτ πρέπει να «ξεπεράσουν την ιστορία,» ή να απαλλαχθούν από τις αντιφάσεις, κληρονομημένες από το παρελθόν. Σύμφωνα με τον Μπορίσοφ, αυτό προϋποθέτει περισσότερη αλληλεγγύη και κατανόηση μεταξύ των βαλκανικών κρατών, να σταματήσουμε να μιλάμε για συγκρούσεις, πολέμους και εθνοκάθαρση, καθώς και αύξηση των προσπαθειών για καλύτερη συνεργασία των επιχειρήσεων.

Η Κροατία ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρία της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης την 1η Ιουλίου 2016 από τη Βουλγαρία για την περίοδο ενός έτους. Ο επόμενος πρόεδρος της SEECP είναι η Σλοβενία. Σημειώνοντας ότι, υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το ποιος πρέπει να αναλάβει την προεδρία της SEECP μετά τη Σλοβενία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ ρώτησε πώς η περιοχή μπορεί να μιλήσει για ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, «αφού μια προεδρία της SEECP δεν μπορεί να κάνει;». Σχετικά με τις προαναφερόμενες διαφορές ο Μπορίσοφ επέμεινε μπροστά στον Σέρβο πρόεδρο Βούτσιτς ότι, η προεδρία της SEECP πρέπει να αναληφθεί από το Κόσοβο.

Στο Ντουμπρόβνικ η ΥΠΕΞ Αικατερίνα Ζαχάριεβα έδωσε έμφαση στο ότι στις σημερινές συνθήκες η SEECP πρέπει να επικεντρωθεί στις προσπάθειές να δραστηριοποιηθεί η συνεργασία σε τρεις βασικούς τομείς – των μεταφορών, της ενέργειας και των κοινωνικών πολιτικών. Η αντιπροσωπεία της Σόφιας επεσήμανε ότι, ενώ η Βουλγαρία επιταχύνει την ανάπτυξη των υποδομών της με την Τουρκία, τη Σερβία και την Ελλάδα, στο δυτικό τμήμα της χερσονήσου αυτό δεν είναι ακόμα προτεραιότητα. Σύμφωνα με τη βουλγαρική πλευρά, η ανάπτυξη των υποδομών μεταφορών θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και θα αυξήσει την κινητικότητα των υπηρεσιών, τα ενεργειακά έργα θα συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής, και ο συντονισμός των κοινωνικών πολιτικών θα συμβάλει στη βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής για τις ξένες επενδύσεις.

Οι διάφορες συναντήσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της SEECP αποτελούν ευκαιρία για διμερείς συνομιλίες μεταξύ των ηγετών από την περιοχή. Τώρα στο Ντουμπρόβνικ η υπουργός Εξωτερικών Αικατερίνα Ζαχάριεβα είχε συνομιλίες με τους ομολόγους της από το Κόσοβο - Ενβέρ Χοτζάι, από την Κροατία - Μαρία Πεϊτσίνοβιτς-Μπούριτς, από τη Σερβία – Ίβιτσα Ντάτσιτς και από τη Δημοκρατία της Μακεδονίας - Νίκολα Ντιμιτρόφ.

Τον Νοέμβριο φέτος στο πλαίσιο της SEECP στη Σόφια θα διεξαχθεί συνάντηση εμπειρογνωμόνων από τα Υπουργεία Κοινωνικής Πολιτικής.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα