Η Σόφια για πολλοστή φορά εκδήλωσε καλή θέληση όσον αφορά την ειρηνική ανάπτυξη της γειτονικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και έτεινε χέρι προς τα Σκόπια μετά το ξεπέρασμα – μακάρι – της πολιτικής κρίσης εκεί. Μετά από μήνες πολιτικής έντασης, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας Γκεόργκι Ιβάνοφ έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον ηγέτη της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Ζόραν Ζάεφ.

Ο βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ επικρότησε αυτήν την απόφαση, δήλωσε, ότι σ’ αυτή τη χώρα μένει συγγενικός λαός και σχολίασε, ότι η Σόφια έχει όφελος από την ένταξη της Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην ΕΕ. Ο Μπορίσοφ πρόσθεσε, ότι «μόνο μία σταθερή διακυβέρνηση στη Δημοκρατία της Μακεδονίας μπορεί να καθησυχάσει τα πολιτικά πάθη», για να μπορεί τότε να αρχίσει η εργασία για τον οδικό χάρτη της ένταξής της στην ΕΕ. Ο ίδιος ανέφερε επίσης, ότι το πρώτο εξάμηνο του επόμενου χρόνου επίκειται η βουλγαρική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τότε η Σόφια θα μπορούσε να υποστηρίξει τα Σκόπια για την ένταξη στην οργάνωση, εάν η «Δημοκρατία της Μακεδονίας μάθει το μάθημά της, όπως η Βουλγαρία έμαθε το δικό της πριν 10 χρόνια.»

Αυτό το μάθημα, όμως, είναι δύσκολο. Για να μη μείνει μετεξεταστέα, η Δημοκρατία της Μακεδονίας πρέπει να συνεννοηθεί στην πρώτη θέση με την Ελλάδα, χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αμφισβητεί την νομιμότητα του ονόματος «Μακεδονία» και γι’ αυτό επέβαλε αρνησικυρία στην ένταξή της χώρας στην ΕΕ. Την περασμένη εβδομάδα η Σόφια και πάλι επιβεβαίωσε τη θέση της σ’ αυτό το ζήτημα με τα λόγια του προέδρου της Βουλής Ντιμίταρ Γκλάβτσεφ, ο οποίος δήλωσε, ότι η Βουλγαρία «συνεχίζει σταθερά την υποστήριξή της για τη Δημοκρατία της Μακεδονίας σχετικά με το όνομά της». Ο Γκλάβτσεφ υπενθύμισε, ότι η Βουλγαρία είναι η πρώτη χώρα, που αναγνώρισε τη Μακεδονία μ’ αυτό το όνομα μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. 

Μέχρι τώρα - καλά. Αναμένεται να μην έχει στο ορατό μέλλον νέες πολιτικές και εθνοτικές αναταραχές στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες έκαναν τη δουλειά τους, κατέκριναν τους πολιτικούς της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και τους είπαν να κατανοηθούν ειρηνικά, επειδή προς το παρόν δεν προβλέπεται αλλαγή των συνόρων στα Βαλκάνια.

Στις αρχές της νέας χιλιετίας η Δημοκρατία της Μακεδονίας ήταν στα πρόθυρα εμφύλιου πολέμου μεταξύ των δύο εθνοτικών ομάδων – Μακεδόνων και Αλβανών. Η κρίση λύθηκε με τη συμφωνία της Οχρίδας του 2001, η Βουλγαρία εργαζόταν γι’ αυτήν και συνεχίζει να την υπερασπίζεται. Σύμφωνα με το έγγραφο, η αλβανική γλώσσα μπορεί να χρησιμοποιείται σε δήμους, όπου επικρατεί ο αλβανικός πληθυσμός. Τώρα, όμως, τα αλβανικά κόμματα στη Δημοκρατία της Μακεδονίας ουσιαστικά θέλουν αυτή η συμφωνία να αναθεωρηθεί, η αλβανική γλώσσα να γίνει η δεύτερη επίσημη γλώσσα μαζί με τη μακεδονική κλπ. Θα δούμε.

Τα Σκόπια, όμως, πρέπει να λύσουν άλλο ένα σημαντικό ζήτημα, που συνδέεται με τη Βουλγαρία. Οι αξιώσεις αυτής της χώρας να παρουσιάζει σαν δικά της πρόσωπα, ημερομηνίες και γεγονότα από τη βουλγαρική ιστορία, μετατράπηκαν σε μανία για τα επίσημα Σκόπια. Η Σόφια εδώ και χρόνια επιμένει για την υπογραφή συμφωνίας καλής γειτονίας, που να ρυθμίσει αυτές τις βλέψεις, αλλά δε βρίσκει την κατανόηση της χώρας. Οι βουλγαρικές αρχές υποστηρίζουν το ευρωατλαντικό μέλλον της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, αλλά κατά την πρώτη κυβέρνηση του Μπορίσοφ αρνήθηκαν τον καθορισμό ημερομηνίας για αρχή των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Και δίκαια.

Όπως τονίζει ο βούλγαρος ιστορικός Γκεόργκι Μάρκοφ σε συνέντευξη για το πρακτορείο BGNES, «Η Βουλγαρία έχει ειδικές σχέσεις με τη Δημοκρατία της Μακεδονίας, κάποτε υπήρχαν τέτοιες σχέσεις μεταξύ των δύο γερμανικών κρατών» μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ιστορικός αναφέρει, ότι ο λεγόμενος «μακεδονισμός» δημιουργείται σε αντιβουλγαρική βάση και υπενθυμίζει, ότι μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, στη Μακεδονία του Βαρδάρη, τη σημερινή Δημοκρατία της Μακεδονίας, ζουν Βούλγαροι. «Δυστυχώς ολόκληρες γενιές υποβλήθηκαν σε πλύση εγκεφάλων», λέει ο Γκεόργκι Μάρκοφ. Τα συμπεράσματά του είναι σοφά: «Πρέπει να υποστηρίζουμε τους αδελφούς μας στη Δημοκρατία της Μακεδονίας και να τους καταλαβαίνουμε, επειδή πέρασαν από φοβερή δοκιμασία, αλλά η υποστήριξή μας δεν πρέπει να είναι άνευ όρων. Αυτή η υποστήριξη θα έπρεπε να έχει όρους, που να συνδέονται με την ιστορία, την πολιτική και το δίκαιο.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα