Η μικτή εταιρεία Oberthur Fiduciaire ΑΕ της Κεντρικής Τράπεζας της Βουλγαρίας με τη γαλλική εταιρεία Oberthur Fiduciaire SAS έλαβε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα άδεια για την εκτύπωση χαρτονομισμάτων ευρώ. Αυτό δε σημαίνει ότι από αύριο οι μηχανές του μοντέρνου τυπογραφείου της Κεντρικής Τράπεζας θα αρχίσουν να εκτυπώνουν ευρώ. Σημαίνει ότι το τυπογραφείο αυτό θα μπορεί να συμμετέχει σε διαγωνισμούς για παραγγελίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η είδηση αυτή μπορεί να εξετάζεται από διαφορετικές απόψεις. Από τεχνολογική άποψη αποτελεί αναγνώριση ότι στη Βουλγαρία υπάρχει τυπογραφείο που καλύπτει τις πιο υψηλές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ποιότητα των χαρτονομισμάτων. Αυτό είναι κάτι, με το οποίο η Κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας μπορεί να είναι περήφανη. Από την άποψη της ασφάλειας η είδηση επίσης είναι καλή. Το πιστοποιητικό σημαίνει ότι και στη Βουλγαρία μπορούν να τηρούνται οι πιο αυστηρές απαιτήσεις για ασφάλεια στην εκτύπωση χρημάτων.

Παρά όμως το γεγονός ότι στη Βουλγαρία θα μπορούν να εκτυπώνονται χαρτονομίσματα ευρώ, το ενιαίο ευρωπαϊκό συνάλλαγμα παραμένει τόσο μακρινή και αβέβαιη προοπτική για τη χώρα, όσο και πριν. Αυτό όμως δεν αλλάζει την απροθυμία και των δύο πλευρών – και της Βουλγαρίας, και των χωρών της Ευρωζώνης να κάνουν κάτι συγκεκριμένο και κάποια πρώτα βήματα για την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη. Από την άλλη, η Βουλγαρία ήδη καθιέρωσε, πριν από 20 χρόνια, σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία πρώτα με το γερμανικό μάρκο, και ύστερα με το ευρώ. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι κάθε μέρα δύο περίπου λέβα είναι ένα ευρώ. Στις πληρωμές στη χώρα το ευρώ δεν είναι δεχτό παντού – στις μεγάλες αγορές όπως ακινήτου ή αυτοκινήτου, το ευρώ είναι ευπρόσδεκτο. Αλλά στο κατάστημα δε θα μπορείτε να πληρώσετε το τυρί, το γάλα ή το βούτυρο με ευρώ.

Από τυπική άποψη η καθιέρωση του ευρώ στη Βουλγαρία δε θα πρέπει να είναι πρόβλημα. Η Βουλγαρία ανταποκρίνεται σε σχεδόν όλα τα κριτήρια του Μάαστριχτ για ένταξη στην Ευρωζώνη. Μένουν ακόμα ορισμένες τραπεζικές και χρηματοοικονομικές λεπτομέρειες, αλλά για αυτό υπάρχει και ο μηχανισμός ERM2, ο λεγόμενος προθάλαμος της Ευρωζώνης. Η μέχρι τώρα πρακτική δείχνει ότι περίπου δύο χρόνια είναι η αναμονή στον προθάλαμο της Ευρωζώνης, περίοδος που αρκεί για τον πλήρη συγχρονισμό του βουλγαρικού τραπεζικού και χρηματοοικονομικού συστήματος με αυτό της Ευρωζώνης.

Η πραγματικότητα όμως είναι πιο διαφορετική. Σε πρώτη θέση η Ευρωζώνη γίνεται όλο και πιο κλειστή και αφιλόξενη. Προφανώς νέα μέλη σύντομα δε θα γίνονται δεχτά, ακόμα περισσότερο η Βουλγαρία που κατηγορείται πως είναι κράτος, στο οποίο λείπει δικαιοσύνη και στο οποίο κυριαρχεί η διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα. Απόδειξη για την επιφυλακτική συμπεριφορά της ΕΕ προς τη Βουλγαρία είναι και το γεγονός ότι η χώρα δε γίνεται δεκτή στη Ζώνη Σένγκεν, παρόλο που έχει εκπληρώσει όλους τους όρους για ένταξη στον χώρο ελεύθερης κίνησης ανθρώπων.

Όλα αυτά μιλούν ότι και γεωγραφικά, και πολιτικά, και οικονομικά η Βουλγαρία μένει στην περιφέρεια της ΕΕ και κανένας δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα εσωτερικά της προβλήματα. Για τον λόγο δεν είναι ρεαλιστικά να αναμένουμε ότι με την εκτύπωση χαρτονομισμάτων ευρώ η Βουλγαρική Κεντρική Τράπεζα θα πλησιάσει τις κλειστές λέσχες «Σένγκεν» και «Ευρωζώνη».

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα