Ποια είναι η σχέση μεταξύ της αρχαιολογίας, της αστρονομίας και της οικολογίας; Η απάντηση μας παραπέμπει σε ένα θέμα που μπορεί να μας επιστρέψει την εθνική υπερηφάνεια. To «Εργαστήριο Αστρονομίας» της Σχολής Φυσικής του Πανεπιστημίου Σόφιας διοργανώνει διαλέξεις ανοιχτές για το κοινό και τον Μάρτιο οι ομιλίες είναι αφιερωμένες στη βουλγάρικη συμμετοχή στο μεγαλύτερο επιστημονικό εργαστήριο του κόσμου, το CERN, που είναι διάσημο, γιατί διαθέτει τον Μεγαλύτερο επιταχυντή ανδρονίων και γιατί απέδειξε την ύπαρξη του σωματιδίου Higgs, το οποίο θεωρείται η μεγαλύτερη ανακάλυψη του 21^ου αιώνα.

«Είμαστε υπερήφανοι, γιατί σε παγκόσμιο επίπεδο έχουμε βουλγαρικές συμμετοχές σε περίπου όλους τους τομείς της φυσικής – πυρηνικούς φυσικούς, αστρονόμους και γεωφυσικούς», λέει ο Ιβάιλο Στάνεφ που διοργανώνει το Εργαστήριο – «Όσοι ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για την «Αρχαιολογία του Σύμπαντος», για τους καιγόμενους γίγαντες που ονομάζονται «Λαμπερές μπλε μεταβλητές» και για την «Παγκόσμια λύση για το φαινόμενο του θερμοκηπίου» θα μπορούν να παρευρεθούν στις διαλέξεις κάθε Πέμπτη στο κτίριο της Σχολής Φυσικής του Πανεπιστημίου Σόφιας «Αγ. Κλήμης της Αχρίδας».

«Η αρχαιολογία του Σύμπαντος ερευνά το παρελθόν του Διαστήματος και η βασική θεωρία που μας απασχολεί αυτή τη στιγμή είναι η Μεγάλη Έκρηξη, το Big Bang, από το οποίο λέγεται πως προήλθε η επονομαζόμενη «πρωταρχική σούπα», της οποίας μέρος είναι τα στοιχειώδη σωματίδια όπως το μποζόνιο Higgs», εξηγεί ο υφηγητής Βενελίν Κοζουχάροφ, ένας από τους βουλγάρους φυσικούς που έχουν εργαστεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πυρηνικής Ενέργειας /CERN/:

«Προς στιγμήν έχουμε σίγουρα στοιχεία πως στο σύμπαν υπάρχει μια ουσία που αναγκάζει τους γαλαξίες να έλκονται μεταξύ τους”, επεξηγεί εκείνος. – “Αυτήν την ουσία οι επιστήμονες την ονομάζουν «σκοτεινή ύλη» και θεωρείται πως καταλαμβάνει το 25% του Διαστήματος. Το άλλη συστατικό του σύμπαντος είναι η ενέργεια που κάνει τους γαλαξίες να απομακρύνονται ο ένας από τον άλλον. Αυτή η επονομαζόμενη «σκοτεινή ενέργεια» καταλαμβάνει το 70% του Διαστήματος, ενώ το σωματίδιο Higgs μας βοηθά να έχουμε μια πιο πλήρη εικόνα του σύμπαντος και να μπορούμε να φανταστούμε καλύτερα το μέλλον του.»

Οι μπλε μεταβλητές, που εκρήγνυνται και μετατρέπονται κατ’ αυτό τον τρόπο σε σουπερνόβες, μελετώνται κατ’ αρχάς από τον Έντγουιν Χαμπλ, ενώ στη Βουλγαρία γίνονται πολύ δημοφιλείς μετά τη δεκαετία του ’80.

«Αυτά τα γεγονότα μας βοηθούν να αποκαλύψουμε τα μυστικά της εξέλιξης του Σύμπαντος και τα στοιχεία, από τα οποία αποτελούμαστε εμείς οι ίδιοι», λέει ο Γκάντσο Γκάντσεφ που κάνει το διδακτορικό του στην ειδικότητα «Αστρονομία» της Σχολής Φυσικής. – «Γιατί το σώμα μας αποτελείται από τα ίδια υλικά που είναι δημιουργημένα τα αστέρια.»

Υπάρχει λύση για το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

«Ουσιαστικά ναι,αλλά εξαρτάται από τις κυβερνήσεις και από τον καθένα από μας», λέει ο Τιχομίρ Ντιμιτρόφ, που κάνει το μάστερ του στην ειδικότητα «Αστρονομία» του Πανεπιστημίου Σόφιας. – «Πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα κατά της ρύπανσης της ατμόσφαιρας με διοξείδιο του άνθρακα, του οποίου τα επίπεδα στο περιβάλλον φτάνουν σε κρίσιμο σημείο. Τα πράγματα χειροτερεύουν και μάλιστα γρήγορα.»

Η είσοδος για τις διαλέξεις είναι δωρεάν και δεν υπάρχει κανένας περιορισμός ηλικίας, μόρφωσης ή επαγγέλματος. Το μόνο που χρειάζεστε είναι φιλομάθεια και αγάπη για την επιστήμη.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο