Η Βουλγαρία είναι ένα από τα φιλοευρωπαϊκά κράτη και σ’ αυτό διαφέρει ριζικά από το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο πρόκειται να αποχωρήσει από την ΕΕ. Δεν υπάρχουν παντοτινοί φίλοι, μόνο παντοτινά συμφέροντα, είπε ο λόρδος Πάλμερστον πριν από πάνω από 150 χρόνια, και αυτό επιβεβαιώνεται στην συγκεκριμένη περίπτωση. Η Μεγάλη Βρετανία αποχώρησε γιατί θεωρεί πως το να μείνει είναι κατά των συμφερόντων της ενώ η Βουλγαρία μένει γιατί υπολογίζει πως αυτό ανταποκρίνεται στα δικά της συμφέροντα. Στις δυο άκρες της Ευρώπης σκέφτονται διαμετρικά αντίθετα.

Από την ένταξη της στην ΕΕ το 2007 η Βουλγαρία έλαβε αρκετά οφέλη αλλά και αρκετές ανησυχίες, κριτικές, κατηγορίες και απειλές. Παρ’ όλα αυτά το γενικό αποτέλεσμα είναι θετικό. Αυτό δεν είχε καμία σχέση με τη συμμετοχή της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρώπη μιας και ήταν μέλος με ειδικό καθεστώς, στεκόταν λίγο στο πλάι από τα προβλήματα της Ένωσης και η Βουλγαρία δεν βρισκόταν μεταξύ των κρατών που ήταν σημαντικά για το Ηνωμένο Βασίλειο από στρατηγικής, πολιτικής ή οικονομικής άποψης. Και στην Βουλγαρία δεν έφτανε ιδιαίτερα ο απόηχος από τα προβλήματα της χώρα εκτός αν αφορούσαν το ποδόσφαιρό ή τη βασιλική οικογένεια.

Από αυτήν την άποψη το Brexit δε σημαίνει σχεδόν τίποτα για τις επίσημες βουλγαροβρετανικές σχέσεις με κάποιες μικρές, αν και σημαντικές εξαιρέσεις. Εκτός αυτού και οι δυο χώρες μένουν μέλη του ΝΑΤΟ και είναι σύμμαχοι, κάτι που σήμερα μπορεί να αποδειχτεί πιο σημαντικό από το εμπόριο ή τις επενδύσεις.

Όσο κι αν τα πράγματα γύρω από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασίλειου από την ΕΕ να μην έχουν ξεκαθαρίσει ακόμα και τα πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της κατάστασης τους επόμενους μήνες να πολλαπλασιάζονται, μένει η πραγματική απειλή τα χρήματα του προϋπολογισμού των Βρυξελλών να μειωθούν αισθητά μετά την παύση των πληρωμών των ετήσιων βρετανικών συνεισφορών που δεν είναι καθόλου λίγες και σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, 500 εκ. € από τα κονδύλια που λαμβάνει η Βουλγαρία από τα ευρωπαϊκά ταμεία έρχονται απευθείας από το βρετανικό θησαυροφυλάκιο. Αυτό πάλι οδηγεί στο συμπέρασμα πως μάλλον με τόσα θα μειωθούν τα ευρωπαϊκά χρήματα που λαμβάνει η χώρα μας. Ταυτόχρονα αναμένεται να αυξηθεί η δική μας συνεισφορά, μιας και η οικονομική τρύπα που θα ανοίξει μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει κάπως να γεμίσει.

Πολύ σημαντικό από ανθρώπινη αλλά και από οικονομική άποψη είναι το τι θα γίνει με τους Βουλγάρους που βρίσκονται στη Μεγάλη Βρετανία. Πρόκειται για πάνω από 200 000 άτομα που σπουδάζουν, εργάζονται και βοηθούν οικονομικά άλλους τόσους συγγενείς στην πατρίδα. Κάποιοι έχουν πια βρετανικά διαβατήρια, άλλοι έχουν προσωρινές άδειες παραμονής σαν πολίτες κράτους της ΕΕ και άλλοι μένουν και εργάζονται παράνομα. Όλοι αυτοί θα είναι με κάποιο τρόπο θιγμένοι από τις επικείμενες τροποποιήσεις που αναμένονται στη βρετανική νομοθεσία όσον αφορά τη μετανάστευση. Και τα χρήματα που στέλνουν οι δικοί μας από το Ηνωμένο Βασίλειο στη Βουλγαρία θα μειωθούν επίσης.

Αλλιώς σε επίπεδο διακρατικού εμπορίου, άμεσων επενδύσεων, ελεύθερης κυκλοφορία κεφαλαίων και εμπορευμάτων μάλλον δε θα υπάρξουν σημαντικές διαφορές. Πρώτον γιατί μεταξύ της Βουλγαρίας και της Αγγλίας δεν υπήρχαν ιδιαίτερες εμπορικοοικονομικές σχέσεις και δεύτερον γιατί παρά την αποχώρηση δεν αναμένεται το Λονδίνο να υποπέσει σε πλήρη οικονομική απομόνωση από την Ήπειρο. Τα αποτελέσματα λοιπόν δεν αναμένεται να είναι δραματικά και μάλλον οι Βρετανοί θα συνεχίσουν να είναι ανάμεσα στους πιο πολυάριθμους τουρίστες στα καλοκαιρινά και χειμερινά μας θέρετρα λόγω των καλών συνθηκών που τους προσφέρουμε.

Οι μεγαλύτερες και πιο αισθητές αλλαγές αναμένονται στο καθεστώς του Σίτι του Λονδίνου που είναι ένα από τα τρία μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα του κόσμου. Πολλές ξένες και τοπικές τράπεζες δήλωσαν τις προθέσεις τους να μεταφέρουν τη δραστηριότητά τους σε κράτη της ΕΕ – στη Γαλλία η τη Γερμανία για παράδειγμα. Αλλά αυτά είναι προβλήματα που δεν συγκινούν και πολλούς Βουλγάρους μιας και η χώρα μας δε συμμετέχει ιδιαίτερα στις παγκόσμιες συναλλαγματικές και χρηματοοικονομικές αγορές και οι περισσότερες βουλγάρικες τράπεζες είναι ιδιοκτησία σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ένωσης.

Το χειρότερο σενάριο που αναφέρεται σχετικά συχνά είναι η σταδιακή διάλυση της ΕΕ μετά το Brexit ή η μεταρρύθμισή της σε τέτοιο βαθμό που η Βουλγαρία να ξεπέσει από την κοινότητα. Τέτοια δυνατότητα δεν αποκλείεται αλλά ακόμα κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει τελικά και γι’ αυτό είναι ανόητο να κάνουμε προβλέψεις επί των καταστροφικών προβλέψεων.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα