20 χρόνια μετά την ίδρυση της το 1996 η Διαδικασία Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης διοργάνωσε στη Σόφια τη φετινή ετήσια της συνάντηση. Ο θεσμός ιδρύθηκε πριν δυο δεκαετίες με πρωτοβουλία της Βουλγαρίας και με την υπογραφή Διακήρυξης καλών γειτονικών σχέσεων, σταθερότητας, ασφάλειας και συνεργασίας μεταξύ της Αλβανίας, της Βοσνίας Ερζεγοβίνης, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, της Ρουμανίας, της Σερβίας (τότε Σερβία και Μαυροβούνιο) και της Τουρκίας και από τότε αναπτύσσεται συνεχώς. Στην τρίτη δεκαετία της πρωτοβουλίας εντάσσονται άλλα 5 μέλη – η Κροατία, η Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, η Σλοβενία και το Κόσσοβο ενώ άλλοι οργανισμοί όπως η Πρωτοβουλία για Συνεργασία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και το Σύμφωνο Σταθερότητας σταμάτησαν τη λειτουργία τους το 2006 και το 2008 αντίστοιχα. Ένδειξη ανάπτυξης είναι και το γεγονός πως στη φετινή συνάντηση στη Σόφια άρχισε να συζητιέται η ίδρυση μόνιμης έδρας της Μόνιμης Γραμματείας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Η βιωσιμότητα της πρωτοβουλίας εξηγείται βασικά με τις κατάλληλες ενέργειες της όσον αφορά τα προβλήματα της περιοχής. Τον τελευταίο χρόνο, που πέρασε υπό την προεδρία της Βουλγαρίας, μια από τις βασικές προτεραιότητες της οργάνωσης ήταν π.χ. η αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. Μετά από πρόταση της Βουλγαρίας, τον Φεβρουάριο τα κράτη μέλη υπέγραψαν δήλωση για υπεύθυνη και αλληλέγγυα αντιμετώπιση των προκλήσεων και ίση κατανομή των βαρών που προκύπτουν από τις μεταναστευτικές ροές στην περιοχή. Άλλη προτεραιότητα της προεδρίας της Βουλγαρίας ήταν η σύνδεση των κρατών μελών ενεργειακά και μέσω υποδομών. Έτσι τους τελευταίους μήνες το σχέδιο για τη σύνδεση των συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου της Βουλγαρίας και της Ελλάδας μπήκε σε κρίσιμη φάση ενώ χθες υπογράφηκε συμφωνία για την κατασκευή αποθεματικού αγωγού φυσικού αερίου στο σύστημα που συνδέει ενεργειακά τη Βουλγαρία με τη Ρουμανία. Η υποστήριξη που έλαβε η Βουλγαρία σαν μέλος της ΕΕ βοηθά και την επίλυση προβλημάτων της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, κάτι που συνέβαλε στην επιτυχία της προεδρίας μας. Τέτοια ήταν η περίπτωση με τη δέσμευση που ανέλαβε πρόσφατα η Υπηρεσία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής να βοηθά την αναχαίτιση της μεταναστευτικής πίεσης στα σύνορα της Βουλγαρίας με την Τουρκία η οποία δέσμευση θα ευεργετήσει και άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Η βουλγάρικη προεδρία της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης συνέπεσε εν μέρει και με τη βουλγάρικη προεδρία της Επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης από τον Νοέμβριο του 2015 έως τον Μάιο του 2016. Η ταυτόχρονη δέσμευση της χώρας με δυο εκ περιτροπής προεδρίες αναμφίβολα συνέβαλε στη συσσώρευση πείρας που θα μας φανεί χρήσιμη όσον αφορά την επικείμενη προεδρία της χώρας μας στο Συμβούλιο της ΕΕ το 2018. Τότε η πείρα μας στη ρύθμιση των περιφερειακών θεμάτων ίσως φανεί χρήσιμη για ολόκληρη την ΕΕ.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα