Τα τελευταία χρόνια στη Βουλγαρία δημογραφικοί και κοινωνικοί παράγοντες οδηγούν στην εγκατάλειψη πολλών από τους παραδοσιακούς κήπους οπωροφόρων δένδρων, που καλλιεργούνταν στο παρελθόν. Έτσι μειώνονται οι ποικιλίες και στερούμαστε πολλών ειδών δένδρων. Τον Απρίλιο του 2016 θα πραγματοποιηθεί η καμπάνια «Τα μαγειρικά μυστικά της φύσης 3», που αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας για την προστασία των παραδοσιακών ποικιλιών οπωροφόρων. Ο σκοπός είναι να αποκατασταθούν οι υπό εξαφάνιση ποικιλίες βουλγαρικών μηλιών – «Πετρόβκα», «Αϊβάνια» και «Μπούχαβιτσα», που έχουν καταγραφεί στον κατάλογο των απειλούμενων ειδών του Υπουργείου Γεωργίας και Τροφίμων, καθώς επίσης και άλλα δένδρα. Πρωτεργάτες της καμπάνιας είναι η περιβαλλοντική οργάνωση WWF, η λέσχη «Φίλοι του Αίμου της Βράτσα» και αλυσίδα εστιατορίων, που θα προσφέρει εδέσματα βάσει παραδοσιακών συνταγών στην περιοχή του φυσικού πάρκου «Αίμος της Βράτσα». Λεπτομέρειες στο θέμα μας παραχώρησε η Ράϊνα Ποπόβα από το WWF:

«Όταν πάμε στο μανάβικο και θέλουμε μήλα, σπάνια θυμόμαστε να ρωτήσουμε από πού είναι. Ποιο συχνά δεν είναι βουλγαρικά. Οι ποικιλίες, που διακρίνουμε, ως μεγάλο βαθμό έχουν μείνει μόνο στις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων μας στα χωριά. Δεν υπάρχουν στα καταστήματα. Γι’ αυτό οργανώσαμε αυτήν την πρωτοβουλία, μέσω της οποίας να δώσουμε σημασία ακριβώς σ’ αυτό το πρόβλημα. Στοχεύουμε στη διατήρηση της βιολογικής ποικιλίας, επειδή όταν αυτά τα μήλα εξαφανιστούν από τις αυλές, κάτι, το οποίο οπωσδήποτε θα συμβεί μία μέρα, θα τα χάσουμε για πάντα.»

Για να διατηρηθούν αυτές οι βιολογικές ποικιλίες, θα δημιουργηθεί οπωρώνας μοντέλο στο έδαφος του φυσικού πάρκου. Προς το παρόν ο κήπος θα διατηρείται από εθελοντές. Από το WWF ελπίζουν, ότι μία μέρα θα μετατραπεί σε τράπεζα γονιδίων. Αλλά γιατί είναι σημαντικό να καταναλώνουμε ντόπια είδη;

«Μεγαλώνουμε στο ίδιο κλίμα με τις ποικιλίες γύρω μας και αυτές είναι πιο κατάλληλες για μας – για τον οργανισμό και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Είναι σημαντικό να καταναλώνουμε τις ντόπιες ποικιλίες όχι μόνο για να υποστηρίζουμε τις ντόπιες επιχειρήσεις, αλλά και για το καλό μας. Ο σκοπός της πρωτοβουλίας είναι να μας ακούσουν περισσότεροι άνθρωποι. Ο καταναλωτής καθορίζει τους κανόνες. Στα μεγαλύτερα μέρη αρχίζει να αναπτύσσεται η αντίληψη, ότι η ποιότητα δεν είναι συνδεδεμένη με την όψη. Πρέπει να αναζητάμε την ποιότητα και να είμαστε έτοιμοι να πληρώνουμε γι’ αυτήν. Δε θέλουμε τα μήλα να είναι σαν ζωγραφισμένα – τα ίδια, μεγάλα και κόκκινα.»

Της ίδιας γνώμης είναι και ο δάσκαλος Γκεόργκι Ιβανόβ, ο οποίος ασχολείται και με κηπουρική. Καλλιεργεί παραδοσιακές και λιγότερο γνωστές ποικιλίες μήλων και κερασιών σε ένα χωριό. Του αρέσει πολύ να ασχολείται με τον κήπο του, αλλά αναγνωρίζει, ότι οι δυσκολίες στους Βούλγαρους καλλιεργητές είναι μεγάλες.

«Τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει ζήτηση της γεύσης. Όποιος έρχεται να αγοράζει κεράσια, θέλει να είναι μεγάλα. Κανείς δε ζητά το παραδοσιακό κεράσι του Κιουστεντίλ, το οποίο είναι πολύ νόστιμο. Η ζήτηση συνεχώς μειώνεται και δεν μπορούμε να πωλήσουμε την παραγωγή μας», σχολιάζει ο Γκέοργκι Ιβανόφ.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα

Φωτογραφίες: wwf.bg και Λουίζα Λάζαροβα