Η προσφυγική ροή και η τρομοκρατική απειλή είναι σοβαρά πλήγματα για την Ευρώπη. Αλλά η επιπολαιότητα των ΜΜΕ και η έλλειψη σπουδαίας ανάλυσης δεν είναι εποικοδομητική. Η άγνοια και η παράβλεψη προκαλούν φόβους, δυσπιστία και άρνηση.

Προσπάθεια να βρουν εξήγηση της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη και της παρουσίασής της στα ΜΜΕ έκαναν το Πανεπιστήμιο Εθνικής και Παγκόσμιας Οικονομίας και το γερμανικό σοσιαλδημοκρατικό ίδρυμα «Φρίντριχ Έμπερτ» μέσω συζήτησης με τη συμμετοχή του αραβολόγου καθηγητή Βλαντιμίρ Τσούκοβ και των δημοσιογράφων Μοχαμέντ Χαλάφ και Μπόϊκο Βασίλεβ.

«Θεωρώ, ότι η προσφυγική κρίση διαμορφώθηκε ως βασικό θέμα τους τελευταίους 7-8 μήνες,επισημαίνει ο καθηγητής Τσούκοβ. - Το δεύτερο σημαντικό θέμα στην ατζέντα της Ευρώπης και της Βουλγαρίας, είναι η τρομοκρατία. Δυστυχώς τα δύο θέματα ταυτίζονται και αλληλοεπηρεάζονται και αυτή είναι μεγάλη πρόκληση για μας. Πρέπει να θίγουμε το προσφυγικό πρόβλημα ιδιαίτερα προσεκτικά.»

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2015, οι αιτήσεις για προσφυγικό καθεστώς, που υποβλήθηκαν στην Ευρώπη, είναι 1 250 000. Βάσει στοιχείων της Κρατικής Υπηρεσίας για τους Πρόσφυγες στα τέλη του 2013 στη Βουλγαρία έφταναν κυρίως οικογένειες με παιδιά από τη Συρία. Μόνο δύο χρόνια αργότερα το μεγαλύτερο μέρος , πάνω από το 70%, είναι μόνοι άνδρες ηλικίας από 18 έως 36 χρονών. Υπάρχουν φόβοι, ότι ανάμεσα στους πρόσφυγες είναι και πολλοί τρομοκράτες. Ο καθηγητής Τσούκοβ προσθέτει:

«Το προσφυγικό πρόβλημα είναι πολύ στενά συνδεδεμένο με την τρομοκρατία. Αλλά και πάλι θέλω να πω, ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε την ανθρωπιστική μας στάση. Οι άνθρωποι, που έχουν το δικαίωμα προστασίας, πρέπει να τη λάβουν. Την ίδια ώρα όλοι, που συμμετείχαν σε πολεμικά εγκλήματα, πρέπει να τιμωρηθούν. Μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες η κατάσταση άλλαξε.»

«Ακόμη και εκείνοι οι Άραβες, που εδώ και καιρό έχουν λάβει ιθαγένεια στη Δυτική Ευρώπη, ταυτίζονται με το θρήσκευμά τους», ισχυρίζεται ο Μοχαμέντ Χαλάφ, Βούλγαρος δημοσιογράφος, που γεννήθηκε στο Ιράκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας.

«Από τη γέννησή μας μάς μαθαίνουν να μισούμε τους Εβραίους, τους χριστιανούς, να μη δεχόμαστε τον πολιτισμό αυτών των κοινωνιών. Εάν μείνει όπως είναι τώρα, αυτή η θρησκεία θα δημιουργήσει πρόβλημα στον εαυτό της και στον κόσμο. Η μεταρρύθμιση είναι πολύ απαραίτητη. Πρέπει να υπάρχουν νόμοι για την προστασία των αξιών της δημοκρατίας και αυτοί οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται. Όποιος παραβιάζει τον νόμο, πρέπει να τιμωρείται. Η Ευρώπη έχει νόμους, αλλά δεν τους επιβάλλει. Αλλά από την άλλη, πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις θρησκευτικές μειονότητες ως ισότιμους πολίτες, να μην τους απομονώνουμε, να μην τους κάνουμε να πάνε στο γκέτο, όπου δεν αισθάνονται ως μέρος της κοινωνίας.»

Η περιθωριοποίηση των μειονοτήτων και η διαμόρφωση γκέτο στην καρδιά της Ευρώπης λες και είναι θέμα, που δεν αφορά τη Βουλγαρία. Ο Μοχαμέντ Χαλάφ, όμως, βλέπει συγκεκριμένο κίνδυνο, ιδιαίτερα αφού έγινε γνωστό, ότι σε μουσουλμανική αίθουσα προσευχής στη συνοικία της Σόφιας «Λιούλιν» κηρύττονται οι ιδέες του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Ενώ ο δημοσιογράφος της Βουλγαρικής Εθνικής Τηλεόρασης Μπόϊκο Βασίλεβ προέβαλε άλλο ένα σοβαρό πρόβλημα για τη Βουλγαρία.

«Αποτυχία, απόλυτη αποτυχία της ένταξης των Ρομά στην κοινωνική ζωή. Αλλά αυτή η αποτυχία δεν είναι μόνο βουλγαρική, σε όλη την Ευρώπη δεν μπορεί να βρεθεί το κατάλληλο μοντέλο. Και ο κόσμος λέει: «Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το εσωτερικό μας πρόβλημα, πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα εξωτερικό;»

Σύμφωνα με τον Βασίλεβ κοινό λάθος και των βουλγαρικών και των ευρωπαϊκών ΜΜΕ είναι, ότι βασίζονται στα κοινωνικά δίκτυα:

«Γύρω από τα κοινωνικά δίκτυα αγριέψαμε πολύ, σχολιάζουμε πολύ, αλλά παρουσιάζουμε λίγα γεγονότα. Που είναι τα ρεπορτάζ, που είναι οι έρευνες, που είναι τα γεγονότα; Η δημοσιογραφία είναι να προκαλέσεις το στερεότυπο, να προκαλέσεις το κλισέ.»

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα

Φωτογραφίες: αρχείο