Ο αποπληθωρισμός, δηλαδή η μείωση των τιμών, είναι πολύ αντιφατικό φαινόμενο. Από τη μια, η μείωση των τιμών θα έπρεπε να είναι κάτι θετικό για τους καταναλωτές και να οδηγεί στην αγορά περισσότερων προϊόντων και υπηρεσιών για περισσότερα χρήματα Από την άλλη, ο αποπληθωρισμός μιλάει για το ακριβώς αντίθετο – χαμηλή ζήτηση και ανεπάρκεια πελατών, ένα φαινόμενο που συμβάλλει στη συρρίκνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Αποπληθωρισμό στη Βουλγαρία η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία κατέγραψε και για τον Φεβρουάριο του 2016. Έτσι είναι σχεδόν κάθε μήνα από δύο χρόνια μέχρι σήμερα, αλλά ούτε οι καταναλωτές φαίνονται ικανοποιημένοι, ούτε οι επιχειρήσεις καταγράφουν τόσο αισθητή πτώση των τζίρων. Τελικά φαίνεται, ότι όλοι προσαρμόστηκαν και δέχτηκαν τη συνεχή πτώση των τιμών. Κάτι παραπάνω, ότι πολύ συχνά τα νοικοκυριά στην πραγματικότητα δεν αισθάνονται τη μείωση των τιμών, γιατί οι τιμές κάποιων προϊόντων πέφτουν, ενώ οι τιμές άλλων αυξάνονται και παρατηρείται ιδιόμορφη ισορροπία στο καλάθι των καταναλωτών.

Αρκετά ευχάριστη έκπληξη είναι το ότι παρά την αποθαρρυντική για τις επιχειρήσεις πτώση των καταναλωτικών τιμών, το ΑΕΠ της χώρας πέρυσι κατέγραψε άνοδο ρεκόρ για τα τελευταία έξι χρόνια – 3%. Ο κύριος λόγος είναι η αύξηση των εξαγωγών, τι όμως θα ήταν η άνοδος του ΑΕΠ αν είχε και μικρή δόση χρήσιμου και τονωτικού αποπληθωρισμού;

Ο βασικός λόγος για τον αποπληθωρισμό είναι η παγκόσμια μείωση των τιμών του πετρελαίου και των υπόλοιπων ενεργειακών πόρων. Στη Βουλγαρία ήδη καταγράφηκαν οι δεύτερες χαμηλότερες στην Ευρώπη τιμές των καυσίμων στα πρατήρια βενζίνης. Αυτή η πτώση επηρέασε και τις τιμές του φυσικού αερίου που αναμένεται να πέσουν τους επόμενους μήνες με άλλο ένα τέταρτο. Αυτό αναπόφευκτα θα επηρεάσει και τα άλλα είδη ενέργειας, ειδικότερα την ηλεκτρική και τη θερμική, που εξαρτώνται πολύ από τις τιμές του φυσικού αερίου. Δηλαδή, εδώ επίσης βρίσκουμε προϋποθέσεις για περαιτέρω αποπληθωρισμό.

Το υπουργείο Οικονομικών και η Κεντρική Τράπεζα Βουλγαρίας όμως προβλέπουν για φέτος γενικά χαμηλό πληθωρισμό του 2% περίπου. Από πού θα έρθει είναι δύσκολο να προβλεφθεί, όχι όμως από την αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης, γιατί η αγοραστική δύναμη των Βουλγάρων παραμένει εξαιρετικά χαμηλή. Ακόμη και να έχουν λίγα χρήματα, προτιμούν να τα καταθέσουν στις τράπεζες παρά τα σχεδόν αρνητικά επιτόκια των καταθέσεων. Είναι προφανές ότι μεγαλύτερη ζήτηση βουλγαρικών προϊόντων και αντίστοιχα, ελαφρά αύξηση των τιμών, μπορεί να αναμένεται μόνο στις εξαγωγές.

Οι εξαγωγές αυξάνονται και είναι η κινητήρια δύναμη της βουλγαρικής οικονομίας. Φαίνεται όμως ότι αυτό δε θα είναι αρκετό, αφού σχεδόν όλοι οι παρατηρητές και ειδικοί θεωρούν ότι φέτος το ΑΕΠ της Βουλγαρίας δε θα καταγράψει τόσο μεγάλη αύξηση όσο τον περασμένο χρόνο και θα πέσει κάτω από 3%. Ο αποπληθωρισμός "τρώει" την άνοδο.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα