Το παλαιότερο στη Βουλγαρία, αλλά και σ' όλη τη Βαλκανική χερσόνησο φυσικό πάρκο, το βουνό Βίτοσα, έχει 80χρονη ιστορία. Ο τουρισμός, όμως, δεν έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα, ενώ μέρος της υποδομής είναι σε άθλια κατάσταση. Μια από τις αιτίες είναι η έλλειψη μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ανάπτυξη του φυσικού πάρκου. Οι απόψεις καλύπτουν όλο το φάσμα από "Αφήστε το ανέγγιχτο" έως "Να το κάνουμε μοντέρνο χιονοδρομικό κέντρο".

Από το κέντρο της Σόφιας έως τις πίστες της Βίτοσα που έχουν υψόμετρο 2.000 μέτρων μπορεί να φτάσει κανείς σε μία ώρα με αυτοκίνητο – γεγονός με το οποίο θα ήταν περήφανη κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, όχι, όμως, και εάν το νεότερο τελεφερίκ είναι από περισσότερα από 30 χρόνια και είναι το μοναδικό που λειτουργεί από καιρό. Αυτό θέλει να αλλάξει ο ανάδοχος εταιρεία της σκι ζώνης Vitosha Ski, επειδή σύμφωνα με στοιχεία της Βουλγαρικής Ομοσπονδίας Σκι μεταξύ 70 χιλ. και 100 χιλ. είναι οι κάτοικοι της Σόφιας που ασχολούνται με χειμερινά σπορ.

"Περίπου 1,5-2 εκ. άνθρωποι έχουν άμεσο συμφέρον από την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το βουνό. Μόνο από τις σχολές σκι στην Βίτοσα κάθε μέρα περνούν από 1.000 με 1.500 παιδιά", δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Βουλγαρικής Ομοσπονδίας Σκι, Γκεόργκι Μπόμπεφ, που είναι και μέλος του ΔΣ της Vitosha Ski. Σύμφωνα με τα λόγια του οι ανελκυστήρες και οι πίστες στο βουνό προς το παρόν είναι άκρως ανεπαρκείς.

"Δυστυχώς, η παλιά υποδομή της Βίτοσα δεν είναι ελκυστική για τους καλούς σκιέρ. Το σημαντικότερο είναι όλοι εμείς να συνειδητοποιήσουμε ότι η Βίτοσα μπορεί να προσφέρει σύγχρονες συνθήκες για άσκηση χειμερινών και θερινών σπορ και για τουρισμό μόνο ύστερα από μία πολύ σοβαρή επισκευή της υπάρχουσας βάσης".

Το παλιό σχέδιο διαχείρισης του πάρκου Βίτοσα που ρυθμίζει τις δραστηριότητες στο έδαφός του έληξε το περασμένο χρόνο. Προς το παρόν διεξάγεται η δημόσια συζήτηση του νέου σχεδίου που είναι πιο φιλελεύθερο και πιθανόν θα επιτρέψει την αντικατάσταση των υπαρχόντων εγκαταστάσεων με μοντέρνα τελεφερίκ. Οι ειδικοί είναι ομόφωνοι – τα τελεφερίκ είναι από περισσότερο από μισό αιώνα και η επισκευή τους είναι αδύνατη στην πράξη. Επίσης το νέο σχέδιο δεν θα επιτρέψει την επέκταση της σκι ζώνης. Παρά την παλιά υποδομή όμως το βουνό έχει πολλούς λάτρες ανάμεσα στους σκιέρ της Σόφιας. Ένας απ αυτούς είναι και ο συνάδελφος μας, Λιουμπομίρ Μπογιατζίεφ.

"Η Βίτοσα δεν είναι απλώς πάρκο – είτε προστατευμένο, είτε εθνικό. Είναι πολύ περισσότερο από πνεύμονα για μεγάλη πόλη σαν τη Σόφια", αναφέρει ο ίδιος. "Γι' αυτό πρέπει να κάνουμε το παν για να διατηρήσουμε τον τεράστιο αυτό πλούτο. Καταλαβαίνω ότι πρέπει να διατηρήσουμε τις σκι εγκαταστάσεις, το ζήτημα όμως είναι πώς ακριβώς να το κάνουμε και νομίζω ότι στην απόφαση πρέπει να συμμετέχουν και οι απλοί άνθρωποι. Η διαφορά δεν μπορεί να επιλυθεί μονοσήμαντα – να γίνουν εγκαταστάσεις ή να μη γίνουν. Για μένα μέσα από αυτά τα δύο άκρα θα γεννηθεί η καλύτερη λύση. Σαν σκιέρ και κάτοικος της Σόφιας όμως αναρωτιέμαι γιατί όλα αυτά τα χρόνια δεν έγινε τίποτα για την διατήρηση της υπάρχουσας βάσης".

Απάντηση στην ερώτηση αυτή από χρόνια ζητούν τόσο οι φίλοι των χειμερινών σπορ, όσο και οι λάτρεις της φύσης. Ακόμα από τις αρχές του περασμένου αιώνα η Βίτοσα ήταν βουνό για πεζοπορία, ενώ το ότι είναι κοντά στη Σόφια την κάνει ελκυστική και για τους σκιέρ. Διάφορες έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 80% των κάτοικων της Σόφιας θέλει τον εκμοντερνισμό της σκι ζώνης , αλλά με τη διαφύλαξη της φύσης. Για τους περιβαλλοντολόγους όμως η Βίτοσα σίγουρα δεν πρέπει να χαράζεται με νέες πίστες.

Στο σχέδιο που προετοιμάζεται για τη διαχείριση του πάρκου Βίτοσα ρητά αναφέρεται ότι ακυρώνονται οι κατηγορηματικές απαγορεύσεις για νέα οικοδόμηση. Θα ρυθμιστούν ακριβώς συγκεκριμένες περιοχές όπου θα αναπτύσσεται σπορ και τουρισμός, στα συμφραζόμενα μάλιστα και του γεγονότος ότι το πάρκο είναι μέρος του προγράμματος "Σόφια – Αθλητική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2018". Αυτό αδιαμφισβήτητα θα λύσει τα χέρια του επενδυτή της ζώνης Vitosha Ski.

"Δεν μπορεί να γίνει αντικατάσταση των εγκαταστάσεων όταν υπάρχει πλήρης απαγόρευση για οικοδομική δραστηριότητα. Η αντικατάσταση των παλιών τελεφερίκ σύμφωνα με τον υπάρχοντα νόμο είναι νέα κατασκευαστική δραστηριότητα. Οι άνθρωποι μπορούν να μάθουν να προστατεύον την φύση μόνο εάν έχουν πρόσβαση στην φύση αυτή", επισημαίνει ο κ. Μπόμπεφ

Και επειδή το νέο σχέδιο διαχείρισης του πάρκου Βίτοσα ακόμα δεν έχει εγκριθεί, απ όλα φαίνεται ότι οι σκιέρ από τη Σόφια και φέτος θα πρέπει να απολαμβάνουν το αγαπημένο τους σπορ παντού, αλλά όχι και σε μία ώρα από το κέντρο της πρωτεύουσας.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα