Πρόσφατα αποστολή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου επισκέφτηκε τη Βουλγαρία και συζήτησε με τους αρμόδιους βουλγαρικούς θεσμούς τη επίκαιρη οικονομική ανάπτυξη και προοπτικές της χώρας. Μία από τις βασικές συστάσεις του Ταμείου προς τη Βουλγαρία αφορά την πολιτική εξόδων της κυβέρνησης.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ το 2016 η χώρα πρέπει να επιβάλλει αυστηρότερο έλεγχο στις δημοσιονομικές δαπάνες για να μπορεί να εξασφαλίσει τους δημοσιονομικούς στόχους της και να μειώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού έως τα επιθυμητά 2% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με το ΔΝΤ η Βουλγαρία έχασε την ευκαιρία να περιορίσει το 2015 το δημοσιονομικό έλλειμμα και παρά τα καλύτερα έσοδα το έλλειμμα θα φτάσει το 3,3% του ΑΕΠ.

Από πλευράς τους οι αρχές πρόσφατα εξήγησαν τα μεγάλα έξοδα του κράτους με την ανάγκη χρημάτων για την εκτέλεση των ευρωπαϊκών σχεδίων και την αδυναμία ορισμένων υπουργείων να μειώσουν, σύμφωνα με τις συστάσεις, τα έξοδα για το προσωπικό, όπως ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Γκοράνοφ αναγνώρισε πρόσφατα.

Ένα βήμα πίσω στην πολιτική περιορισμού των δημοσίων εξόδων ήταν και η στασιμότητα της μεταρρύθμισης στα υπουργεία Εσωτερικών και Αμύνης. Οι βουλγαρικές αρχές δεν άντεξαν στην πίεση των υπαλλήλων του υπουργείου Εσωτερικών και αποχώρησαν από όλες τις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις που αφορούσαν τα κοινωνικά επιδόματα στον τομέα. Κάτι περισσότερο, οι υπολογισμοί για τον προϋπολογισμό του 2016 δείχνουν ότι το υπουργείο Εσωτερικών το επόμενο έτος θα λάβει 40 εκ.ευρώ περισσότερα. Προβλέπονται μεγαλύτερα κονδύλια και για τους τομείς της παιδείας και της υγειονομικής περίθαλψης.

Σύμφωνα με την επικεφαλή της αποστολής του ΔΝΤ, Μισέλ Σάνον, το 2015 η οικονομία της Βουλγαρίας θα σημειώσει μέτρια άνοδο ύψους περίπου 1,7% που είναι κοντά στους δείκτες του 2014. Βασική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης φέτος είναι οι εξαγωγές και η καλύτερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Σύμφωνα με το ΔΝΤ η οικονομική ανάπτυξη το επόμενο έτος θα επηρεαστεί θετικά από την αναμενόμενη αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης.

Αφετέρου τα τελευταία μερικά χρόνια το δημόσιο χρέος της Βουλγαρίας συνεχώς αυξάνεται και η χώρα είναι μακριά από τα χαμηλά επίπεδα του ελλείμματος που καταγράφηκαν το 2009. Η σπείρα του χρέους οδήγησε σε συσχετισμό μεταξύ χρέους και ΑΕΠ που έφτασε το 27%. Και παρόλο που ο δείκτης αυτός στη Βουλγαρία είναι ένας από τους μικρότερους στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι αρχές πρέπει να αναλάβουν μέτρα αντιστάθμισης που να εμποδίσουν στην περαιτέρω συσσώρευση μεγάλου χρέους.

Από το ΔΝΤ δίνουν έμφαση στις βασικές αδυναμίες της εθνικής οικονομίας, συνδεδεμένες με τα συστήματα συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και με τον τομέα ενέργειας. Σχετικά με αυτό συνιστούν νέα μέτρα ελέγχου στην χορήγηση συντάξεων αναπηρίας προκειμένου να περιοριστούν οι καταχρήσεις με χρήματα των βουλγαρικών ασφαλιστικών ταμείων. Δεν μπορεί να μην κάνει εντύπωση η μεγάλη αύξηση του αριθμού αυτών των συντάξεων που σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας τα τελευταία 15 χρόνια τριπλασιάστηκε.

Τα αυξανόμενα ελλείμματα της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού εγκυμονούν κίνδυνο για την εθνική οικονομία και το ΔΝΤ συνιστά στη χώρα να προβεί σε επείγοντα μέτρα περιορισμού του αρνητικού ισοζυγίου στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με το Ταμείο απαραίτητα είναι επίσης αποτελεσματικότερα μέτρα βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και καταπολέμησης της διαφθοράς, που θα επηρεάσει θετικά τις ξένες επενδύσεις.

Σχετικά με τον τραπεζικό τομέα η τακτική αποστολή του ΔΝΤ δηλώνει ότι για τη χώρα η καθιέρωση της ευρωπαϊκής οδηγίας αναδιάρθρωσης των πιστωτικών θεσμών είναι θετικό βήμα και η εφαρμογή της γίνεται σύμφωνα με το πρόγραμμα. Το Ταμείο επίσης εκτιμά θετικά την επικείμενη το 2016 αξιολόγηση της ποιότητας των ενεργητικών του βουλγαρικού τραπεζικού τομέα.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα