Και φέτος η Βουλγαρία συμμετείχε  στην Ευρωπαϊκή νύχτα των επιστημόνων. Εκτός από τη Σόφια, στην εκδήλωση συμμετείχαν οι πόλεις Πλόβντιφ, Βάρνα, Μπουργκάς, Ρούσε και Στάρα Ζαγκόρα, καθώς επίσης και περισσότερες από 300 άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Η εκδήλωση στη Βουλγαρία διοργανώθηκε από το Βρετανικό Συμβούλιο. Ο βασικός της στόχος ήταν  να παρουσιαστούν και εξηγηθούν οι διάφοροι τομείς και δυνατότητες της επιστήμης, να υποστηριχθούν οι επιθυμούντες να γίνουν ερευνητές και εφευρέτες. Στη νύχτα των επιστημόνων συμμετείχαν η Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, και πανεπιστήμια απ όλη tη χώρα.

Η εθνική πινακοθήκη «Τετράγωνο 500» επίσης φιλοξένησε διαλέξεις και επιδείξεις. Μία από τις παρουσιάσεις που προκάλεσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ήταν του αντιδημάρχου στον τομέα του πολιτισμού της Σόφιας, Τόντορ Τσομπάνοφ, αφιερωμένη στα αρχαιολογικά μυστικά της βουλγαρικής πρωτεύουσας.

« Μπροστά στο ναό της Αγίας Σοφίας βρίσκεται ο σημαντικότερος τάφος που ανακαλύφθηκε από τους αρχαιολόγους στην πόλη μας», διηγείται ο κ. Τσομπάνοφ. «Αυτό που τον κάνει ιδιαίτερα πολύτιμο για την ιστορία της Σόφιας είναι το γεγονός πως είναι ο μοναδικός τάφος εδώ που έχει επιγραφή που πληροφορεί για συγκεκριμένη προσωπικότητα. Είναι ο τάφος του Ονωρίου που ήταν δούλος του Θεού, που σημαίνει ότι ήταν επίσκοπος. Όταν πεθαίνει, πιθανόν σε αρκετά προχωρημένη ηλικία, από σεβασμό προς την προσωπικότητα του οι αρχαίοι πολίτες κάνουν αυτό το εντυπωσιακό μνημείο. Από επιστημονική άποψη είναι εξαιρετικά σημαντικό επειδή η επιγραφή είναι σπάνια ανάμιξη μεταξύ της ελληνικής και της λατινικής γλώσσας. Αυτό προφανώς είναι απόδειξη για την ανάμιξη των δύο αυτών γλωσσών στον 5ο και 6ο αιώνα στο έδαφος της πόλης.»

Στην παρουσίαση του ο κ. Τσομπάνοφ που είναι και αρχαιολόγος, διηγείται για τα αρχαιολογικά έργα στα οποία γίνονται έρευνες στο έδαφος της πόλης.

Αναμένεται τον επόμενο χρόνο να ολοκληρωθούν οι ανασκαφές στη Δυτική πύλη της Σερδικής. Ακόμα στη δεκαετία του 70 του περασμένου αιώνα εκεί αρχίζουν οι ανασκαφές στις οποίες ανακαλύπτονται οι δύο πύργοι της πύλης, καθώς και σημεία από την κεντρική οδό της πόλης. Μαζί μ αυτό ανακαλύφθηκε και μωσαϊκό για το οποίο θεωρείται ότι είναι μέρος της μεγάλης βασιλικής που κτίστηκε με παραγγελία  του αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνου. Θεωρείται ότι στη βασιλική αυτή διεξήχθη και η ξακουστή εκκλησιαστική Σύνοδος της Σερδικής το έτος 343. Για να είναι νόμιμη μία παρόμοια συγκέντρωση, σ αυτήν έπρεπε να συμμετέχουν επίσκοποι απ όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, που στην περίοδο εκείνη ήταν περίπου 400 άτομα. Αυτά φυσικά έρχονταν με συνοδούς. Ενώ το μοναδικό κτίριο που ανακαλύφθηκε μέχρι στιγμής και επιτρέπει να συγκεντρωθούν σε ένα χώρο τόσο πολλά άτομα είναι ακριβώς αυτή η βασιλική. Άλλη λεπτομέρεια είναι ότι κάτω από το βορειοδυτικό μέρος του σημερινού κέντρου της Σόφιας βρίσκεται το κάποτε κέντρο της Σερδικής  που χρονολογείται από περισσότερα από 3000 χρόνια.

Το τελευταίο αρχαιολογικό έργο οι εργασίες του οποίου  άρχισαν το φθινόπωρο φέτος είναι το Φόρουμ της Σερδικής - που είναι η σημερινή πλατεία της Αγίας Κυριακής. Πού ήταν η αγορά της πόλης ακόμα δεν εξακριβώθηκε , αλλά κάτω από το σημερινό ξενοδοχείο «Μπαλκάν» βρίσκονταν ο Δήμος της πόλης. Ενώ θα έπρεπε η κεντρική πλατεία να είναι κοντά στο Δήμο. Αυτό που ανακαλύφθηκε με τις ανασκαφές όμως είναι τεράστιο ανάκτορο στις βάσεις του οποίου βρέθηκε θησαυρός, βασικά με αναμνηστικά νομίσματα.

Στην χιλιετή ιστορία της η Σόφια ήταν πάντα πνευματικό ή διοικητικό κέντρο της περιοχής . Για αυτό δεν  εκπλήττουν οι ανακαλύψεις που γίνονται συνεχώς  για την περίοδο τόσο των Θρακών, όσο και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Δυστυχώς τα κτίρια στο κέντρο της Σόφιας δυσκολεύουν την πλήρη ανακάλυψη και έρευνα της αρχαιολογικής κληρονομιάς της πόλης.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα