Χαμηλή υποστήριξη για τα καθιερωμένα πολιτικά κόμματα, μικρή συμμετοχή των νεαρών ανθρώπων στις προεκλογικές εκστρατείες, δυσαρέσκεια από την πολιτική ελίτ της χώρας και ετοιμότητα άνω του 40% των νέων να μεταναστεύσει. Αυτά είναι τα βασικά πορίσματα της σφυγμομέτρησης που διοργάνωσε στη νέα γενιά της Βουλγαρίας το γερμανικό πολιτικό ίδρυμα "Φρίντριχ Έμπερτ".

Τα αποτελέσματα αποτελούν ιδιόμορφο κοινωνιολογικό πορτραίτο των νεαρών ανθρώπων της σημερινής Βουλγαρίας, 25 χρόνια μετά της αρχή των πολιτικών αλλαγών και σχεδόν 8 χρόνια μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.

Τις αιτίες για την ετοιμότητα τόσου μεγάλου ποσοστού νέων να εγκαταλείψει τη χώρα συνοψίζει η κα Μιχαέλα Μάλερ από το ίδρυμα "Φρίντριχ Έμπερτ": "Σε πρώτη θέση είναι η ζήτηση καλύτερης εργασίας με μεγαλύτερες αμοιβές. Μετά την προσχώρηση της Βουλγαρίας στην ΕΕ το 2007 για τους νέους προέκυψαν νέες δυνατότητες στην αγορά εργασίας της Δυτικής Ευρώπης. Θα πρέπει να προσθέσουμε και το γεγονός ότι σύμφωνα με την γνώμη των νεαρών Βουλγάρων η πολιτική κατάσταση στη χώρα δεν είναι σταθερή ,υπάρχει μεγάλη δόση έλλειψης δημοκρατίας, ακόμα δε δημιουργήθηκε σταθερή δημοκρατική κοινωνία και αυτό δεν πρόκειται να γίνει σύντομα. Οι παλιές ελίτ είναι ακόμα στις ηγετικές θέσεις του κράτους και κινούν τα νήματα σ' όλους τους τομείς της ζωής".

Εάν έως την ένταξη της Βουλγαρίας στην ΕΕ το 2007 η βασική αιτία για την μετανάστευση ήταν η αυξανόμενη εγκληματικότητα και η κοινωνική ανασφάλεια, σήμερα μπορεί να περιγραφεί με μία λέξη - η απελπισία. Αυτό το αίσθημα, καθώς και η δυσαρέσκεια από τη ζωή προκαλούν συνήθως πολιτική δραστηριοποίηση, ιδιαίτερα στους νεαρούς ανθρώπους. "Στη Βουλγαρία όμως δεν είναι έτσι", λέει η κα Μάλερ.

"Δυστυχώς, στη Βουλγαρία ακόμα δεν αντιλαμβάνονται την πολιτική καριέρα σαν δυνατότητα να αλλάξεις τη ζωή, επειδή σύμφωνα με τους νέους τα κόμματα έχουν εκκενωθεί από περιεχόμενο και ιδέες. Υπάρχουν ορισμένοι αρκετά νεαροί πολιτικά δραστήριοι άνθρωποι που θέλουν να αλλάξουν την κατάσταση στη χώρα, αλλά γενικά αποτελούν εξαίρεση. Στους υπόλοιπους επικρατεί η σκεπτικιστική συμπεριφορά προς την πολιτική και η γνώμη ότι η πολιτική καριέρα είναι στόχος μόνο, όταν αποσκοπεί στην ατομική επιτυχία και όχι στην αλλαγή της κοινωνίας. Οι εμπειρίες των τελευταίων ετών δείχνουν ότι είναι πολύ δύσκολο, θα έλεγα αδύνατο να πετύχεις κάποια αλλαγή μέσω της πολιτικής. Και αυτό απωθεί πολύ τους νέους ανθρώπους".

Παρόλο που οι αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες πριν δύο χρόνια οδήγησαν στην παραίτηση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Πλάμεν Ορεσάρσκι, οι νέοι άνθρωποι δεν τις θεωρούν επιτυχείς. Δεν προκάλεσαν αλλαγή στην κοινωνία, ούτε οδήγησαν σε επόμενα πολιτικά βήματα. Σύμφωνα με την κα Μάλερ αυτή είναι δευτερεύουσα αιτία για την συνεχιζόμενη μετανάστευση των νέων.

"Φυσικά, πολλοί που εγκαταλείπουν την χώρα δεν είναι υψηλά ειδικευμένοι. Ένα από τα πορίσματα της σφυγμομέτρησης του ιδρύματος "Φρίντριχ Έμπερτ" είναι εύγλωττο: Οι νέοι άνεργοι προτιμούν να είναι άνεργοι στη Δύση, και όχι στη Βουλγαρία", αναφέρει η Μιχαέλα Μάλερ.

"Όταν δεν είσαι ανταγωνιστικός στη βουλγαρική αγορά, δεν είσαι ανταγωνιστικός και στη γερμανική. Υπάρχει ένας μύθος ότι οι άνθρωποι αυτοί αντλούν τα κοινωνικά συστήματα των χώρων στις οποίες βρίσκονται, αλλά δεν είναι έτσι. Όταν κάποιος έρθει στη Γερμανία και δεν μπορεί να βρει δουλειά, αυτό δε σημαίνει ότι αυτομάτως έχει δικαίωμα κοινωνικής βοήθειας. Τα διεθνές μίντια δεν παρουσιάζουν την περίπτωση πολύ αντικειμενικά".

Σύμφωνα με τους ειδικούς που έκαναν την έρευνα, η διαρροή εγκεφάλων αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για τη Βουλγαρία, επειδή η χώρα έχει ανάγκη ακριβώς από ειδικευμένους νεαρούς ανθρώπους που να κάνουν τις αλλαγές.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα