Η ραγδαία ανάπτυξη των τεχνολογιών κατά τον 21^ο αιώνα όχι μόνο άλλαξε τη ζωή πολλών ανθρώπων, αλλά και συνέβαλε στη διάλυση των ορίων μεταξύ των λεγομένων ανδρικών και γυναικείων επαγγελμάτων. "Τώρα πια δεν έχει σημασία το φύλο, αλλά οι δεξιότητες εργασίας, με τις οποίες μπορείς να συμβάλεις στην πρόοδο της εταιρείας", λέει ο Πλάμεν Τόλεφ, μάνατζερ σε βουλγαρογερμανική εταιρεία λογισμικού.

Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του, το ζήτημα μήπως οι γυναίκες έχουν τη θέση τους στον τομέα τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών από καιρό έχει επιλυθεί προς όφελος της ισοτιμίας τους. Σύμφωνα με τα λόγια του, για τον σύγχρονο εργοδότη είναι σημαντικό να βλέπει σε κάθε μέλος της ομάδας του προσωπικότητα με μοναδικό χαρακτήρα και προσόντα. Ούτε μία διεθνής εταιρεία δε θα εκτιμούσε τους εργαζομένους ανάλογα με την κατηγορία "φύλο", "εθνικότητα", "θρησκεία" κ.λπ.

Οι περισσότεροι μάνατζερ μοιράζονται τη γνώμη ότι δεν επιλέγουν τους υπαλλήλους τους ανάλογα με το φύλο ως κριτήριο, αλλά ανάλογα με τις δεξιότητές τους. Πολλές Βουλγάρες θα αρνηθούν να έχουν αντιμετωπίσει ανισότιμη στάση απέναντί τους από το ισχυρό φύλο στο γραφείο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία όμως οι γυναίκες λαμβάνουν κατά 20% περίπου χαμηλότερους μισθούς από τους άνδρες. Μόνιμη παραμένει η τάση τα νοικοκυριά, στα οποία κεφαλή της οικογένειας είναι εκπρόσωπος του ασθενούς φύλου, να είναι φτωχότερα από τα υπόλοιπα κατά 25-30%, γεγονός που κάνει τους ειδικούς δημογραφικής πολιτικής να μιλάνε για "θηλυκοποίηση της φτώχειας" στη Βουλγαρία.

Κάθε χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των καταγγελιών από γυναίκες στην Επιτροπή Προστασίας από Διακρίσεις. Τα συχνότερα παράπονα είναι για άρνηση των εργοδοτών να προσλαμβάνουν γυναίκες σε ορισμένη ηλικία, εγκύους ή πολύτεκνες μητέρες. Δε λείπουν και περιπτώσεις, στις οποίες εργαζόμενες γυναίκες παραπονιούνται για σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας. Άλλες φορτώνονται με έκτακτες υποχρεώσεις που δεν ανταποκρίνονται στην περιγραφή των καθηκόντων εργασίας τους.

Για εκατοντάδες παρόμοιες περιπτώσεις διακρίσεων σε βάρος των γυναικών από τους εργοδότες τους σε διάφορα σημεία της χώρας μπορεί να μας πει περισσότερα η Γκενοβέβα Τίσεβα, διευθύντρια του ιδρύματος "Βουλγαρικό κέντρο ερευνών για το φύλο". "Να επικεντρωθούμε στη θέση της Βουλγάρας γυναίκας στην αγορά εργασίας τώρα μας παρότρυνε η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση που προετοιμάζεται", λέει η ίδια.

"Το γεγονός που μας έκανε να θεωρούμε ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διακρίσεις από νωρίτερη ηλικία, είναι ότι στη συρρικνωμένη αγορά εργασίας κατά τα τελευταία χρόνια οι γυναίκες όλο και πιο δύσκολα βρίσκουν εργασία και παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα απομονωμένες σε σύγκριση με τους άνδρες. Εργάζονται και με πιο ασύμφορους όρους εργασίας. Εμφανίζονται και διακρίσεις λόγω ηλικίας. Σε πολλούς χώρους εργασίας, παρά το πτυχίο και την απαραίτητη κατάρτιση, δεν προσλαμβάνουν γυναίκες που έχουν συμπληρώσει την ηλικία 40-45 χρονών. Ο λόγος είναι ότι η εξωτερική εμφάνισή τους δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των εργοδοτών. Ακόμη και στις αγγελίες εργασίας κάποιοι εργοδότες περιγράφουν την εξωτερική εμφάνιση που περιμένουν να έχουν οι υποψήφιοι για την ελεύθερη θέση εργασίας, συνήθως στον τομέα των υπηρεσιών. Είναι συχνές και οι καταγγελίες για εκμετάλλευση στον χώρο εργασίας. Δεν είναι μυστικό, ότι στην υφαντουργία ξένοι εργοδότες επιτρέπουν αυθαιρεσίες που μέχρι τώρα δεν έχουν τιμωρηθεί από τα όργανα ελέγχου. Η εξίσωση της ηλικίας συνταξιοδότησης των δύο φύλων, που είναι στόχος της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, κατά τη γνώμη μας, θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διακρίσεις σε βάρος των γυναικών. Τα 37 χρόνια εργασίας που θα είναι απαραίτητα για συνταξιοδότηση, θα είναι ανέφικτα για το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων Βουλγαρών γυναικών".

Το πρόβλημα όμως φτάνει και πιο μακριά. Ακόμη σε περίπτωση αποδεδειγμένων διακρίσεων στον χώρο εργασίας, οι γυναίκες αρνιούνται να διεξάγουν δίκες για να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους. Σύμφωνα με τη Γκενοβέβα Τίσεβα, οι γυναίκες που τολμήσουν να το κάνουν, βρίσκονται στον "μαύρο κατάλογο" των εργοδοτών, ιδιαίτερα στις μικρότερες πόλεις, ως αποτέλεσμα να παραμένουν για μεγάλη περίοδο χωρίς δουλειά.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα