Οι «Αχάτ», «Ρεβιού», «Κοντρόλ», «Τζεντέμα», «Νέα γκενεράτσια», «Κονκουρέντ», «Άτλας», «Κλας», «Σουμπντιμπούλα» και άλλοι, και άλλοι… Τα τραγούδια αυτών των ροκ γκρουπ ήταν μέρος της ζωής πολλών Βουλγάρων κατά την περίοδο της δημοκρατικής μετάβασης. «Δεν ήταν «λουλούδια θερμοκηπίου». Μάλλον έμπαιναν στην κατηγορία των αγριόχορτων. Άγρια και φυσικά. Έντονα και προκλητικά», λέει στον πρόλογο της ανθολογίας «Λουλούδια από τα τέλη του ‘80» ένας από τους συγγραφείς της, Ρούμεν Γιάνεφ.

Το εξαιρετικό βιβλίο παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες στο πλαίσιο του παραδοσιακού 20^ου Σαλονιού των Τεχνών στο κλαμπ «Στούντιο 5» στο Εθνικό Μέγαρο Πολιτισμού και η πρεμιέρα του μετατράπηκε σε ροκ πάρτι με τη συμμετοχή θρυλικών βουλγαρικών ροκ γκρουπ. Εκδότης και συντάκτης του βιβλίου είναι η Ντοροτέια Μόνοβα, η οποία το 1987 ήταν μια από τους ιδρυτές του περιοδικού «Ρίταμ» (Ρυθμός) - η πρώτη νεανική έκδοση από την περίοδο του κομμουνιστικού καθεστώτος, που έδινε δυνατότητα εκδήλωσης στα νεανικά ροκ γκρουπ στη Βουλγαρία.

Έτσι στην πρώτη ολοκληρωμένη ιστορία της βουλγαρικής ροκ μουσικής από τα τέλη της δεκαετίας του ’80, που οι συγγραφείς του βιβλίου αποκαλούν «τη δεύτερη βουλγαρική γενιά ροκ μουσικών» συμπεριλαμβάνονται οι στίχοι περισσότερων από 200 εμβληματικών τραγουδιών και 270 φωτογραφίες. Το βιβλίο περιέχει αφηγήσεις, στίχους, συνεντεύξεις και αναμνήσεις ανθρώπων που συμμετείχαν ενεργά σ’ εκείνη τη δυναμική περίοδο, γεμάτη ενδιαφέροντα γεγονότα και σημεία καμπής, που ονομάζεται «η βουλγαρική μετάβαση». Ποια όμως ήταν αυτά τα «λουλούδια»; Σύμφωνα με τα λόγια της Ντοροτέια, είναι όλα εκείνα τα αγόρια και κορίτσια με κιθάρες, που δημιούργησαν την αντικουλτούρα, που μέχρι και σήμερα κατηγορηματικά «πλένει το πρόσωπο» του βουλγαρικού πολιτισμού. 

«Τα «λουλούδια της Αλλαγής» είναι ένα από τα ομορφότερα φαινόμενα στη νεότερη ιστορία μας. Αυτή η δεύτερη βουλγαρική γενιά ροκ μουσικών απήγγειλε ξεκάθαρα και κατηγορηματικά την καταδίκη κατά του ολοκληρωτικού καθεστώτος. Αυτή η γενιά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις πολιτικές και τις κοινωνικές αλλαγές στη Βουλγαρία από τα τέλη του 20^ου αιώνα. Αυτή η γενιά ανακοίνωσε το δικαίωμά της σε προσωπική ελευθερία και αξιοπρέπεια. Έδωσε στους συνομηλίκους της το κουράγιο να ξεσηκωθούν κατά της καθεστηκυίας τάξης των πατέρων τους. Αυτοί οι νέοι μουσικοί και ποιητές «ανατίναξαν» τα κοινά αποδεκτά πλαίσια της δημιουργικής διαδικασίας και άφησαν πίσω τους δεκάδες τραγούδια που μέχρι και σήμερα ακούγονται επίκαιρα και πειστικά.»

Θα ακουστεί και πάλι τόσο έντονα η βουλγαρική ροκ σαν κατά τη δεκαετία του ’80;
«Ο φρόντμαν του γκρουπ «Σουμπντιμπούλα» Βέντσι Ντρέννικοφ, ο οποίος παρουσίασε το βιβλίο, είπε κάτι όχι και τόσο ευχάριστο: ότι η ροκ θα γίνει και πάλι της μόδας όταν καταλάβουμε ότι δεν πετύχαμε την ελευθερία μας και όταν αρχίσουμε ξανά να προβάλλουμε τις αξιώσεις μας προς την κοινωνία για όλα αυτά που δεν κατορθώσαμε να υπερασπιστούμε.»

«Λουλούδια από τα τέλη του ‘80» - αυτή η χρονογραφία των σημαντικότερων γεγονότων στη βουλγαρική ροκ μουσική κατά την περίοδο 1987-1990 του εκδοτικού οίκου Paradox είναι κάτοχος τιμητικών διπλωμάτων του Συνδέσμου «Βουλγαρικό βιβλίο» και της κριτικής επιτροπής δημοσιογράφων για «Σημαντικότερο εκδοτικό σχέδιο» και «Εκδοτικό σχέδιο μεγαλύτερης κοινωνικής σημασίας» για το 2014.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα