Τα αποτελέσματα μιας σοβαρής έρευνας για την επίδραση που ασκούν οι ιδιοκτήτες, οι πολιτικοί και οι διαφημιζόμενοι στα μίντια δείχνουν τρομακτική εξάρτηση των δημοσιογράφων στη Βουλγαρία. Κάθε δεύτερος από τους ερωτηθέντες 100 δημοσιογράφους από 40 ΜΜΕ παραπονιέται από πολιτική πίεση στη δουλειά του, ενώ κάθε τρίτος μιλά για πίεση από πλευράς των διαφημιζόμενων. Την έρευνα έχουν πραγματοποιήσει δύο αναγνωρισμένοι εμπειρογνώμονες στον τομέα των μίντια - ο Κρουμ Μπλάγκοφ και ο Ορλίν Σπάσοφ.

"Στην έρευνα αρνήθηκαν να συμμετέχουν πολλοί δημοσιογράφοι, μεταξύ των οποίων και γνωστοί τηλεοπτικοί παρουσιαστές και ρεπόρτερς. Οι συνάδελφοι ανοιχτά ομολόγησαν ότι φοβούνται", λέει ο Κρουμ Μπλάγκοφ. Ένας σε τρεις δημοσιογράφους στη Βουλγαρία θεωρεί ότι η πολιτική πίεση στα μίντια αυξάνεται, ενώ στις συντάξεις μαζικά υπάρχουν άγραφοι κανόνες για την παρουσίαση θεμάτων, προσώπων ή εταιρειών με συγκεκριμένη τάση. Στην έρευνα αναφέρονται και οι τρόποι άσκησης πίεσης.

"Στην πρώτη θέση είναι η παρεμπόδιση της πρόσβασης σε πληροφορίες", ισχυρίζεται ο Κρουμ Μπλάγκοφ. "Οι πολιτικοί που είναι στην εξουσία, ανεξάρτητα εάν είναι στην κυβέρνηση, στη Βουλή, ή στην τοπική αυτοδιοίκηση μαζικά αρνούνται να δίνουν πληροφορίες σε εχθρικά μίντια. Ενώ προωθούν τα φιλικά μίντια με την παραχώρηση εσωτερικών πληροφοριών. Άλλος τρόπος επίδρασης είναι ο συνδυασμός πολιτικής και διοικητικής πίεσης. Ένας από τους μεγάλους όμιλος εφημερίδων ισχυρίζεται ότι στην διάρκεια της προηγούμενης κυβέρνησης του ασκήθηκε φορολογικός έλεγχος μόνο επειδή είχε κριτική συμπεριφορά προς τους κυβερνώντες .Το τρίτο που γίνεται πολύ συχνά είναι η διακοπή της πρόσβασης στην αγορά. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα - σε μία από τις μεγάλες βουλγαρικές πόλεις ο δήμαρχος απείλησε τον ιδιοκτήτη της μεγαλύτερης εταιρείας διανομής τύπου, ότι θα του πάρει τα περίπτερα εφημερίδων εάν πουλά συγκεκριμένη εφημερίδα. Ο δήμαρχος αυτός σήμερα είναι βουλευτής στη νέα Εθνοσυνέλευση".

Στη έρευνα του Κρούμ Μπλάγκοφ και του Ορλίν Σπάσοφ για πρώτη φορά περιλαμβάνεται παράλληλη έρευνα στους δημοσιογράφους και στους ιδιοκτήτες μίντια στη χώρα, που από πλευράς τους παραπονιούνται από πίεση που τους ασκείται από τους διαφημιζόμενους.

"Για μένα ήταν εξαιρετικά χρήσιμη, επειδή παρόμοια έρευνα δεν είχε γίνει μέχρι στιγμής", ισχυρίζεται ο Ορλίν Σπάσοφ. "Έχουν ερευνηθεί άλλες ξεχωριστές απόψεις της επίδρασης που ασκείται στα μίντια, τέτοια όμως γενική έρευνα που εμείς κάναμε για τη συμπεριφορά των ιδιοκτητών, πολιτικών και διαφημιζόμενων σαν μία αλληλοσυνδεμένη ομάδα δεν έχει γίνει. Γι' αυτό νομίζω ότι τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και ενδεικτικά για αυτό που γίνεται προς το παρόν στα βουλγαρικά ΜΜΕ".

Η παρουσίαση της έρευνας διεξήχθηκε στο φόντο της κατά σειρά πτώσης της Βουλγαρίας στην κατάταξη για την ελευθερία του λόγου της διεθνούς οργάνωσης "Ρεπόρτερς χωρίς σύνορα". Η Βουλγαρία ήδη κατέχει την 100^η θέση και είναι τελευταία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Ο διευθυντής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Σόφια, Ογκνιάν Ζλάτεφ που αρκετά χρόνια ασχολείται με την ρύθμιση των μίντια και την ελευθερία του λόγου στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, συμπλήρωσε , ότι η Βουλγαρία δεν μπορεί να υπολογίζει και σε διεθνή πίεση για να δημιουργήσει δική της ποιοτική αγορά ΜΜΕ.

"Παρακολουθώντας  τις διάφορες κατατάξεις των μεγάλων διεθνών οργανώσεων που ασχολούνται με την ελευθερία του λόγου, διαπιστώνουμε ότι τα βουλγαρικά μίντια θεωρούνται για όλο και πιο μη δημοκρατικά, όλο και πιο εξαρτώμενα, όλο και λιγότερο επαγγελματικά. Ότι δεν εκπληρώνουν το βασικό τους καθήκον - να πληροφορούν και διαπαιδαγωγούν την κοινωνία, και έχουν στραφεί προς τη διασκέδαση και την ανοιχτή σκόπιμη προπαγάνδα συγκεκριμένων ιδεών των ιδιοκτητών τους που συνεχίζουν να είναι σε μεγάλο βαθμό ασαφείς".

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα