Η θεραπεία των ψυχικών ασθενειών είναι το σύστημα στην τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, που έχει περισσότερα προβλήματα, ισχυρίζονται οι ειδικοί. Η καλύτερη χρηματοδότηση των κρατικών ψυχιατρικών νοσοκομείων, η ανακαίνιση των παλιών κτηρίων, η ίδρυση πληροφοριακού συστήματος ή μητρώου για τους όσους πέρασαν θεραπεία – αυτά πρέπει να είναι τα πρώτα βήματα της μεταρρύθμισης, η οποία, δυστυχώς, παρά τα πολλά προγραμματικά έγγραφα, ακόμη δεν έχει αρχίσει.

"Χωρίς το ενιαίο πληροφοριακό σύστημα δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο αριθμός των ατόμων, που έχουν περάσει από την νοσοκομειακή ψυχιατρική βοήθεια, ας πούμε, πέρυσι", λέει ο Δρ Κατσάροφ από το Κέντρο προστασίας των δικαιωμάτων των ασθενών. "Οι υγειονομικές αρχές γνωρίζουν μόνο τον γενικό αριθμό των ασθενών, που έχουν περάσει απ αυτήν την βοήθεια και οι οποίοι είναι περίπου 50 χιλιάδες ετησίως".

Εδώ και πέντε χρόνια η Δρ Τσβετεσλάβα Γκάλαμποβα είναι διευθύντρια ενός από τα 12 κρατικά ψυχιατρικά νοσοκομεία στη χώρα μας – εκείνου στην πολίχνη Νόβι Ίσκαρ. Τα προβλήματα της νοσοκομειακής ψυχιατρικής βοήθειας στην χώρα μας είναι πολύ σοβαρά, λέει η ίδια.

"Μόνο ένα απ' αυτά είναι τα παλιά κτήρια των περισσότερων νοσοκομείων. Υπάρχει ένα θαυμάσιο παράδειγμα για το ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν. Είναι το ψυχιατρικό νοσοκομείο στην πόλη Πάζαρτζικ, το οποίο φαίνεται όπως πρέπει και προσφέρει ποιοτικές ψυχιατρικές υπηρεσίες ευρωπαϊκού επιπέδου. Δυστυχώς, στα υπόλοιπα τα πράγματα δεν είναι καλά. Τα 12 κρατικά νοσοκομεία άνοιξαν πριν πολλά χρόνια. Το δικό μας πριν 70, ενώ εκείνο στο Καρλούκοβο – πριν 110. Δυστυχώς, όμως, τίποτε η σχεδόν  τίποτε από την ψυχιατρική μεταρρύθμιση, που προβλέπεται στο εθνικό πρόγραμμα ψυχικής υγείας 2004 -2012 δεν έχει γίνει πραγματικότητα".

"Μεγάλο πρόβλημα είναι η διαφορετική χρηματοδότηση, που τα κρατικά ψυχιατρικά νοσοκομεία έχουν", αναφέρει η γιατρός Τσβετισλάβα Γκάλαμποβα. "Τα ψυχιατρικά νοσοκομεία έχουν ορισμένο προϋπολογισμό, ενώ τα λεγόμενα κέντρα ψυχικής υγείας, π.χ., λαμβάνουν χρηματοδότηση ανάλογα με τον αριθμό ασθενών, που πέρασαν από εκεί. Απορροφώντας την επιχορήγηση, που το υπουργείο δίνει για θεραπεία 30 ημερών, τα κέντρα ψυχικής υγείας αβάσιμα στέλνουν τους ασθενείς στα κρατικά νοσοκομεία, αφού τους κρατάνε μόνο 15 μέρες. Το επιχείρημα των κέντρων είναι "Έτσι αποφάσισε το δικαστήριο". Αλλά το δικαστήριο αποφασίζει έτσι, επειδή ο εμπειρογνώμονας του Κέντρου ψυχικής υγείας το προτείνει", εξηγεί η γιατρός Γκάλαμποβα.

"Από τις αρχές του χρόνου μέχρι τώρα στο νοσοκομείο μας έχουν σταλεί με τον τρόπο αυτό 79 άτομα από τα κέντρα ψυχικής βοήθειας. Π.χ. τώρα έχουμε ασθενείς από την μακρινή πολίχνη Ντούπνιτσα. Αυτό επηρεάζει πολύ άσχημα τους ασθενείς. Για ποιά κοινωνικοποίηση και για ποιο εκσυγχρονισμό μιλάμε, αφού οι ασθενείς βρίσκονται μακριά από τους συγγενείς και φίλους τους;" ρωτάει η γιατρός Γκάλαμποβα.

Σύμφωνα με τον γιατρό Στόϊτσο Κατσάροφ: "Το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή είναι να γίνει αναθεώρηση της χρηματοδότησης της νοσοκομειακής ψυχιατρικής βοήθειας. Πρέπει να διορθωθεί ανάλογα με τα χαρακτηριστικά στοιχεία αυτών των ασθενειών".

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα