Υπάρχει μία παλιά παροιμία, που λέει ότι αυτό που δεν αγοράζεται με λεφτά, αγοράζεται με πολλά λεφτά. Έχουμε σκεφτεί όμως ότι τα δημόσια δεδομένα μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλα κέρδη; Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια δημιουργήθηκαν άνω του 90% όλων των δεδομένων στην ανθρώπινη ιστορία, που βρίσκονται και στη βάση της νέας Εποχής της πληροφορίας. Προς όφελος της κοινωνίας θα ήταν οι δημόσιες και δημοτικές αρχές και θεσμοί να ανεβάζουν στο ΄Ιντερνετ τα στοιχεία που συγκεντρώνουν, εξαιρέσει των προσωπικών και των απόρρητων στοιχείων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υπολογίσει ότι το κέρδος για την ευρωπαϊκή οικονομία από τη δημοσίευση των δημόσιων δεδομένων ανέρχεται σε 140 δις. ευρώ ετησίως.

"Τα ανοιχτά δεδομένα αφορούν όχι μόνο την στατιστική, αλλά την τοποθεσία, τις συγκοινωνίες, το περιβάλλων, τις επιστήμες, τον πολιτισμό, τον οικονομικό τομέα – γενικά τα πάντα", εξηγεί σε συνέντευξη για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία, ο κ. Ιβάιλο Γιάιτζιεφ, πολιτειολόγος και κάτοχος master Διπλωματίας που σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης της Μεγάλης Βρετανίας.

"Τι εννοούμε όταν λέμε ανοιχτά δεδομένα , συνεχίζει ο κ.Γιάιτζιεφ. Υπάρχουν κριτήρια. Πρέπει να είναι δωρεάν, οργανωμένα και προσιτά. Στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να είναι pdffiles. Πολύ σημαντικό είναι να μπορούν να επεξεργάζονται με υπολογιστή.»

Σύμφωνα με τον κ. Ιβάιλο Γιάιτζιεφ, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η εφαρμογή των ανοιχτών δεδομένων στη δημιουργία των έτσι ονομαζόμενων "έξυπνων πόλεων", που ρυθμίζουν την χρήση της ενέργειας σύμφωνα με τις ανάγκες σε πραγματικό χρόνο και παρέχουν δυνατότητες και κοινωνική ένταξη με νέες τεχνολογίες.

Έχουν επίσης επίδραση σε τομείς σαν την παιδεία, την προστασία των καταναλωτών, την υγειονομική περίθαλψη. Τα ανοιχτά δεδομένα εμφανίζονται συγκριτικά πρόσφατα. Το 2009 μονό η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν ανοιχτά δεδομένα. Το 2013 οι χώρες είναι 40. Η Βουλγαρία σαν χώρα που συμμετέχει στη συνεργασία για ανοιχτή κυβέρνηση θα πρέπει κάποια στιγμή επίσης να περάσει προς τη δημοσίευση ανοιχτών δεδομένων.

Πώς μπορεί να χρησιμοποιεί τα στοιχεία ο απλός πολίτης;
"Υπάρχουν τρία βασικά επιχειρήματα υπέρ των ανοιχτών δεδομένων", συνεχίζει ο κ. Γιάιτζιεφ. "Το πρώτο είναι ότι οδηγούν σε διαφάνεια. Επίσης αποτελούν ισχυρό οικονομικό πόρο. Μπορούν να συνδυάζονται με διάφορους τρόπος με άλλα ιδιωτικά και δημόσια δεδομένα για να παρουσιαστεί κάτι που έχει προστιθέμενη αξία και είναι εμπορικό προϊόν. Υπολογίζεται ότι με το άνοιγμα των δεδομένων έως το 2020 στην ευρωπαϊκή οικονομία θα προστεθούν άλλα 205 δισ. ευρώ. Όσον αφορά τη Βουλγαρία, το ποσό είναι 1,5 δις ευρώ, που αποτελεί το περίπου το 15% της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης".

Η Οδηγία για την περαιτέρω χρήση των πληροφοριών του δημοσίου τομέα είναι η ευρωπαϊκή οδηγία που υποχρεώνει τα κράτη να δημοσιεύουν τα δεδομένα τους για τους πολίτες.Ο Βούλγαρος ευρωβουλευτής Ιβάιλο Κάλφιν έχει σοβαρή συμβολή στην εκπόνηση της οδηγίας.

"Τα "ανοιχτά δεδομένα" γίνονται όλο και πιο δημοφιλή στις κυβερνήσεις που τα αντιμετωπίζουν σαν τρόπο για ενίσχυση της σχέσης με τους πολίτες, και παράγοντα που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη οικονομική άνοδο", συνεχίζει ο Ιβάιλο Γιάιτζιεφ. "Δημιουργήθηκαν και ινστιτούτα που ασχολούνται συγκεκριμένα με το θέμα. Η Κομισιόν ενθαρρύνει τους δημοσιογράφους να δίνουν όλο και μεγαλύτερη προσοχή στα ανοιχτά δεδομένα. Αυτό που είναι ωραίο στη Βουλγαρία είναι ότι είναι πολλοί οι άνθρωποι που γράφουν στα blog. Είναι ένα μέρος στο οποίο τα ανοιχτά δεδομένα έχουν δυναμικό. Υπάρχουν νεαροί άνθρωποι που κάνουν εφαρμογές προς κοινωνικό όφελος, όχι για επιχειρηματικούς στόχους και επίσης προωθούν τη διαδικασία. Στη Βουλγαρία με το ζήτημα ασχολείται η δημόσια διοίκηση. Τα ανοιχτά δεδομένα περιλαμβάνονται και στην Εθνική στρατηγική έως το 2020 και στη Στρατηγική για τη δημόσια διοίκηση, που δημοσιεύτηκε στα τέλη Μαρτίου φέτος. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ζήτηση στην κοινωνία γι' αυτά τα δεδομένα, δεν είναι σαφές πως θα εξελιχθεί η εφαρμογή αυτής της ευρωπαϊκής Οδηγίας και στις παγκόσμιες πρακτικές, και συγκεκριμένα στη βουλγαρική πρακτική. Εδώ επίσης η κοινωνία των πολιτών έχει τον ρόλο της. Εάν δεν υπάρχει η απαίτηση της κοινωνίας για γρήγορη και εύκολη πρόσβαση , κινδυνεύουμε να κάνουμε μία ιστοσελίδα και να μείνουμε σ αυτό το επίπεδο. Ενώ οι δυνατότητες στην αξιοποίηση των ανοιχτών δεδομένων είναι μεγάλες", μας είπε καταλήγοντας ο πολιτειολόγος Ιβάιλο Γιάιτζιεφ.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα