Μια από τις πιο δημοφιλείς και διαδεδομένες τελετές για την Πρωταπριλιά είναι να ξεγελάσεις κάποιον, κάτι που θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίζεις τα ψέματα των άλλων ολόκληρο το χρόνο. Ο λαός μας λέει "Το ψέμα έχει κοντά ποδάρια", επίσης "Με το ψέμα μπορείς να ξεγελάσεις πολλούς ανθρώπους, αλλά όχι για πολύ καιρό" και ακόμα "Ο ψεύτης και κλέφτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται".

Φυσικά, πάντα υπήρχαν άνθρωποι για τους οποίους η απάτη δεν είναι αμαρτία, αρκεί το τέλος να είναι καλός. Στις λαϊκές μας ιστορίες ένας τέτοιος χαρακτήρας είναι ο Χίταρ /Πονηρός/ Πέταρ. Σύμφωνα με τους επιστήμονες ο ίδιος "ζει" στα εδάφη μας ακόμα από το Μεσαίωνα. Και ενώ ένας άλλος συμβολικός χαρακτήρας, ο  νοτιοσλαβικός ήρωας Κράλι Μάρκο είναι φρουρός των συνόρων και προστάτης των φτωχών, ο Χίταρ Πέταρ κάνει το ίδιο, όμως με την βοήθεια της εξυπνάδας του.

Αγαπημένο θέμα του εύγλωττου λαϊκού χαρακτήρα είναι οι διαφορές πλούσιων και φτωχών. Σε μερικές ιστορίες ο Χίταρ Πέταρ διασώζει τα φτωχά του αδέλφια από την δύσκολη εργασία και κατορθώνει να πάρει λεφτά από τους τσορμπατζήδες και να τα μοιράζει στους εργάτες.

Μια ιστορία λέει πως μια μέρα ο Πέταρ καθόταν στην ταβέρνα, μιλώντας με τους συγχωριανούς του. Στο διπλανό τραπέζι καθόταν ήδη μεθυσμένος ο πιο πλούσιος του χωριού. "Πετρε, πες μου ένα καλό ψέμα και θα σου δώσω ένα χρυσό νόμισμα", είπε ο εύπορος και μάλιστα έβγαλε το χρυσό νόμισμα μπροστά σε όλους από τη τσέπη του. Ενώ ο έξυπνος απάντησε: "Εσύ δεν κρατάς τον λόγο σου και δεν έχω καμία δουλειά μαζί σου. Πρότεινες να παντρευτώ την κόρη σου και τώρα δεν το θυμάσαι;" Άρχισε να φωνάζει τότε ο πλούσιος: "Λες ψέματα, αυτό είναι αδύνατο, αξιολύπητε ανθρωπάκο!". Μόνο αυτό περίμενε ο Πέταρ: "Πες την αλήθεια για να ξέρω και εγώ – θα κάνουμε τον γάμο ή να πάρω το χρυσό νόμισμα".

Οι ερευνητές της προφορικής μας παράδοσης κατέγραψαν και ανέκδοτα για τις "μάχες" ανάμεσα στον Χίταρ Πέταρ και τον Ναστραντίν Χότζα, τον γνωστό ψεύτη, ο οποίος εμφανίζεται στα εδάφη μας κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Καμιά φορά καλύτερος ψεύτης βγαίνει ο Ναστραντίν Χότζας, που ήρθε από την Ανατολία, συχνότερα όμως ο Πονηρός Πέταρ, ο οποίος έλεγε πιο πολλά ψέματα, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα