Λόγω ακόμη λειτουργουσών χωματερών που ήδη έπρεπε όμως να κλείσουν γιατί εγκυμονούν κίνδυνο για τη φύση και την ανθρώπινη υγεία, πριν από λίγες μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε μήνυση στη Βουλγαρία. Αν καταδικαστεί, η χώρα μας θα πληρώνει δεκάδες χιλιάδες ευρώ την ημέρα μέχρι την επίλυση του προβλήματος.

Ας υπενθυμίσουμε τα γεγονότα 
Σύμφωνα με την Οδηγία περί Διαχείρισης Απορριμμάτων της ΕΕ, οι χώροι αποθήκευσης απορριμμάτων στη Βουλγαρία που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες οικολογικές απαιτήσεις, έπρεπε να κλείσουν μέχρι τις 16 Ιουλίου του 2009. Μέχρι τότε όμως η Βουλγαρία δεν κατόρθωσε να κλείσει ακόμη και το 50% των εν λόγω 200 χωματερών και η Κομισιόν έστειλε πρώτα προειδοποίηση στη χώρα μας ότι την περιμένουν κυρώσεις, αν δε βρει γρήγορη λύση του προβλήματος. Πάνω από 4 χρόνια αργότερα, η πρόοδος είναι περιορισμένη - στη χώρα ακόμη λειτουργούν113 αστικές χωματερές που δεν ανταποκρίνονται στα οικολογικά κριτήρια. Γι’ αυτό οι Βρυξέλλες έκαναν μήνυση στη Βουλγαρία στο Δικαστήριο της ΕΕ.

Τα προβλήματα
Γιατί η Βουλγαρία δεν κλείνει τις χωματερές αυτές που εγκυμονούν κινδύνους για τους ανθρώπους; Γιατί, για να τις κλείσει έπρεπε να κατασκευάσει 60 περίπου περιφερειακές χωματερές  που να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις. Για τον σκοπό, η χώρα μας έλαβε από τις Βρυξέλλες σημαντική χρηματοδότηση στο πλαίσιο δύο προγραμμάτων – το ISPA και το Πρόγραμμα Προστασίας του Περιβάλλοντος. Κατασκευάστηκαν μόνο 33 περιφερειακές χωματερές σύγχρονου τύπου. Τώρα κατασκευάζονται άλλες 18.

Οι λόγοι 
μπορούν να αναζητούνται στην τοπική διοίκηση που όχι πάντοτε έχει το απαραίτητο δυναμικό για την εκπόνηση ποιοτικών σχεδίων, καθώς και στην βραδεία έναρξη της υλοποίησης των σχεδίων. Σε πολλά μέρη η εκτίμηση περιβαλλοντικού και οικολογικού κινδύνου έγινε στα γρήγορα, πράγμα που προκάλεσε την αντίδραση διάφορων οικολογικών οργανώσεων και άλλων οργανώσεων των πολιτών, και αντί να επιταχυνθεί  η διαδικασία, πάλι επιβραδύνθηκε και έγινε κάτι σαν «φαύλος κύκλος». Εμβληματική είναι η περίπτωση με την περιφερειακή  χωματερή που σχεδιάστηκε να κατασκευαστεί στο Γιάμπολ.

Ποιος θα πληρώνει
Η Βουλγαρία πιθανόν θα χάσει σημαντικό ποσό από τους ευρωπαϊκούς πόρους που χορηγήθηκαν στη χώρα μας για την κατασκευή σύγχρονων χωματερών. Εξάλλου πιθανόν θα πληρώνει και κυρώσεις για μη τήρηση της οικολογικής νομοθεσίας στον τομέα των απορριμμάτων. Όπως πάντα, το βάρος θα αναλάβουν οι απλοί πολίτες. "Εμείς πληρώνουμε πρώτα με την υγεία μας, και μετά με τα χρήματά μας για τα λάθη των κυβερνώντων", λέει η Ντιάνα Μπόντσεβα από το οικολογικό κίνημα DEN στο Γιάμπολ.

"Οι υπουργοί θα φύγουν, εμείς όμως θα μείνουμε εδώ και θα εξακολουθήσουμε να δεχόμαστε τη βλαβερή επίδραση της παλιάς χωματερής", αγανακτεί ο πρόεδρος του οικολογικού κινήματος Ντιμίταρ Ντιμιτρόφ. "Πάλι εμείς θα πληρώσουμε τις κυρώσεις. Γιατί δεν μπορούμε να καταδικάσουμε έναν υπουργό ή δήμαρχο να πληρώσουν για την πολιτική τους".

Μαζί με το κόμμα των Πρασίνων, το οικολογικό κίνημα DEN ανέλαβε την πρωτοβουλία στη Βουλγαρία για υποστήριξη της Αναφοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για δικαστική δίωξη των ενεργειών της διοίκησης που προκαλούν ζημιές στο περιβάλλον.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα