Έρχεται το τέλος των φθηνών τραπεζικών πιστώσεων;

Η Κεντρική Τράπεζα Βουλγαρίας προειδοποίησε ότι τα επιτόκια των πιστώσεων σύντομα θα ακολουθήσουν ανοδική πορεία. Τέτοια είναι η παγκόσμια τάση που θα επηρεάσει και τη Βουλγαρία. Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Ιβάν Ίσκροφ συμβούλευσε τις βουλγαρικές τράπεζες να προσέχουν με τη μείωση των επιτοκίων των τραπεζικών δανείων.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών στη χώρα μας άρχισε μόνιμη μείωση των επιτοκίων των πιστώσεων και των καταθέσεων. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση της Κεντρικής Τράπεζας, γιατί οι τάσεις σε παγκόσμια κλίμακα είναι για σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, κάτι που οδηγεί σε άνοδο των επιτοκίων. Οι τράπεζες όμως δε νομίζουν να αντιδράσουν γρήγορα στην προειδοποίηση της Κεντρικής Τράπεζας, γιατί θεωρούν ότι δεν είναι τόσο σημαντικό πόσο υψηλά είναι τα επιτόκια, αλλά αν τα δάνεια είναι προσιτά, κάτι που εξαρτάται από την οικονομία και τα εισοδήματα του πληθυσμού. Το σχόλιο πάνω στο θέμα είναι του Εμίλ Χάρσεφ, διδάκτορας οικονομικών και γνωστός οικονομολόγος.

Μήπως υπάρχει αθόρυβος πόλεμος μεταξύ των εμπορικών τραπεζών στη χώρα μας;

"Ο όχι πολύ θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ των εμπορικών τραπεζών, που προσπαθούν τώρα να προσελκύσουν τους λίγους αξιόπιστους πελάτες σε συνθήκες κρίσης, οδήγησε σε "πόλεμο επιτοκίων", επισημαίνει ο Εμίλ Χάρσεφ. "Οι τράπεζες μειώνουν τα επιτόκια και μ’ αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να προσελκύσουν νέες επιχειρήσεις, διότι σε συνθήκες κρίσης όλοι είμαστε εξαιρετικά περιορισμένοι στις νέες συναλλαγές. Η αναζήτηση νέας λειτουργούσας επιχείρησης μέσω της μείωσης των επιτοκίων όμως, αυτόματα οδηγεί σε μείωση των επιτοκίων που οι τράπεζες προσφέρουν για νέες καταθέσεις. Η Κεντρική Τράπεζα σωστά προειδοποιεί ότι αυτό θα οδηγήσει σε συρρίκνωση του αριθμού των καταθέσεων στο μέλλον – κάτι που δεν ανταποκρίνεται στα συμφέροντα των εμπορικών τραπεζών".

Μήπως υπάρχει κίνδυνος τα δάνεια να γίνουν απρόσιτα για τις επιχειρήσεις;
"Όχι", είναι κατηγορηματικός ο Εμίλ Χάρσεφ. "Τα δάνεια, όπως κάθε άλλη εμπορική συναλλαγή, είναι εξίσου προσιτά, ανεξάρτητα από την τιμή τους. Η προσβασιμότητα εξαρτάται κυρίως από το γεγονός τι σχέδια είναι αποδοτικά σ’ αυτό το επίπεδο τιμής. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να λάβει φθηνό τραπεζικό δάνειο. Παρόμοιες αντιλήψεις αποτελούν ψευδαισθήσεις που εξαφανίστηκαν πριν από πάνω από 20 χρόνια με την κατάρρευση της θεωρίας της ελεγχόμενης κομμουνιστικής οικονομίας της αγοράς και τη μετάβαση σε άμεση σχεδιασμένη οικονομία. Από τότε είναι σαφές ότι το επιτόκιο καθορίζεται εξολοκλήρου από την αγορά. Τα επιτόκια των καταθέσεων και των δανείων είναι αλληλένδετα, έτσι μιλάμε για μια κοινή πορεία. Η προσβασιμότητα των δανείων εξαρτάται από το γεγονός κατά πόσο τα επενδυτικά σχέδια που προτείνονται στις τράπεζες, υπόκεινται σε χρηματοδότηση".

Η διαφορά ως προς τα επιτόκια με κράτη όπως η Τσεχία, η Πολωνία και άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ακόμη είναι αισθητή.
"Οι συγκρίσεις αυτές είναι εξαιρετικά συμβατικές και πολύ δύσκολες", συνεχίζει ο Εμίλ Χάρσεφ. "Γιατί, εκτός από τον βασικό παράγοντα που ασκεί επίδραση στο επιτόκιο, όπως η ίδια η τιμή των πόρων, υπάρχουν και άλλοι που αφορούν τα διάφορα είδη κινδύνου, που στα διάφορα κράτη είναι διαφορετικά. Από τον Φεβρουάριο, όταν άρχισαν οι κινητοποιήσεις των πολιτών και η πολιτική κρίση που επακολούθησε, η εκτίμηση του κινδύνου για τη Βουλγαρία, που εκπονούν οι τράπεζες, ακολουθεί μια συνεχόμενη ανοδική πορεία. Δηλαδή, ο παράγοντας αυτός επίσης οδηγεί σε άνοδο των επιτοκίων των δανείων. Τώρα η Κεντρική Τράπεζα απλώς προειδοποίησε τις τράπεζες και την κοινωνία ότι η μείωση των επιτοκίων των τραπεζικών δανείων δεν μπορεί να συνεχιστεί πια. Αντίθετα, πρέπει να περιμένουμε και να προβλέπουμε άνοδο των επιτοκίων των δανείων και σταδιακή άνοδο των επιτοκίων των καταθέσεων".

Η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής δε θα παρεμποδίσει ακόμη περισσότερο την οικονομία που τώρα βρίσκεται σε κρίση;
"Όχι! Δεν υπάρχουν ενδείξεις η οικονομία να χρειάζεται κεφαλαία, έτσι ώστε η ελαφριά ανατίμηση των δανείων να την παρεμποδίσει", συνοψίζει ο κ. Χάρσεφ. "Αντίθετα, τώρα η οικονομία δείχνει πλεόνασμα κεφαλαίων. Η απόσυρση κεφαλαίων όμως είναι μια από τις πιο δυσάρεστες επιπτώσεις της κρίσης. Η αύξηση του αριθμού και του ύψους των καταθέσεων του πληθυσμού οφείλεται κυρίως στην αποκεφαλαιοποίηση, δηλαδή στην απόσυρση κεφαλαίων από την εμπορική κυκλοφορία".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Διαδώστε

Έρχεται το τέλος των φθηνών τραπεζικών πιστώσεων;

Περισσότερα στην κατηγορία

Το ασταθές οικονομικό περιβάλλον επιδεινώνει το επιχειρηματικό κλίμα

Ο πληθωρισμός οδηγεί σε υψηλότερο τζίρο και αναζήτηση νέων χαρτονομισμάτων 100 και 50 λέβα

Η υπουργός Οικονομικών Λιουντμίλα Πετκόβα συμμετέχει σε συναντήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ