Όταν γίνεται λόγος για την πόλη Σαντάνσκι, πάντα φανταζόμαστε τον ζεστό Νότο, την ασυνήθιστη για το υπόλοιπο μέρος της χώρας μεσογειακή βλάστηση, τις μεταλλικές πηγές. Εκεί υπάρχουν υπέροχα ξενοδοχεία και πολλά σπα κέντρα. Αλλά το Σαντάνσκι είναι ακόμη γνωστό ως η πόλη του Σπαρτάκου.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι το χάλκινο μνημείο του Σπαρτάκου, που είναι στην είσοδο του βυθισμένου σε πρασινάδα πάρκου, έχει γίνει σύμβολο του θέρετρου αυτού. Το όνομα του θρυλικού μονομάχου φέρουν η μεγαλύτερη συνοικία του Σαντάνσκι, το στάδιο της πόλης, η τοπική λέσχη ανατολικών πολεμικών τεχνών, καθώς και σειρά εστιατορίων, καφετεριών και ξενοδοχείων. Ο Σπάρτακος πραγματικά μετατράπηκε σε τουριστικό λόγκο της πόλης.

Στα πρώτα γραπτά μνημεία γι' αυτήν την περιοχή αναφέρεται, ότι στην πεδιάδα του ποταμού Στρυμόνα, κοντά στην σημερινή πόλη Σαντάνσκι, ζούσε η θρακική φυλή των Μαίδων. Τον 2ο αιώνα πρ. Χρ. αυτά τα εδάφη πέφτουν στην επικράτεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Υποτίθεται πως ακριβώς εδώ, κατά το ρουν του ποταμού, γεννήθηκε ο Σπάρτακος από την φυλή των Μήδων.

Γι' αυτό μιλά και ο Έλληνας ιστορικός Πλούταρχος, που έζησε τον 1ο αιώνα. Την ίδια γνώμη εξέφρασε την δεκαετία του '70 του περασμένου αιώνα ο Γερμανός καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας Τσίγκλερ. Δεν έχουμε, όμως, ασφαλή τοπική πηγή, η οποία να μας πει που ακριβώς είναι η γενέτειρά του, εξήγησε ο Βλαντιμίρ Πετκόφ, διευθυντής του αρχαιολογικού μουσείου στο Σαντάνσκι.

Υποτίθεται, ότι ο Σπάρτακος αιχμαλωτίστηκε από τους Ρωμαίους στην διάρκεια της εισβολής των ρωμαϊκών στρατών σ' αυτό το μέρος των Βαλκανίων.Ύστερα ο Θράκας πολεμιστής πωλήθηκε στην αγορά σκλάβων. Η ασυνήθιστη δύναμη και ομορφιά του έκαναν μεγάλη εντύπωση στον Λενκούλ Μπατιάτ, ιδιοκτήτη μίας από τις μεγαλύτερες σχολές μονομαχίας στην επικράτεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Από αυτό το σημείο και πέρα η ιστορία είναι καλά γνωστή. Στην διάρκεια πολλών αιώνων ο θρύλος για τον ηγέτη μίας από τις μεγαλύτερες εξεγέρσεις σκλάβων στην ανθρώπινη ιστορία, ήταν έμπνευση για ποιητές, γλύπτες, ζωγράφους, συγγραφείς, σκηνοθέτες.

Μαζί με τους τοπικούς επιχειρηματίες στον χώρο του τουρισμού, η τοπική αυτοδιοίκηση του Σαντάνσκι έχει προετοιμάσει σχέδιο, που αποσκοπεί στην προβολή της αρχαίας ιστορίας της πόλης, καθώς και των δυνατοτήτων πολιτιστικού και ιστορικού τουρισμού στην περιοχή. Για τον σκοπό θα αποκατασταθεί και η αγορά σκλάβων, στην οποία υποτίθεται πώς πωλήθηκε ο Σπάρτακος. Βρίσκεται στο γειτονικό του Σαντάνσκι χωριό Σκλάβε, το όνομα του οποίου προέρχεται από την λέξη σκλάβος, που από τα αρχαία Ελληνικά πέρασε στα Λατινικά.

"Η ιστορία λέει και υπάρχουν και αποδείξεις, ότι τα καλοκαίρια τον Ιούνιο στο χωριό Σκλάβε γίνονταν αγορά σκλάβων", αναφέρει ο αντιδήμαρχος του Σαντάνσκι Μλαντέν Τίμτσεφ. "Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός, ότι μέχρι και σήμερα την ίδια περίοδο στο χωριό γίνεται παραδοσιακή αγορά για εμπόριο με ζώα. Θα κάνουμε, λοιπόν, αναπαράσταση της αρχαίας αγοράς, βασιζόμενοι σε θεατρικούς ομίλους, που θα αποκαταστήσουν εκείνη την ατμόσφαιρα με τα αρχαία ενδύματα. Βασιζόμαστε επίσης στους συμβούλους μας – ιστορικούς και αρχαιολόγους, έτσι ώστε να πράγματα να φαίνονται αυθεντικά".

 
Η επισκοπική βασιλική από τον 5-6 αιώνα. Φωτογραφία: Βενέτα Νικόλοβα

Εκτός από την αναπαράσταση της αρχαίας αγοράς, η τουριστική διαδρομή θα περιλαμβάνει και άλλα μέρη, που συνδέονται με την εποχή, όταν οι μονομαχίες ήταν της μόδας σ αυτό το τμήμα της Γηραιάς ηπείρου. Τα θέατρα ήταν ελκυστικά μέρη για τους ανθρώπους της αρχαιότητας. Πολύ καλά διατηρημένα ερείπια υπέροχου αρχαίου θεάτρου μπορείτε να δείτε στο κέντρο της πόλης Σαντάνσκι. Υποτίθεται, ότι εκεί γίνονταν μονομαχίες. Διαθέτουμε και αποσπάσματα από τις λεγόμενες αφίσες λογομαχίας, που χρησιμοποιούνταν για διαφήμιση των μονομαχιών και που αργότερα χρησιμοποιούνταν από τους χριστιανούς για άλλους σκοπούς, λέει ο διευθυντής του αρχαιολογικού μουσείου Βλαντιμίρ Πετκόφ.

"Με την αποκατάσταση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στα Βαλκάνια οι μονομαχίες γίνονται μέρος της καθημερινότητας των αρχαίων πόλεων, που βρίσκονται στην πεδιάδα του Στρυμόνα. Οι άνδρες γράφονται στις σχολές μονομαχίας για προετοιμασία, ενώ μετά αρχίζουν να λαμβάνουν μέρος σ' αυτές τις ατραξιόν.

Από τον δήμο Σαντάνσκι αναμένουν το σχέδιο, που συνδέεται με την αναπαράσταση της αρχαίας αγοράς σκλάβων να προσελκύσει και άλλους τουρίστες στην περιοχή. Ελληνικά τουριστικά γραφεία, π.χ. έχουν περιλάβει πλέον το χωριό Σκάβε στις διαδρομές τους για το 2013. Άλλα αξιοθέατα εδώ είναι τα ερείπια επισκοπικής βασιλικής από τον 5-6 αιώνα, αρχαία χριστιανικά μωσαϊκά, τοιχογραφίες, ερείπια δρόμων και κτηρίων.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα