Η Εβδομάδα πριν από τη μεγάλη χριστιανική γιορτή του Πάσχα θεωρείται τρομερή, εξαιτίας των παθών του Σωτήρα, που ο Ίδιος υπέστη για την σωτηρία του ανθρώπινου γένους. Αυτή είναι η πιο βαριά εβδομάδα στην οποία οι χριστιανοί θυμούνται και ζούνε ιδιαίτερες τελετές λατρείας.

«Το αποκορύφωμα αυτής της τρομερής εβδομάδας είναι η Μεγάλη Παρασκευή, ημέρα στην οποία ο Υιός του Θεού έζησε και άντεξε τις κατηγορίες, το μαστίγωμα , τον κρατούσαν όμηρο με έναν πορφυρό μαντύα, τον χλεύασαν και τον χαστούκιζαν. Μετά την σταύρωση, τον θάνατο και την κηδεία του, μετά από όλα αυτά ήρθε η Ανάστασή Του», είπε ο πατήρ Κλίμεντ Χαριζάνοφ από τον Μητροπολιτικό Ναό της Μεταμορφώσεως του Κυρίου.

«Την ονομάζουμε Μεγάλη Εβδομάδα γιατί σ’ αυτήν έγιναν πολλά πράγματα, τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την σωτηρία του ανθρώπινου γένους. Στην αρχή τον Χριστό τον παρέδωσε ο μαθητής του, ο Ιούδας, για 30 αργύρια, μετά οδηγήθηκε στον αρχιερέα και τέλος στον Πόντιο Πιλάτο, ο οποίος υπέκυψε στις δολοπλοκίες και έπλυνε τα χέρια του με τις λέξεις «Δεν είμαι υπεύθυνος για τον θάνατο αυτού του δικαίου» και στην συνέχεια τον σταύρωσε. Νομίζω πως αυτά τα πράγματα είναι γνωστά και δεν υπάρχει λόγος να τα επαναλαμβάνουμε. Το σημαντικό είναι ότι σ' αυτές τις ιερές μέρες γεμάτες αγωνία, πρέπει πιο συχνά να σκεφτόμαστε το τι πέρασε και έζησε ο Χριστός για μας τους αμαρτωλούς και τους αχάριστους. Βέβαια, σίγουρα εμείς πρέπει να σκεφτόμαστε για τα δεινά του Σωτήρα μας, αλλά ακόμα πιο πολύ η Εβδομάδα των Παθών είναι μια περίοδος περισυλλογής. Και εμείς πρέπει να ζήσουμε όλο που έζησε ο Υιός του Θεού για μας. Η Εκκλησία, μέσω των λειτουργιών και των Ευαγγελίων, τα οποία διαβάζονται τότε, μας δίνει την δυνατότητα και εμείς να βυθιστούμε σ' αυτή την ατμόσφαιρα και να πάρουμε και εμείς μέρος, να δακρύσουμε μαζί τη Μητέρα του Χριστού μαζί με τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, δηλαδή με όλους τους άλλους, οι οποίοι αγαπούν τον Σωτήρα».

Την Μεγάλη Πέμπτη είναι ο Μυστικός Δείπνος, στον οποίο οι μαθητές του Χριστού πλένουν τα πόδια του Δάσκαλού τους και την εγκαθίδρυση της Αγίας Ευχαριστίας, στην οποία τελείται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Η Εβδομάδα των Παθών συνοδεύεται με αυστηρή νηστεία. Οι Χριστιανοί τρώνε φαγητά χωρίς κρέας και λάδι, ενώ τη Μεγάλη Παρασκευή δεν τρώνε τίποτα. Στους ηλικιωμένους, και άρρωστους δίνουν μόνο ψωμί και νερό.

«Βέβαια, όταν ένας άνθρωπος τα έχει ζήσει όλα αυτά, τότε δεν σκέφτεται τόσο πολύ για το φαγητό», συνεχίζει ο πατήρ Χαριζάνοφ. «Αυτός ο άνθρωπος δεν έχει όρεξη για φαγητό, γιατί η ψυχή του και το μυαλό είναι γεμάτοι σκέψεις και άλλα συναισθήματα και για το λόγο αυτό για τους ανθρώπους που νηστεύουν δεν είναι καθόλου δύσκολο. Είναι σημαντικό να ζήσουμε, να πάρουμε μέρος σε αυτά τα συμβάντα μυστικισμού. Αν τα κατανοήσουμε αυτά – αυτά είναι γεμάτα με τρομερούς συμβολισμούς. Ο Ιησούς Χριστός είναι το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, έρχεται εδώ μόνο με αγάπη για το ανθρώπινο γένος, εμφανίζεται με ανθρώπινη μορφή και δημιουργεί τα πάντα, για να μπορούμε εμείς να ονομαζόμαστε παιδιά του Θεού. Η Μεγάλη Παρασκευή πέφτει στην έκτη μέρα της βιβλικής εβδομάδας, είναι η μέρα κατά την οποία ο Αδάμ εκδήλωσε ανυπακοή και έφαγε από δέντρο της γνώσης για το «καλό» και το «κακό». Για αυτούς τους λόγους ο Ιησούς Χριστός υποβλήθηκε στα βασανιστήρια την έκτη μέρα της εβδομάδας, για να αποκαταστήσει τον πρώτο Αδάμ. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο δεύτερος Αδάμ».


"Ο Ελκόμενος", τοιχογραφία του Θεοφάνους του Κρητού, Μονή Σταυρονικήτα. Φωτογραφία: pravoslavieto.com

Όλα αυτά τα βασανιστήρια του Σωτήρα τα υποφέρει στο όνομα της αγάπης – η πιο μεγάλη χριστιανική αρετή και το χαρακτηριστικό γνώρισμα του χριστιανού. «Απ' αυτό θα καταλάβουν όλοι ότι είστε δικοί μου μαθητές - εάν έχετε αγάπη μεταξύ σας», είπε ο Χριστός. Ο ίδιος ο Χριστός μας δίνει τέτοιο παράδειγμα για την βαθιά αγάπη, ακόμα και γι’ αυτούς που τον σταύρωσαν, προσεύχεται ο Χριστός ως την τελευταία του πνοή «Θεέ, μην τους το θεωρήσεις αμαρτία». Αργότερα θα δούμε και τον Άγιο Στέφανο και πολλούς άλλους αγίους οι οποίοι παρακαλούν τον Θεό για τους δολοφόνους τους και τους βασανιστές τους.

Στο τέλος της Μεγάλης Εβδομάδας όλοι όσοι νήστευσαν μπορούν να εξομολογηθούν και να συμμετέχουν στη Θεία Επικοινωνία. Όπως στη διάρκεια όλης της Μεγάλης Τεσσερακοστής, έτσι και κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα οι Χριστιανοί που θέλουν να πάρουν τη Θεία Ευχαριστεία πρέπει να καθαρίσουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις προθέσεις τους, και ακόμα περισσότερα τις πράξεις τους.

"Η προετοιμασία για το Μυστήριο είναι η ίδια η ζωή του χριστιανού", υπογραμμίζει ο πατήρ Κλίμεντ. "Αυτό δεν δημιουργείται τοσο με το διάβασμα των κανόνων, με τους ψαλμούς, αν και αυτά είναι σημαντικά, αλλά με προετοιμασία της ζωής του και να μας εισάγει στην Θεία Κοινωνία. Αυτός είναι ο πιο στενός και άμεσος τρόπος που μας ενώνει με τον Χριστό, επειδή αυτός μας έχει δώσει να φάμε το σώμα Του και να πιούμε το αίμα Του. Αυτό εδώ είναι ένα παράδειγμα για την ατέλειωτη αγάπη του, τέτοια αγάπη που ο άνθρωπος είναι αδύνατον να εξηγήσει. Αν ο Θεός έλεγε πράγματι ότι αυτό "είναι στα αλήθεια το σώμα μου και το αίμα μου" δεν θα το πιστεύαμε, ούτε καν θα μας περνούσε από το μυαλό ότι θα μπορούσαμε να χρησιμοποιούσαμε το σώμα και το αίμα του Χριστού για να φάμε και να πιούμε. Αλλά επειδή ο Χριστός μας αγαπάει γι' αυτό τον λόγο δεν μας το είπε έτσι, αλλά μας το εξήγησε με παράδειγμα για να το καταλάβουμε, όχι μόνο από την προσευχή, αλλά και με το μυστικισμό στα Άγια Μυστήρια μαζί του. Αυτή είναι τεράστια χαρά, τεράστια ευτυχία που έχουμε στις καρδιές μας τον Ιησού Χριστό και πρέπει να δοκιμάζουμε όσο μπορούμε για περισσότερο καιρό να τον κρατάμε μαζί μας. Όπως όταν συναντάμε έναν αγαπητό επισκέπτη και θέλουμε για πολύ καιρό να μείνει στο σπίτι μας, έτσι και με τον Χριστό πρέπει να τον παρακαλάμε με χριστιανικές αρετές με τις οποίες πρέπει να τον τιμούμε. Η Εβδομάδα των Παθών είναι ανάλογη με τις πρώτες επτά μέρες της Δημιουργίας του κόσμου. Όπως και στην αρχή, ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο μέσα σε 6 μέρες και την 7η ξεκουράζεται. Έτσι και την Μεγάλη Εβδομάδα ξαναδημιουργεί τον κόσμο από την αρχή. Αυτός φτιάχνει καινούργιο κόσμο χριστιανοσύνης, καθώς την 7η μέρα αναπαύεται στον τάφο και ανασταίνεται στην 8η μέρα για να δώσει ζωή στους Χριστιανούς".

Μετάφραση: Χριστιάνα Γκουντέλα