H οργάνωση "Διαφάνεια χωρίς σύνορα" παρουσίασε ανάλυση των τελευταίων προεδρικών και τοπικών εκλογών, που διενεργήθηκαν τον Οκτώβριο του 2011 στη Βουλγαρία. Τα πορίσματα δείχνουν ότι το 2011 διατηρούνται οι τάσεις και οι παραβάσεις που διαπιστώθηκαν στις προηγούμενες εκλογές του 2009. Ωστόσο 20 χρόνια από την έναρξη της δημοκρατικής μετάβασης στη χώρα μας οι εκλογές είναι πλέον πολύ πιο διαφανείς.

Η παρακολούθηση της εκλογικής διαδικασίας το 2011 έγινε σε συνεργασία με 22 μη κυβερνητικές οργανώσεις, από συνολικά 615 παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων και φοιτητών και ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, σε τρεις βασικές κατευθύνσεις: χρηματοδότηση των εκλογικών εκστρατειών, προετοιμασία και διενέργεια των εκλογών, δοκιμαστική συμμετοχή περιφερειακών κέντρων καταμέτρησης των ψήφων.

Το τελευταίο είναι νέα μέθοδος καταγραφής των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας. Το 2011 ο δείκτης διαφάνειας στη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών δείχνει ότι οι προεκλογικές εκστρατείες των υποψηφίων προέδρων και αντιπροέδρων της Δημοκρατίας ήταν πιο διαφανείς σε σύγκριση με τις προεκλογικές εκστρατείες των υποψηφίων στις τοπικές εκλογές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης, στις εκλογές του 2011 οι προειδοποιήσεις για εμπόριο ψήφων είναι 4,6% των παραβάσεων, ενώ στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2009 το μερίδιό τους είναι 11,5%. Παρατηρείται όμως ενίσχυση των πιέσεων που ασκούνται στους ψηφοφόρους. Έχουν αυξηθεί και τα παράπονα για παράνομη διαφήμιση και διαφώτιση – από 20,5% το 2009 στο 25,19% το 2011.

Στις τελευταίες εκλογές συχνότερα είναι τα παράπονα κατά των οργανωτικών παραβάσεων, ανάμεσα στις οποίες η διαγραφή ψηφοφόρων από τους εκλογικούς καταλόγους. Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών και αναπληρωτή πρωθυπουργό Τσβετάν Τσβετάνοφ όμως δεν είναι σωστό οι προεδρικές και οι δημοτικές εκλογές που διενεργήθηκαν μαζί το 2011 να συγκρίνονται με τις αντίστοιχες προηγούμενες εκλογές, δηλαδή, με τις τοπικές εκλογές του 2007 και τις προεδρικές του 2006, ιδιαίτερα όσον αφορά το εμπόριο ψήφων.

Ιδού το σχόλιο της Βάνια Νούσεβα από την οργάνωση "Διαφάνεια χωρίς σύνορα":
"Διαπιστώσαμε για ακόμη μια φορά ότι τα οργανωτικά προβλήματα αποτελούν ένα σοβαρό μερίδιο όλων των παραβάσεων στην διενέργεια των εκλογών. Τα προβλήματα αυτά δεν είναι διοικητικά και ασκούν αρνητική επίδραση στα τελικά αποτελέσματα των εκλογών και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Το κύριο μήνυμά μας είναι ότι πρέπει να καταβάλλονται περισσότερες προσπάθειες στην ανάπτυξη των ικανοτήτων της εκλογικής διοίκησης. Είναι απαραίτητο νέο μοντέλο για τη διοργάνωσή της. Προφανώς, οι πολιτικές προσλήψεις στην εκλογική διοίκηση σε όλα τα επίπεδα, δεν βοηθούν την καλή επαγγελματική προετοιμασία των εκλογών. Ανάμεσα στις συγκεκριμένες προτάσεις μας είναι η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή ως όργανο με μόνιμη λειτουργία, να προετοιμάζει καλύτερα με ευρύ πρόγραμμα τα μέλη των τμηματικών και των δημοτικών εκλογικών επιτροπών. Μεγάλη σημασία έχει και η μεγαλύτερη διαφάνεια στην εργασία της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής".
 
"Άλλο βασικό πόρισμα της ανάλυσης είναι ότι αυξάνεται το μερίδιο των παραβάσεων που αφορούν την άσκηση ελέγχου και διάφορων μορφών πιέσεων στους ψηφοφόρους", λέει επίσης η κα Νούσεβα. "Σε σύγκριση με τα αποτελέσματα των προηγούμενων εκλογών, διαπιστώσαμε ορισμένο περιορισμό του άμεσου εμπορίου ψήφων, αλλά παρατηρείται ενίσχυση του παράνομου ελέγχου που ασκείται στους ψηφοφόρους. Είναι απαραίτητες περισσότερες προσπάθειες τόσο εκ μέρους των κρατικών θεσμών, όσο εκ μέρους των πολιτικών κομμάτων για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού".

Η Βάνια Νούσεβα επεσήμανε επίσης ότι κατά τη δημοκρατική περίοδο 20 χρονών στη Βουλγαρία διαγράφεται ενδιαφέρουσα τάση για αύξηση της διαφάνειας στην οικονομική διαχείριση των κομμάτων και των συνασπισμών. Το 2007 το επίπεδο της διαφάνειας στην οικονομική διαχείρισή τους είναι πολύ πιο χαμηλό σε σχέση με το 2011. Αυτό οφείλεται στις νομοθετικές τροποποιήσεις και την επιβολή προστίμων τα τελευταία χρόνια.

Η χαμηλή εμπιστοσύνη των πολιτών στη διαφάνεια των κομμάτων ακόμη αποτελεί πρόβλημα, διευκρίνισε η κα Νούσεβα. Στον δείκτη αυτό η Βουλγαρία μπορεί να συγκριθεί με τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες, αλλά βρισκόμαστε μακριά από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ελβετία, όπου έχουν καθιερωθεί ευρωπαϊκά στάνταρ διαφάνειας στις εκλογικές δαπάνες, συμπλήρωσε η Νούσεβα.

Mετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα