Ολοκληρώθηκαν οι φετινές ανασκαφές του φρουρίου Σόστρα στη βoρειοκεντρική Βουλγαρία. Στην πραγματικότητα η Σόστρα είναι οδικός σταθμός και οχυρωμένο στρατόπεδο στο σημαντικό για την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δρόμο που εκτεινόταν από την αρχαία πόλη Ulpia Eskus στην όχθη του ποταμού Δούναβη.

Ο δρόμος αυτός περνούσε από την κοιλάδα του Δούναβη, διέσχιζε τον Αίμο από το σημερινό πέρασμα του Τρογιάν και κατευθυνόταν προς την Φιλιππούπολη (την σημερινή πόλη Πλόβντιφ). Το φρούριο βρίσκεται στις βόρειες πλαγιές του Αίμου, σε απόσταση μόλις 100 μέτρων από το δρόμο Λόβετς-Τρογιάν, και είναι καλά διατηρημένο, καθώς από τον 5ο αιώνα, όταν εισέβαλαν οι Ούννοι, στον τόπο δεν ήρθαν νέοι κατακτητές. Τα τείχη του σώζονται σε ύψος μέχρι δύο μέτρα και σε κάποια σημεία και μέχρι και τρία.

Η αρχαιολογική σεζόν της Σόστρα ολοκληρώθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου με το εντυπωσιακό φωτιστικό θέαμα "Σπίθες της αιωνιότητας" (στην παρακάτω φωτογραφία). Συμμετείχαν ηθοποιοί, ντυμένοι ως Ρωμαίοι εκατόνταρχοι και στρατιώτες. Πάνω από 600 άνθρωποι παρακολούθησαν την παράσταση αρχαίων τελετών – όπως την αλλαγή της φρουράς στην κεντρική πύλη.

\\
Φωτογραφία: BGNES

Το σύνθημα της φετινής αρχαιολογικής αποστολής ήταν "Να μάθουμε την ιστορία των φρουρίων Σόστρα". Διότι, όπως επισημαίνει ο επικεφαλής της ομάδας, Δρ Ιβάν Χρίστοφ, τα φρούρια στην πράξη είναι τρία.

"Για μια περίοδο από 250 χρόνια η ρωμαϊκή επαρχιακή διοίκηση κτίζει σχεδόν το ένα πάνω από το άλλο τρία οχυρωμένα στρατόπεδα", είπε. "Η κατασκευή του πρώτου οχυρωμένου στρατοπέδου ξεκινά από το δεύτερο μισό του 2ου αιώνα επί του αυτοκράτορα Αντωνίνου Πίου. Οι επόμενες κατασκευές είναι από τα χρόνια του Σεπτίμιου Σεβήρου και του Γαληνού. Ο προορισμός και των τριών οχυρών είναι για να χωρέσει σ’ αυτά ο κύριος πυρήνας της ρωμαϊκής βοηθητικής στρατιωτικής μονάδας, η οποία δρα υπό τον κυβερνήτη της επαρχίας της Κάτω Μοισίας. Με τα χρόνια ο αριθμός των στρατιωτών κυμαίνεται από 500 έως χίλια άτομα. Αυτό είναι ένα αρκετά εντυπωσιακό τμήμα της Χωροφυλακής, αν χρησιμοποιήσουμε έναν σύγχρονο όρο. Η μονάδα αυτή περιφρουρούσε τον σημαντικό για την αυτοκρατορία δρόμο, ίσως έπρεπε και να καταστέλλει τις ταραχές των ντόπιων κατοίκων. Έχουμε αποδείξεις ότι επί του Αντωνίνου Πίου ο πληθυσμός έχει εξεγερθεί κατά ορισμένων φορολογικών και διοικητικών αλλαγών που έγιναν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία".

 
Ο νοτιοανατολικός πύργος. Φωτογραφία: BGNES

Κατά τις φετινές έρευνες εξακριβώθηκε η χρονολόγηση των κτιρίων. Για πρώτη φορά στη χώρα μας, ακριβώς στην Σόστρα, ανακαλύφθηκαν οι παράγκες των στρατιωτών μιας βοηθητικής μονάδας. Τέτοιες παράγκες στη χώρα μέχρι στιγμής βρέθηκαν μόνο σε μεγάλα στρατόπεδα κατά μήκος των συνόρων της αυτοκρατορίας – στις ρωμαϊκές πόλεις Nove και Dorustorum στην όχθη του Δούναβη. Στις εγκαταστάσεις αυτές οι απλοί στρατιώτες κοιμόντουσαν και είχαν τα όπλα τους. Οι στρατώνες στο φρούριο είναι ξύλινοι, με σταθερή σκεπή κεραμίδια και καλοσχηματισμένους ορόφους. Τα δωμάτια είναι πολύ μεγάλα – από 40-50 έως 100 μέτρα. Σχηματίζουν σειρές κατά μήκος των τειχών και σε απόσταση επτά μέτρων από αυτά. Ανάμεσα στους στρατώνες και στα τείχη είχε μια χαρακτηριστική για τα ρωμαϊκά οχυρωμένα στρατόπεδα οδό. Στο τέλος του κάθε στρατώνα ήταν η κατοικία του αξιωματικού που διοικούσε το σχετικό στρατιωτικό τμήμα. Το περίεργο είναι ότι αυτή η μέθοδος κατασκευής είναι κοινή σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία εκείνη την εποχή. Έτσι, οι αρχαιολόγοι γνώριζαν εκ των προτέρων τι θα μπορούσαν να βρουν στην Σόστρα.

 
Απομεινάρια από το φρούριο και αντίγραφο του κινοστασίου του αγάλματος του αυτοκράτορα Αντωνίνου Πίου. Φωτογραφία: bg.wikipedia.org

Να τι λέει ο υφηγητής Χρίστοφ για τα αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν σε πρόσφατες ανασκαφές: "Έχουμε θραύσματα πήλινων αναθηματικών πλακιδίων θεών που λατρεύονταν από τους λεγεωνάριους, καθώς και πολλά χάλκινα και ασημένια νομίσματα. Επίσης, βρήκαμε αρκετά χάλκινα νομίσματα που κόπηκαν στη Μαρκιανούπολη, την σημερινή πόλη Ντέβνια".

 
Φωτογραφία: BGNES

Το επόμενο έτος η Βουλγαρία θα φιλοξενήσει το 22ο International Congress of Roman Frontier Studies, ένα επιστημονικό συνέδριο υψηλού επίπεδου αφιερωμένο στις μελέτες των συνόρων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Δούναβης είναι ένα σημαντικό τμήμα αυτών των συνόρων και το φρούριο Σόστρα είναι μεταξύ των τόπων που θα επισκεφθούν περίπου 400 επιστήμονες από όλο τον κόσμο.

Μπορείτε να δείτε πεισσότερες φωτογραφίες από το φρούριο εδώ

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ