Στην κορύφωση του καλοκαιριού οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο κέντρο της Σόφιας συνεχίζονται. Η πρώτη φάση κάποιων από των μεγαλύτερων αρχαιολογικών ανασκαφών που έγιναν στη χώρα μας, τελειώνει σε ενάμισι μήνα. Σχεδόν εξολοκλήρου ανακαλύφθηκαν τα απομεινάρια της αρχαίας Σερδικής. Ακολουθεί η συντήρηση, η αναστήλωση και η επίδειξή τους στο ευρύ κοινό. Πολύ σύντομα, για να φτάσουμε στον νέο σταθμό του μετρό, θα περνούμε πλάι σε ρωμαϊκούς δρόμους και τοίχους αρχαίων κτηρίων, βασιλικών και λουτρών, υπόσχονται από το Δήμο Σόφιας.

"Είμαστε πλέον κοντά στο τέλος. Σε πολλά σημεία έχουμε φτάσει στα τελευταία πολιτιστικά στρώματα", εξηγεί ο Μάριο Ιβανόφ, επικεφαλής των ανασκαφών στην περιοχή κάτω από τη λεωφόρο "Μαρία Λουΐζα". Ο νεαρός αρχαιολόγος δεν κρύβει τον ενθουσιασμό του όταν μιλάει για τη Σερδική – τη πόλη, που εμφανίστηκε εδώ πριν από 2 χιλιάδες χρόνια. Στην αρχαιότητα η πόλη διέθετε πρωτοποριακό για την εποχή της υδραυλικό δίκτυο, μοντέρνα μπάνια, φαρδείς δρόμους και άνετες κατοικίες με ευρύχωρά δωμάτια.



Μεταξύ του 1ου και του 6ου αιώνα η πόλη γνωρίζει ακμή στα πλαίσια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Σ’ αυτή την περίοδο ανάγονται τα περισσότερα ευρήματα.
"Πρόκειται για μεγάλα σπίτια πιθανόν πολύ εύπορων ανθρώπων, για το οποίο μαρτυρούν τόσο τα μεγέθη, όσο τα όμορφα ψηφιδωτά που ανακαλύψαμε φέτος", Λέει ο Μάριο Ιβανόφ. "Ανακαλύψαμε απομεινάρια κτηρίου που πιθανόν είναι βασιλική του 4ου αιώνα. Βρήκαμε και απομεινάρια σχετικά μεγάλων ρωμαϊκών λουτρών, που άρχισαν να λειτουργούν κατά πάσα πιθανότητα τον 3ο-4ο αιώνα. Στα λουτρά ανακαλύψαμε απομεινάρια επιδαπέδιας θέρμανσης. Μετά το 15ο αιώνα πολλά από τα κτήρια αναδιαμορφώθηκαν ή καταστράφηκαν…"

 
Ο Μάριο αφηγείται για τις ανασκαφές

Υποτίθεται ότι τα τελευταία χρόνια του 6ου αιώνα τη Σερδική έπληξε μεγάλος σεισμός που θέτει τέλος στην ακμή της. Βρέθηκαν πολύ λίγα ίχνη της ανάπτυξης της πόλης κατά τον Μεσαίωνα – κυρίως μικροί οικιστικοί χώροι.

Από την περίοδο μετά τον 15ο αιώνα χρονολογούνται οι τοίχοι μεσαιωνικών ναών και κτηρίων, καθώς και τα δύο μεγάλα νεκροταφεία με εκατοντάδες τάφους που ανακαλύφθηκαν. Εξαιρετικά πολύτιμα, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, είναι τα κεραμικά σκεύη, τα κοσμήματα, τα σιδερένια αντικείμενα, τα αρχαία νομίσματα και σφραγίδες που βρέθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο. Τώρα τα ευρήματα ερευνούνται και στη συνέχεια θα εκτεθούν.

Μια από τις κεντρικές οδούς της Σερδικής από τον 2ο-3ο αιώνα

"Ασταμάτητα βρίσκουμε νέα και νέα νομίσματα. Μέχρι τώρα ο αριθμός τους ξεπερνάει 2. 500!", υποστηρίζει η Ντότσκα Αλατζόβα από το Εθνικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, και συμπληρώνει: "Οι συνάδελφοι μου διαπιστώνουν ότι η ιστορική ζωή της Σερδικής είναι 20 αιώνες, αλλά στον αρχαιολογικό χώρο βρήκαμε νομίσματα ηλικίας 24 αιώνων. Μπορεί να έχουν βρεθεί εδώ τυχαίως, γιατί δεν υπάρχει αρχαιολογικό στρώμα, που να ανταποκρίνεται στη χρονολογία τους. Πιθανόν βρέθηκαν εδώ χάρη σε κάποιες εμπορικές επαφές. Βρήκαμε και ενδιαφέρουσες σφραγίδες. Το τελευταίο εύρημα είναι άριστα διασωθείσα μεσαιωνική σφραγίδα του δεύτερου μισού του 11ου αιώνα.»


Ανακαλύφθηκαν και μωσαϊκά που όμως έχουν καταστραφεί μερικώς από κατασκευαστικά έργα τον 15ο αιώνα

Σύμφωνα με σχέδιο για την αναγέννηση της αρχαίας Σερδικής, τις ανασκαφές θα καλύπτει γυάλινος τρούλος. Οι άνθρωποι θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν βόλτα στους δύο μεγάλους δρόμους της αρχαίας πόλης πριν μπουν στον σταθμό του μετρό. Θα υπάρχουν καφετερίες, ανοιχτές θεατρικές σκηνές κλπ.

Τα περισσότερα ευρήματα χρονολογούνται από τον 1ο έως τον 6ο αιώνα

"Θέλουμε οι πολίτες να νιώσουν το πνεύμα της αρχαίας Σερδικής", λέει ο Μάριο Ιβανόφ. Οι κάτοικοι της πρωτεύουσας περιμένουν ανυπόμονα τα εγκαίνια του αρχαιολογικού συγκροτήματος. Η αναγέννηση της Σερδικής θα είναι ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της Σόφιας για την υποψηφιότητα της ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης του 2019.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα