Όταν τα αυτοκίνητα δίνουν προτεραιότητα στα ζώα

Ζούμε σε παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, καθώς μέρος απ' αυτό είναι και οι αυτοκινητόδρομοί. Αλλά το πυκνό οδικό δίκτυο κατακομματιάζει τους φυσικούς βιότοπους και σε συνδυασμό με ανεπαρκή φύλαξη αποτελούν σοβαρές απειλές για το φυσικό περιβάλλον.

Από την άλλη ωστόσο διευκολύνουν την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και την επικοινωνία και είναι ένας νέος ζωτικός χώρος, που εντάσσεται αναπόσπαστα στη ζωή μας. Πώς όμως η κατασκευή τους επηρεάζει τη φυσική πανίδα; Οι εμπειρογνώμονες όλο και συχνότερα ανησυχούν ότι το πυκνό δίκτυο οδικών αρτηριών διασχίζει τους βιότοπους των άγριων ζώων και διακόπτει τις φυσικές τους σχέσεις. Αυτό περισσότερα παρατηρείται και αφορά κυρίως τα μεγάλα ζώα. Όλα και συχνότερα εμφανίζονται "Πράσινες γέφυρες" και "πράσινες διαβάσεις" που πρέπει να καθησυχάσουν τους φυσιολάτρες για τις κομμένες ήδη διαδρόμους άγριων ζώων.

Η Δρ Ζωολογίας Ντιάνα Ζλατάνοβα από την οργάνωση για την άγρια φύση "Βαλκάνια" λέει ότι πρέπει να υπάρχουν διάδρομοι οι οποίοι να επιτρέπουν την απρόσκοπτη διέλευση άγριων ζώων, οι οποίοι περούν πάνω από τους αυτοκινητόδρομους. Είναι σαν γέφυρα, η οποία εξασφαλίζει την ομαλή κίνηση ζώων από ένα τόπο σε άλλο. Ως παράδειγμα στη Κροατία κατασκευάστηκαν 11 τέτοιες εγκαταστάσεις που τα ζώαχρησιμοποιούν.

"Συνιστούμε να κατασκευαστούν παρόμοιες γέφυρες και στη Βουλγαρία", επεσήμανε η Ντιάνα Ζλατάνοβα. "Τέτοιες εγκαταστάσεις προβλέπονται να κατασκευαστούν στο αυτοκινητόδρομο "Στρυμόνας", κατά μήκους της κοιλάδας του ποταμού στην κατεύθυνση Βορά Νότου. Ικανοποιητικό είναι το γεγονός ότι η αρμόδια διοίκηση οδικών υποδομών και οι οργανώσεις προστασίας των ζώων έχουν καλή συνεργασία. Μια και πρόκειται για απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κατασκευή μεγάλων οδικών υποδομών να κατασκευάζονται και εγκαταστάσεις που θα διευκολύνουν και το πέρασμα της πανίδας και θα προστατεύει το φυσικό περιβάλλον".

Ο αυτοκινητόδρομος "Στρυμόνα" προς το παρόν είναι ο μοναδικός που λύνει τα προβλήματα αυτοκινητόδρομου-φύσης. Ίσως ήταν ο πρώτος για την κατασκευή του οποίου εξετάσθηκαν τα βασικά οικολογικά ζητήματα σ' αυτή την περιοχή. Ο οδικός άξονας περνάει από το φαράγγι του Κρέσνα, μια σπουδαία περιοχή με υψηλή αξία της βιολογικής ποικιλομορφίας. Διάφορες συζητήσεις οδήγησαν στην καθυστέρησης της κατασκευής του αυτοκινητόδρομου, αλλά αναμένεται να είναι ο πιο πετυχημένος σχετικά με την οικολογία.

Ο αυτοκινητόδρομος "Θράκη" κατασκευάζεται εδώ και πολύ καιρό και γι' αυτό δεν υπολογίστηκε στην αρχή, σε ποια σημεία να κατασκευαστούν εγκαταστάσεις περάσματος ζώων. Γι' αυτό το υπουργείο Μεταφορών συνεργάζεται με την περιβαλλοντική οργάνωση "Βαλκάνια" για να καθορισθούν τα σημεία αυτά. Η οργάνωση αυτή, καθώς και άλλες οικολογικές οργανώσεις παρακολουθούν τώρα την κυκλοφορία και το πληθυσμό των σπάνιων ζωών κοντά στους δυο αυτοκινητόδρόμους, "Θράκη" και "Αίμος". Ο ένας είναι νότια από τον Αίμο, ο άλλος βόρεια, αλλά οι δυο συνδέουν την Δυτική Βουλγαρία με την ακτή της Μαύρης θάλασσας. Οι παρακολουθήσεις έχουν ως σκοπό τον καθορισμό τις πιο κατάλληλες "πράσινες γέφυρες" ή διαβάσεις, που δίνουν δυνατότητα ελεύθερης μετακίνησης άγριων ζώων.

Ο αυτοκινητόδρομος "Αίμος" που συνδέει την Σόφια με τη Βάρνα είναι πολύ κατάλληλος σχετικά με την ανάπτυξη των πληθυσμών της αγρίας πανίδας. Από την άλλη πλευρά οι ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι, λόγω αύξησης του κυκλοφοριακού φόρτου, αλλά και αυξημένης ταχύτητας αποτελούν σοβαρή απειλή θανατηφόρων ατυχημάτων για την άγρια πανίδα και παράγοντα διάσπασης των βιοτόπων τους. Στις ορεινές περιοχές αποδεικνύεται αναγκαία αισθητικά κατάλληλη και οικονομικότερη η αξιοποίηση σηράγγων και κοιλαδογεφύρων. Στο ορεινό τμήμα του αυτοκινητοδρόμου "Αίμος" υπάρχουν κατάλληλοι χώροι κατασκευής διαβάσεων πανίδας, και στην ουσία τα αυτοκίνητα και τα ζώα μετακινούνται σε διάφορα επίπεδα.

Η κατασκευή πράσινων γεφυρών και διαβάσεων πανίδας όμως δεν αρκεί. Το καλό παράδειγμα είναι η Ελλάδα. Στην περιοχή του Γκότσε Ντέλτσεφ κατασκευάστηκε πράσινη γέφυρα η οποία δεν περιορίζει, αλλά διευκολύνει την ελεύθερη κίνηση των καφέ αρκούδων και από τις δυο πλευρές των συνόρων. Έτσι οι αυτοκινητόδρομοι, που αποτελούν υποδομές περιορισμού των φυσικών μετακινήσεων των άγριων ζώων συνοδεύονται από κατάλληλα μέτρα αποτροπής του διασπαστικού ρόλου του σχετικά με το χαρακτήρα βιοτόπων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην κατασκευή των κάθετων αξόνων της Εγνατίας οδού.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Διαδώστε

Όταν τα αυτοκίνητα δίνουν προτεραιότητα στα ζώα

Περισσότερα στην κατηγορία

Διαλέξεις, επιδείξεις και διασκεδαστικά πειράματα για όλους στη Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου της Σόφιας

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οι ανέκδοτες ιστορίες των Βουλγάρων» με μεγάλη υποστήριξη στη χώρα και στο εξωτερικό

Το Innovate VT ενθαρρύνει νεαρά ταλέντα για τεχνολογικό τρόπο σκέψης και επιχειρηματικότητα